Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Khói Lửa

Henri Bacbuyxơ (Henri Barbusse, 1873 – 1935) là một nhà văn cách mạng lớn đã đặt nền móng cho phương pháp hiện thực xã hội chủ nghĩa trong văn học Pháp. Ông là một chiến sĩ cộng sản kiên quyết bênh vực những kẻ bị áp bức bóc lột, dũng cảm đấu tranh cho tự do và tiến bộ. Hội nhà văn quốc tế đánh giá ông là “người chiến sĩ phản đối chiến tranh đế quốc đầu tiên và lớn nhất trong văn học thế giới”. Và G. Đimitrôp viết: “Tên tuổi của H. Bacbuyxơ sẽ chói lòa trên những lá cờ của hàng triệu người đấu tranh chống lại thế giới cũ, thế giới của sự bóc lột, của sự nô lệ và của những cuộc chiến tranh ăn cướp”.[1]   Henri Bacbuyxơ sinh ngày 17 tháng 5 năm 1873 tại Axnierơ (quận Xen) nước Pháp. Cha ông, Anđriên Bacbuyxơ, là một nhà viết báo và viết kịch. Mẹ, Eni Benxơ, là con một chủ trại ấp người Anh. Bà mẹ chết lúc Bacbuyxơ mới lên ba tuổi.   Lúc còn là học sinh, Bacbuyxơ đã tỏ ra có biệt tài về văn thơ. Năm 1895, sau khi tốt nghiệp đại học, ông chính thức bước vào nghề viết văn, làm báo. Cũng chính năm đó, ông cho xuất bản tập thơ đầu tay, một tập thơ được Catuylơ Mendet (một nhà thơ Pháp nổi tiếng đương thời) hết sức ca ngợi.   Năm 1903, Bacbuyxơ viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên Những người van xin (Les suppliants) và năm 1908 viết cuốn Địa ngục (L’Enfer). Hai cuốn này được các nhà văn Mateclink và Anatôn Franxơ coi là những tác phẩm lớn của một nhà văn có thiên tài.   Trong giai đoạn sáng tác này, Bacbuyxơ đã bắt đầu đi theo phương hướng hiện thực chủ nghĩa, nhưng mãi đến những năm chiến tranh 1914 – 1918, ông mới thực sự bước vào con đường sự nghiệp của một nhà văn và nhà chiến sĩ cách mạng.   Ngày 19 tháng 7 năm 1914, cuộc đại chiến thế giới lần thứ nhất bùng nổ. Nguyên nhân chủ yếu của cuộc chiến tranh này là những mâu thuẫn nội bộ của chủ nghĩa đế quốc, đặc biệt là mâu thuẫn giữa bọn đế quốc Anh và đế quốc Đức. Với mục đích đòi chia lại thị trường thế giới, ngay trong những năm 1879 – 1882 Đức đã liên minh với Áo, Hung và Ý nhằm chống lại Nga, Pháp và Anh. Và từ đầu thế kỷ XX, ở châu Âu đã dần dần thành hình hai phe đối địch. Cuộc chiến tranh thế giới năm 1914 đã lôi cuốn 28 nước với số dân trên một tỷ rưỡi, và có đến 74 triệu người bị động viên.   Lúc đó, Henri Bacbuyxơ đã ngoài bốn mươi, đã quá tuổi tòng quân. Nhưng dù tuổi cao, sức yếu, ông vẫn tình nguyện gia nhập quân đội. Ông vào quân đội không phải để phiêu lưu, mạo hiểm mà là để làm bổn phận đối với tổ quốc và nhìn cho rõ thực chất ghê tởm của chiến tranh đế quốc, đặng vạch trần nó, góp phần tiêu diệt nó. Tháng chạp năm 1914, ông được điều ra mặt trận với trung đoàn bộ binh 231, sống với một tiểu đội mà ông đã mô tả sâu sắc trong tác phẩm Khói lửa (Le Feu) bất hủ.   Sau những ngày lăn lộn ở chiến hào, sát cạnh những người lính bình thường, hàng ngày đụng đầu với gian khổ, khủng khiếp và chết chóc, Bacbuyxơ mang về hậu phương một quyển sổ ghi chép bết bùn. Từ quyển sổ tầm thường ấy, bắt đầu từ cuối năm 1915 và sau 6 tháng, Khói lửa ra đời.   Từ tháng 8 đến tháng 11 năm 1916, Khói lửa được đăng dần trên báo Sự nghiệp, (Œuvre), bị kiểm duyệt cắt mất nhiều chỗ, và năm 1917, được xuất bản thành sách. Ngay từ lúc đầu, độc giả đã nhiệt liệt hoan nghênh, mặc dầu những công kích của bọn sô vanh chủ nghĩa. Tác phẩm đoạt giải thưởng Gôncua (Goncourt) và đến nay đã được dịch ra trên sáu mươi thứ tiếng.   Sau Khói lửa, cuốn Ánh sáng (Clarté), ra đời năm 1919, là một tác phẩm khác nổi tiếng của Bacbuyxơ. Ánh sáng có thể được coi là tiếng lòng của tác giả và của cả một lớp người trẻ tuổi đáp lại tiếng vọng của cuộc cách mạng tháng Mười Nga. Viết Ánh sáng, H. Bacbuyxơ đã gửi vào đấy một mối hy vọng: Từ cảnh chết chóc của chiến tranh, do sức mạnh của quần chúng, một thế giới mới sẽ ra đời, trong đó con người được nảy nở toàn diện và cuộc sống thật là tốt đẹp.   Từ sau đại chiến thế giới lần thứ nhất, Bacbuyxơ càng ra sức hoạt động chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình. Ông đã thành lập Hội cựu binh và thương binh ở Pháp (năm 1919) và Tổ chức cứu tế của Cựu binh sĩ (năm 1920). Cũng năm 1920, cùng với Raymôn Lơfevrơ (Raymond Lefevre) và Pôn Vayăng Cutuyriê (Paul Vaillant Couturier), ông sáng lập tạp chí Ánh sáng, cơ quan của nhóm Ánh sáng, một nhóm còn có tên là Tổ chức quốc tế của tri thức. Trong những năm đầu, tạp chí Ánh sáng đã có ảnh hưởng khá lớn, được sự cộng tác của các nhà trí thức tiến bộ toàn thế giới.   Từ năm 1917, trong những bài báo và diễn văn của mình, Bacbuyxơ luôn luôn lên tiếng ca ngợi Cách mạng tháng Mười Nga và chủ nghĩa cộng sản. Đến năm 1923, giữa lúc chính phủ phản động Pháp ráo riết đàn áp phong trào của giai cấp công nhân, lùng bắt các nhà lãnh đạo Đảng cộng sản, Henri Bacbuyxơ đã chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Pháp. Ông tuyên bố: “Tôi đã lấy tư tưởng của họ làm tư tưởng của tôi thì ngày nay tôi phải chịu đựng những gian nguy mà họ phải chịu”.   Dưới lá cờ của Đảng, H. Bacbuyxơ càng có thêm nhiệt tình và phương hướng đúng đắn đấu tranh cho chân lý, cho sự nghiệp giải phóng những người bị áp bức bóc lột. Tiếng nói chính nghĩa của ông đã không ngớt vang lên tố cáo mọi bất công và tàn bạo. Năm 1925, ông đã kêu gọi chống chiến tranh xâm lược Marôc. Khi bọn thống trị ở Bancăng tiến hành khủng bố trắng đối với nhân dân vùng này, ông đã sang tận nơi điều tra, đã thành lập những ủy ban bảo vệ nhân dân của cuộc khủng bố và lúc về nước Pháp, đã viết bản tố cáo đanh thép Những tên đao phủ (Les bourreaux) (1925).   Cạnh những hoạt động chính trị có ý nghĩa lớn đó, Bacbuyxơ vẫn hăng say tiếp tục sự nghiệp văn học của mình, một sự nghiệp văn học tích cực phục vụ hoạt động chính trị chân chính. Năm 1925, ông cho xuất bản cuốn Những sự trói buộc (Enchainements) một cuốn sách vạch trần nguyên nhân đầu tiên của mọi tội lỗi: nạn người bóc lột người.   Năm 1926, cuốn Sức mạnh (Force), tập truyện ngắn, và năm 1927, cuốn Jêdu (Jésus) của ông ra đời. Cũng trong năm 1927, Bacbuyxơ đã đi thăm Liên-xô, và ở Mạc-tư-khoa, ông đã tham dự vào việc thành lập Tổ chức quốc tế của các nhà văn cách mạng, mà sau này ông là một trong những người lãnh đạo. Khi trở về Pháp, ông đã viết cuốn Đây, người ta đã làm gì cho xứ Georgi (Voici ce qu’on a fait de la Géorgie) (1927). Năm 1928, Bacbuyxơ sáng lập tờ tuần báo Thế giới (Le monde). Tờ báo được coi như là một công cụ để giải phóng trí thức và là cơ quan liên lạc của những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hóa.   Năm 1932, Bacbuyxơ viết tác phẩm Đời Zôla (La vie de Zola). Trong công trình lịch sử và phê bình văn học này ông đã vạch rõ tác dụng tích cực và những hạn chế của Zôla và của chủ nghĩa tự nhiên trong văn học. Ông cũng đã trình bày tính chất và nhiệm vụ của văn học là phải thật sự hiện thực và phải phục vụ cho sự nghiệp giải phóng con người.   Trong những năm cuối cùng của đời mình, Bacbuyxơ đã ra sức chống chủ nghĩa phát xít và nguy cơ chiến tranh đang đe dọa thế giới, mặc dầu sức khỏe của ông ngày càng giảm sút. Ông đã tham dự và lãnh đạo nhiều cuộc hội nghị quốc tế chống chiến tranh và chủ nghĩa phát xít. Năm 1933, ông đã sang tận nước Mỹ nói chuyện trước nhiều cuộc mít-tinh và thành lập Liên đoàn chống chiến tranh và chủ nghĩa phát xít ở châu Mỹ.   Xtalin một thế giới mới nhìn qua một con người (Staline, un monde nouveau vu à travers un homme) ra đời năm 1935, là tác phẩm cuối cùng của đời ông. Trong cuốn sách này, ông đã hết lòng ca ngợi ý chí, tài năng của Xtalin, người đồng chí, người bạn và người kế nghiệp của Lênin.   Tháng 7 năm 1935, nhận lời mời của các nhà văn Xô-viết, ông lại sang thăm Liên-xô và đã tham dự Đại hội lần thứ 7 của Quốc tế cộng sản. Lúc này, thân thể ông đã suy nhược, lại bị bệnh sưng phổi, nên ngày 30 tháng 8 năm 1935, ông đã từ trần tại Mạc-tư-khoa.   Nhân dân Pháp, nhân dân Liên-xô và nhân dân thế giới hết sức thương tiếc Henri Bacbuyxơ. Suốt trong ba ngày, nhân dân thành phố Mạc-tư-khoa liên tục diễu qua trước linh cữu ông. Sau đó, linh cữu ông được đưa về Pháp và ngày 7 tháng 9 tang lễ đã được cử hành trọng thể ở Pa-ri.   Đối với Việt Nam chúng ta, thân thế và sự nghiệp văn học của Henri Bacbuyxơ đã có ảnh hưởng lớn đến các nhà văn và các nhà hoạt động cách mạng ngay trong những năm trước Cách mạng tháng Tám. Bacbuyxơ đã nghiêm khắc lên án chế độ thuộc địa vô cùng tàn bạo của thực dân Pháp. Đã từ lâu, báo chí Việt Nam đã có những bài giới thiệu H. Bacbuyxơ như một nhà văn dùng nghệ thuật của mình để phục vụ nhân dân, phục vụ chân lý, phục vụ chủ nghĩa xã hội.[2]   Khói lửa mà Henri Bacbuyxơ gọi là “Nhật ký của một tiểu đội” và đề tặng hương hồn những bạn đồng đội đã hy sinh bên cạnh mình ở Cruy và trên sườn đồi 119, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng không những trong sự nghiệp sáng tác của Bacbuyxơ mà cả trong nền văn học hiện đại Pháp.   Có thể khẳng định rằng giá trị chủ yếu của Khói lửa là ở chỗ đã chống đối mãnh liệt chiến tranh đế quốc. Annet Viđan (Annette Vidal), nữ thư ký của H. Bacbuyxơ, đã từng phân tích Khói lửa, coi đó là cuốn tiểu thuyết của chiến tranh, của chiến hào, của người lính, của sự thật và là cuốn tiểu thuyết viết cho nhân dân. Ý nghĩa phản đối chiến tranh đế quốc của tác phẩm biểu lộ trước hết ở chỗ vạch trần sự thật khủng khiếp và cái vô lý của chiến tranh.   Trong Khói lửa, những người phải trực tiếp ra mặt trần phần lớn là công nhân, nông dân và dân nghèo. Lấy tiểu đội của tác giả làm ví dụ: hầu như không có ai là nghệ sĩ, tri thức hoặc tư sản. Dưới bề ngoài bình thường và phức tạp, họ chứa chất những tình cảm dịu hiền, lành mạnh. Họ hết sức thương yêu bố mẹ, vợ con, làng mạc, quê hương, trân trọng giữ từng lá thư nhà để sưởi ấm lòng. Blerơ đã từng chăm chú mài giũa làm chiếc nhẫn tặng vợ, Fuiat những lúc rảnh rỗi đã từng mơ tưởng về quê hương yêu dấu. Pôteclô vì mong thấy mặt vợ mà quên hết mọi gian nguy và trước hoàn cảnh éo le, những ý nghĩ ghen tuông của anh đã pha trộn nhiều niềm tha thứ. Lamuydơ coi trọng tình đồng đội, nhiều lúc quên mình để cứu bạn. “Họ không phải là lính tráng, họ là những con người…”. Nhưng chiến tranh đã bắt buộc người lính làm những điều trái ý muốn và tâm tư của họ. Ở trận địa có khi họ đánh đổi một mạng người lấy một bao diêm, một cặp ống chân lấy một đôi bốt. Họ phải trở thành ích kỷ, phải xoay sở, giành giật lẫn nhau. Có người đã phải kêu lên: “Tiến đến đây, thì ai cũng như thú dữ. Sống mãi như súc vật rồi đến thành súc vật cả nút”… Chiến tranh còn là chia ly, tan tác. Một lá thư của Bikê gửi an ủi mẹ, một bà mẹ suốt đời chỉ sống vì con bị trả về tiểu đội anh khi anh đã vĩnh viễn lìa đời: chiến tranh đã đẩy mẹ anh phiêu bạt không biết đi đâu. Lamuydơ bị đạn đại bác cướp mất Ođôxi và, khi anh được tự do gần nàng, ôm nàng thì nàng đã thành một trong những cái xác rữa nát, hôi thối dưới cái hầm bị sập. Và Pôteclô lìa đời trong lúc hình ảnh vợ anh cười nụ bên cạnh mấy thằng sĩ quan Đức trong căn buồng đầy ánh sáng, ở miền bị Đức chiếm, chưa làm anh hết băn khoăn. Cả một tiểu đội gồm 17 người, đến cuối tác phẩm bị tiêu hao gần hết. Cảm động nhất là cái chết của Mexin Anđrê. “Hắn có sáu anh em… Bốn đứa đã ngoẻo rồi, hai đứa nghoẻo ở Anđat, một ở Sampanhơ và một ở Acgôn…” Và Mexin cũng đã hy sinh.   Trong lúc ấy, bọn giàu sang ở thành thị coi chiến tranh chỉ là một việc bình thường, và cho rằng mỗi người một nghề, chúng ở hậu phương buôn bán, bóc lột làm giàu, công lao cũng không kém những người ra trận!   Bên cạnh việc mô tả đầy tính chất hiện thực cuộc chiến tranh đế quốc với những thảm trạng và bất công của nó; Khói lửa còn phản ánh được quá trình giác ngộ của những người lính. Lúc đầu, họ hục hặc với tất cả, họ phá phách và đôi khi độc ác. Dần dần sự phản ứng ấy đã hướng được vào đúng chỗ. Từ thái độ đối với bọn nhà báo bồi bút, đến sự phản kháng có ý nghĩa trước cái chết của Caja, và cơn phẫn nộ đối với bọn phục hậu, dần dần, người lính đã thấy rằng “một sự khác biệt bắt đầu hình thành giữa những con người, một sự khác biệt thật sâu xa, không thể dung hòa được… sự khác biệt giữa những kẻ bóc lột và những người phải làm quần quật, phải hy sinh tất cả… còn những kẻ khác thì giẫm đạp lên họ, tiến lên, mỉm cười và toại nguyện…”. Bước đầu giác ngộ giai cấp đã khiến họ có những suy nghĩ đúng đắn về chiến tranh: “… từng đoàn quân chui vào lò sát sinh là để cho một giai cấp đeo lon vàng có thể ghi tên tuổi quí phái của chúng vào lịch sử, để cho những kẻ cũng đeo đầy vàng, cũng thuộc vào một đẳng cấp như bọn kia có thể ôm đồm kinh doanh nhiều hơn để phục vụ cá nhân chúng…” Họ biết mình sinh ra là để làm những người chồng, người cha, làm những con người đúng với nghĩa của nó, chứ không phải để làm những con thú dữ cắn xé nhau, gieo khổ cho nhau. Cái băn khoăn của Mactơrô về bọn lính Đức không thích xung phong mà sao vẫn cứ phải ra trận, câu chuyện của anh lính phi cơ ở trạm cấp cứu về những lời cầu nguyện giống nhau trong một buổi sáng chủ nhật của lính Đức và lính Pháp, càng khẳng định thêm tội ác gây chiến của bọn thống trị bóc lột. Họ đã tự đặt nhiệm vụ phải tiêu diệt chủ nghĩa quân phiệt ở Đức và ở tất cả các nước một khi nó bành trướng đến và phải trừ khử chiến tranh ngay trong lòng tất cả các nước. Mục tiêu chiến đấu của họ là rồi đây phải chống những điều tội lỗi chứ không phải chống riêng một nước nào. Xã hội cần có một sự đổi thay và họ “hé thấy một cuộc Cách mạng nào đó lớn lao hơn cuộc cách mạng kia[3]”.   Khi nắm được thực chất của chiến tranh đế quốc, họ đã xác định được lòng tin, tin ở sức mạnh của mình, tin ở ngày mai tươi đẹp, tin rằng xã hội xấu xa sẽ mất, chiến tranh sẽ bị tiêu diệt và tương lai sẽ rực rỡ, vì mặt trời vẫn tồn tại.   Vạch trần được nguyên nhân của chiến tranh, nêu được những mâu thuẫn xã hội, Khói lửa còn đề cao được mối tình quốc tế mới nhóm trong lòng những người lính bị đưa ra mặt trận. Trong bao nhiêu đau khổ và mất mát chung, lính Đức và lính Pháp dần dần hiểu nhau hơn, bước đầu thấy sự phân biệt chủng tộc là một điều vô lý và bịp bợm. Những người lính Pháp coi việc giết được nhiều lính Đức là một điều tội lỗi hơn là một vinh quang. Và lính Đức cũng thế, cũng chửi rủa chiến tranh, chửi rủa cấp chỉ huy của họ. Ở phần cuối của tác phẩm, những bọn dân tộc hẹp hòi được coi là quân dòi bọ và viên cai Bectrăng đã lớn tiếng ca ngợi Lepnick, một lãnh tụ của nhân dân Đức là “nhân vật đã vươn cao mình lên trên cuộc chiến tranh và sẽ luôn luôn sáng ngời vì lòng gan dạ đẹp đẽ và lớn lao…”   Khói lửa đã nghiêm khắc lên án chiến tranh đế quốc giữa lúc đa số đảng trong Đệ nhị quốc tế phản bội quyền lợi của giai cấp công nhân, chạy theo ủng hộ chiến tranh, giữa lúc bọn Trôtxky đề ra luận điệu lừa bịp “không thắng, không bại” nhằm lợi dụng chiến tranh chống lại bước tiến của Cách mạng. Khói lửa là tiếng nói của sự thật vọng lên từ những chiến hào bùn lầy, tuyết đọng, đầy thiếu thốn, và chết chóc. Khói lửa động viên và tập hợp những lực lượng trước kia còn phân tán để chống chiến tranh một cách tích cực hơn.   Không những về mặt nội dung, mà cả về phương pháp nghệ thuật, Khói lửa là một hiện tượng rất mới, rất đặc biệt, rất có ý nghĩa trong văn học Pháp đương thời. Giữa lúc văn học Pháp và văn học các nước phương Tây nói chung vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, đang ngày càng sa vào những khuynh hướng đồi trụy, không lối thoát, giữa lúc chủ nghĩa tự nhiên còn ảnh hưởng khá sâu sắc đến các nhà văn có khuynh hướng tiến bộ, Khói lửa đã mang nhiều yếu tố của chủ nghĩa hiện thực mới, chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa. Ngòi bút của Bacbuyxơ vừa phê phán sâu sắc, vừa gợi lên ý niệm về tương lai, bước đầu gây lòng tin tưởng ở cái mới rồi đây sẽ thắng cái cũ.   Điều chủ yếu là trong Khói lửa, Bacbuyxơ đã sử dụng một ngòi bút hiện thực thật sinh động. Chủ nghĩa hiện thực đòi hỏi phải xây dựng những tính cách điển hình trong hoàn cảnh điển hình. Khói lửa, như tác giả đã gọi, chỉ là một tập nhật ký, một tập ghi chép, không phải là một cuốn tiểu thuyết, không tập trung vào một nhân vật nhất định nào cả. Nhân vật ở đây là cả một tiểu đội binh sĩ, mỗi người một khía cạnh, một sắc thái đúc lại làm thành điển hình người lính Pháp trong đại chiến thế giới lần thứ nhất. Cảnh trong Khói lửa cũng thường thay đổi: khi là những chiến hào lầy bùn, âm u và ghê rợn, khi là chặng đường hành quân dài dằng dặc, khi là chỗ trú quân nơi sơn cước, khi là mặt trận khói đạn mù trời, khi là nơi hậu phương lúc nhúc những bọn phục hậu hèn nhát, khi là một làng đã hoàn toàn bị chiến tranh san phẳng v.v… Những cảnh đó, cộng lại, tiếp nhau, đã khiến người đọc hình dung được phần nào hình ảnh nước Pháp điêu đứng trong chiến tranh và làm thành môi trường hoạt động của nhân vật người lính.   Đối với nhà văn hiện thực, những chi tiết của cuộc sống có tầm quan trọng đặc biệt. Chi tiết đưa vào đúng lúc, đúng chỗ, sẽ phản ánh được cụ thể bản chất của sự vật, nâng cao thêm tác dụng phê phán. Bacbuyxơ đã thành công nhiều ở điểm này. Ông đã mô tả sự thật đúng như sự thật, nhưng đã mô tả có khuynh hướng. Không bỏ sót một tí gì tai nghe mắt thấy, ông đã để cho sự vật tự nói lên kết luận, làm cho người đọc với lương tâm và lý trí của họ, thấy hết những đen tối, xấu xa của chiến tranh đế quốc. A. Ivasenkô, tiến sĩ ngữ văn Liên-xô đã nhận xét: “Bacbuyxơ liên miên bất tận trong những mô tả tàn khốc, vì bản thân thực tại cũng tàn khốc. Ở nhà tự nhiên chủ nghĩa, sự thể hiện tự nó là mục đích; ở nhà hiện thực xã hội chủ nghĩa Bacbuyxơ, mô tả cái gì là đứng trên lập trường của một lý tưởng xã hội nhất định và nhằm phục tùng nhiệm vụ tác động đến thực tại về mặt tư tưởng…”[4]   Quan điểm tôn trọng sự thật vì hiểu được ý nghĩa của sự thật đã được Bacbuyxơ biểu hiện khá rõ rệt trong chương “Những lời văng tục”.   Tính chất hiện thực sâu sắc của Khói lửa thực tế đã tác động mạnh mẽ đến người đọc. Một nữ độc giả bình thường đã viết cho Bacbuyxơ: “Đọc xong tác phẩm của ông, tôi như vừa chui ở chiến hào ra…”[5] Có những lá thư khác, gửi từ mặt trận về đã viết: “Ông đã thét lên tiếng thét của chân lý… Tác phẩm của ông là bức tranh của cuộc đời tối tăm như địa ngục của chúng tôi. Chúng tôi cảm ơn ông đã trả thù cho chúng tôi, đã tố cáo chiến tranh, đã vạch cho chúng tôi một tương lai vô cùng vinh quang…”[6]   Cho đến nay (1962) Khói lửa ra đời đã gần năm mươi năm, nhưng vẫn chiếm một vị trí quan trọng trong văn học thế giới. Chủ nghĩa đế quốc vẫn còn, nghĩa là vẫn còn âm mưu gây chiến. Các nước đế quốc, cầm đầu là đế quốc Mỹ đang ra sức chạy đua vũ trang, gây tình hình căng thẳng trên thế giới. Các khối quân sự Bắc Đại Tây Dương, trung tâm, Đông nam Á và các khối quân sự khác đang đe dọa nghiêm trọng hòa bình và an ninh chung. Và ngay trên đất nước ta, đế quốc Mỹ đang tiến hành một cuộc chiến tranh vô cùng tàn khốc đối với nhân dân miền Nam Việt Nam.   Đọc Khói lửa, càng ghê tởm những thảm trạng của chiến tranh, càng căm thù bọn đế quốc gây chiến, nhân dân thế giới càng nâng cao thêm ý chí đấu tranh cho hòa bình. Cái quyết định là lòng người. Khói lửa nhen thêm trong lòng mọi người sự căm ghét chiến tranh, nhất định sẽ góp phần xứng đáng vào việc chặn đứng mọi âm mưu gây chiến. Đối với bạn đọc Việt Nam, Khói lửa sẽ góp phần nung nấu thêm chí căm thù bọn Mỹ – Diệm khát máu, nâng cao thêm quyết tâm đấu tranh giải phóng miền Nam, thực hiện thống nhất đất nước.   NGUYỄN TRỌNG THỤ – LÊ VĂN TỤNG   Mời các bạn đón đọc Khói Lửa của tác giả Henri Barbusse.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Nữ Hoàng Của Hắc Đạo
Câu chuyện Nữ Hoàng Của Hắc Đạo xoay quanh những ân oán tình thù của hai kẻ đứng đầu Hắc đạo và Bạch đạo. Những triết lý làm người, những mưu mô âm hiểm ở thế lực đen tối hay sự bao dung và độ lượng sẽ phá tan những thù hận.  Hai con người đứng đầu hai thế lực họ phải làm gì để bảo vệ những thứ mà họ trân trọng. Cuối cùng chiến thắng thuộc về ai? *** - Nó: Lâm Gia Kỳ [Ryn]: 17 tuổi. Cao 1m78. Tam tiểu thư họ Lâm đứng đầu TG về đào tạo, huấn luyện vệ sĩ, sát thủ, ngoài ra còn về trang sức và nhiều TTTM khắp trên TG. Nó là Trưởng Quân của Lâm gia (thay vì Trưởng Tôn hay Cháu Đức Tôn đứng đầu, thì ở đây Trưởng Quân chỉ nữ tử lên nắm quyền trong gia tộc). Nó xưa giờ là kẻ ngang tàng đến độc ác, lạnh lùng như băng ngàn năm. Sở hữu khuôn mặt vạn người mê. Thân hình chuẩn siêu mẫu. Là kẻ xử sự bằng lí trí và nguyên tắc..còn tình cảm...DẸP... Là cô gái “vàng” của nhiều quốc gia. Là Lão Đại của bang Hắc Long đứng đầu hắc đạo. Kể cả giới Bạch đạo cũng phải nể sợ nó... Ngoài ra còn nhiều bí mật nữa... IQ: 200/200 - Hạ Ngọc Vy Thanh [Ryu]: 17 tuổi. Cao 1m75. Nhị tiểu thư họ Hạ đứng thứ 3 TG về ôtô, môtô. Bạn thân của nó từ nhỏ. Cô nàng này đanh đá khỏi nói, hay móc họng người khác, lúc nào cũng nhí nha nhí nhảnh. Không sợ trời không sợ đất nhưng có điều nhỏ sợ nó lắm, sợ hơn cha mẹ mình cơ. Nghe lời nó cực kì. Khuôn mặt hết sức baby. Thân hình thì khỏi chê. Nhị Tỷ của Hắc Long... IQ: 190/200 - Hoàng Minh Châu [Ryna]: 17 tuổi. Cao 1m75. Đại tiểu thư họ Hoàng đứng thứ 4 TG về chuỗi nhà hàng, khách sạn. Sau này sẽ là bạn của tụi nó. Nhỏ này hiền hơn bà Ryu 1 tí (chỉ 1 tí thôi à), rất hợp rơ với Ryu trong các trò quậy phá. Cũng giống như Ryu, lần đầu tiên gặp nó đã sợ chết khiếp. Khuôn mặt xinh không kém Ryu đâu. Thân hình khỏi bàn. Thân thủ ngang ngửa với Ryu. Sau này sẽ là Tam Tỷ của Hắc Long... IQ: 190/200 - Hắn: Trương Hàn Gia Phong [Ken]: 18 tuổi. Cao 1m88. Đại thiếu gia họ Trương đứng thứ 2 TG về chuỗi resort, địa ốc. Hắn đẹp trai, băng lãnh (nhưng không giống nó, Hắn vui vẻ, nói nhiều với người thân, bạn bè). Hắn được giới Bạch đạo gọi là “vua thị trường” với đầu óc nhanh nhạy và liều lĩnh của Hắn đã giúp Trương gia cuỗm bao nhiều phi vụ lớn. Hắn giỏi võ nhưng so với nó còn phải học hỏi nhiều. Hắn không theo Hắc đạo nhưng được Hắc đạo biết đến không ít... IQ: 200/200 - Triệu Thiên Bảo [Key]: 18 tủôi. Cao 1m85. Nhị thiếu gia họ Triệu đứng thứ 3 TG về bất động sản, chứng khoáng, nội thất. Bạn thân Hắn. Tên này phong lưu đa tình, playboy chính hiệu. Là cái thằng mà suốtt ngày bị Ryu và Ryna xỉa xói. Thế nhưng độ mặt dày của tên này có thể so với với mặt đừơng, hay chấp nhặt với mẹ Ryu nhà ta. Tôn sùng nó lắm nha. Tên này cũng không vừa đâu cũng giỏi võ đấy. IQ: 190/200 - Lâm Gia Thiên [Kio]: 18 tủôi. Anh 2 của nó. Bạn thân của hắn. Thương nó cực kì. Giỏi võ. Bắc hộ vệ của Hắc Long. IQ: 200/200 - Lâm Gia Long [Kun]: 18 tủôi. Anh 3 của nó. Em song sinh của Kio. Bạn thân Hắn. Thương nó cực kì. Nam hộ vệ của Hắc Long. IQ: 170/200 (cha này bị “ngốc” chứ không phải ngu đâu ạ -_-) Ngòai ra còn những nhân vật khác..   Mời các bạn đón đọc Nữ Hoàng Của Hắc Đạo của tác giả Ryn-Mon.
Bộ Tam Siêu Quậy
Ba cô nàng có tính cách khác nhau nhưng lại cực kỳ thân thiết. Mỗi khi nhắc đến ba người họ thầy cô giáo lại cực kỳ đau đầu bởi độ nghịch ngợm của họ là vô cùng bá đạo. Ba chàng trai có ngoại hình như soái ca khiến cho các cô nàng si mê điên cuồng. Một người mang phong cách lạnh lùng, ánh mắt man mác buồn. Một người luôn nở nụ cười trên môi. Một người lại là một tay chơi đúng nghĩa. Giữa sáu người họ đã có một cuộc gặp gỡ vô cùng bất ngờ và kèm theo cả những mâu thuẫn. Cuối cùng kết quả sẽ như thế nào? Họ có thể vượt qua những thử thách để cập bờ hạnh phúc. Mời các bạn độc giả đón đọc truyện Bộ Tam Siêu Quậy nhé. *** (Nó) *Kill* Nguyễn Ngọc Đoan Khanh: xinh đẹp, body chuẩn ko cần chỉnh,16t, cao 1m73,nó sở hữu 1 gương mặt cùng thân hình khiến bao cô nàng mơ ước, làn da trắng hồng ko tì vết, mái tóc màu nâu đen tự nhiên, đôi mắt màu nâu. Là cành vàng lá ngọc của Nguyễn Nhật Minh chủ tịch tập đoàn lớn nhất cả nước về thời trang, nó còn là chị cả của bang Black Angel nổi tiếng về độ máu lạnh và là bang hùng mạnh nhất trong thế giới ngầm. Đai đen các loại võ,sử dụng thành thạo các loại vũ khí. IQ: 298/300 *Elie* Vũ Hoàng Thanh Lam: xinh xắn,dễ thương, bằng tủi nó nhưng chửng chạc hơn và luôn sẵn sàng đem cả tính mạng để bảo vệ nó, cao 1m70, sở hữu thân hình ko kém j nó với đôi mắt trong veo màu ngọc bích, mái tóc màu hung đỏ, làn da trắng. Là tiểu thư của Vũ Hoàng Anh Tuấn chủ tịch tập đoàn lớn thứ 3 cả nước về xây dựng, địa ốc, Lam còn là chị 2 của bang Black Angel, đai đen Karate, Taekwondo, chuyên sử dụng phi tiêu. IQ: 296/300 *Hanna* Trần Ngọc Minh Anh: xinh không thua kém gì nó và Lam, tính tình là tiểu thư chính gốc nhưng rất hoà đồng với nó và Lam,cao 1m73, sở hữu làn da trắng cùng mái tóc màu đen nhánh, đôi mắt màu hồng nhạt cuốn hút đến lạ thường. Là thiên kim tiểu thư của Trần Quốc Huy chủ tịch tập đoàn lớn thứ 4 cả nước về các hệ thống an ninh, Anh cũng là chị 3 của bang Black Angel, đai đen Judo, Karate, chuyên sử dụng côn và kim châm tẩm thuốc độc. IQ: 296/300 (IQ mấy chị này toàn 3 chữ số là thế lào!?? ☆☆★★☆☆★★☆☆★★ (Hắn) *Ken* Phan Minh Quân: đẹp trai, lạnh lùng, xem con gái như giấy vụn muốn xé thì xé, cao 1m83, hắn có 1.mái tóc màu nâu đen cộng thêm với đôi mắt màu cà phê vô hồn làm tăng thêm sức quyến rũ. Là thiếu gia của Phan Minh Nhật chủ tịch tập đoàn lớn nhất thế giới về kinh tế tài chính, hắn còn là anh cả của bang Black Demon nổi tiếng về độ ác độc giết người như cơm bữa, đai đen tất cả các loại võ, chuyên sử dụng súng.IQ: 300/300 *Kai* Trương Ngọc Bảo: đẹp trai, thân thiện, hay cười, nhưng lại có lúc rất đáng sợ, cao 1m80, Bảo sở hữu mái tóc màu nâu vàng, đôi mắt màu xanh biển trông vô cùng lạnh lẽo nhưng thật ra nó rất ấm áp. Là thiếu gia độc nhất của Trương Gia Vỹ chủ tịch tập đoàn đứng thứ 5 cả nước về chế tạo vũ khí, Bảo lá anh 2 của bang Black Demon, đai đen Taekwondo, Judo, chuyên sử dụng kiếm. IQ:297/300 *Kun* Lê Đoàn Tuấn Anh: đẹp trai, học giỏi, là 1 playboy chính hiệu thay bồ như thay áo, cao 1m82, Tuấn Anh có đôi mắt màu nâu lung linh với mái tóc màu hồng nhẹ. Là thiếu gia độc nhất vô nhị của Lê Đoàn Tuấn Gia chủ tịch tập đoàn lớn thứ 3 cả nước về kinh tế, là cậu 3 của bang Black Demon, đai đen Judo,Karate,chuyên sử dụng độc dược hạ sát. IQ: 297/300   Mời các bạn đón đọc Bộ Tam Siêu Quậy của tác giả YuuCoo_BTB.
Ai Mới Là Siêu Quậy
Truyện Ai Mới Là Siêu Quậy là một truyện mới được giới thiệu với bạn đọc trên trang đọc truyện online, truyện thu hút bạn đọc ở những tình tiết đầy tính giải trí, vui nhộn có, hài hước cũng có đủ. Nếu đã gọi là siêu quậy thì những trò đùa mà các nhân vật bày ra không hề tầm thường, họ sẽ làm gì để khuấy động không khí để xứng danh là một người luôn tung hứng cảm xúc của mình lẫn của người khác.  Các nhân vật được gọi là quần hùng, quậy tưng trong truyện với nhiều thành tích đang nể sẽ xuất hiện trong truyện đó là: Triệu Lý Ngọc Băng (Windy) (17t):là tiểu thư danh giá nhà họ Triệu,giàu thứ ba trên thế giới, cô phải sang Hàn du học với một lí do vô cùng “đơn giản”, lập kỉ lục thế giới với 122 lần bị đình chỉ học, 21 lần bị đuổi học, 19 trường quốc tế, 2 trường Việt Nam, là “nữ hoàng võ thuật”, vô cùng cá tính. Mức độ quậy: 100%. Thiên Hoàng Tuấn Minh (Devil) (17t):là thiếu gia nhà họ Thiên, cháu ngoại cưng của Hoàng Anh Đức, chủ tịch tập đoàn đá quý lớn nhất thế giới HOPY; sở thích: con gái đẹp. Ghét nhất: không có con gái. Mỗi lần xuất hiện ít nhất phải có 1 cô gái đi bên cạnh, là “ác quỷ” của thế giới đêm, là “thiên thần” ở trường học. Mức độ võ thuật thế nào không biết nhưng trong vòng 30s có thể làm đối thủ “nằm đo đất”. Mức độ quậy:101/100%. Trường Power (Quyền lực): Trường này rộng 100ha, gồm 3 dãy 10 tầng nằm cách nhau tạo thành chữ U, ở giữa sân được làm 1 cái mái vòm dùng để “che nắng” đặc biệt nằm ở vị trí cực có duyên, cực gây chú ý là 1 dãy lầu 5 tầng làm bằng kính trong suốt 1 mặt, dãy này tuy chỉ có 5 tầng nhưng cực kì sang trọng lộng lẫy, đây là nơi dành cho các quý tộc bậc cao hoặc hoàng gia mới được học. Thầy cô thì cực ki, cực kì khó tính nhưng có tiền thì hiền như bụt... Liệu sẽ có những màn hấp dẫn gi đang chờ đón, mời bạn đón đọc truyện teen đầy những bất ngờ này. *** Tại Việt Nam,giữa mảnh đất Sài Gòn phồn hoa,biệt thự Ngọc Băng vào 3h sáng: -Ông chủ,ông chủ,không xong rồi,không xong rồi!!!Giọng nói hốt hoảng vang lên phá tan bầu không khí yên lặng bên trong căn biệt thự.Một ông quản gia già khoảng trên 60 ”chạy thở không ra hơi” vào nhà la lớn. -Lại gì nữa,bắt được nó chưa? -Dạ tiểu thư đã…đã..-Ông quản gia giọng run run không dám nói hết câu,mắt liếc về phía người phụ nữ bên cạnh ông chủ cầu cứu. -Ông à,chuyện này cũng là thường thôi,con gái chúng ta tài giỏi như vậy làm sao bọn họ bắt được,đúng không?Hử.Một người phụ nữ trung niên cất giọng nói “ôn hòa” nhất có thể để “hạ nhiệt” cho “không khí. -Bà cứ bênh nó,tại có người mẹ như bà nên nó mới hư đó.Giọng của người đàn ông lúc này đã dịu dàng đi phần nào. -Ý ông là sao hả? Bà Triệu trợn mắt,phồng mang trợn má chuẩn bị “đấu khẩu” thì lại có một giọng “tất tả” chen ngang vào -Ông chủ ,bà chủ,tiểu thư đã về-Lần này lại là giọng nói của một người phụ nữ cũng xen lẫn hốt hoảng chạy vào mà quên nhìn vào không khí căng thẳng của căn nhà. -Bà muốn bị đuổi việc hay sao mà lại tỏ thái độ như vậy hả?-Tứ quản gia nãy giờ không biết phải làm sao để lấy công chuộc tội thì bà này chạy vào nên liền ra oai “thể hiện”. -Im đi,ông mới đáng bị đuổi á,bộ ông thấy tôi được tiểu thư chiếu cố nên ghen tị hả.-Bà này cũng không vừa đáp lại liền. -Bà đừng ỷ là bà “zú” nuôi tiểu thư từ nhỏ tới lớn mà lên mặt ngen. -Ông á. -Bà á. -Ông á -Bà á. … -Ngày mai 2 người “cuốn gói” khỏi đây cho tôi,gặp là cứ cãi nhau như nước với lửa.Triệu lão gia nãy giờ không biết đầu đuôi tai nheo ra sao hết tức giận chen vào kết thúc điệp khúc “á” của 2 ông bà. -Ơ,ông chủ.-Hai người cùng đồng thanh la lớn tỏ vẻ “ngạc nhiên” nhưng chuyện 2 người cãi nhau xảy ra như cơm bữa và kết thúc là “năn nỉ ” ông chủ. -Ông chủ à-Hai người lại đồng thanh đáp. -Thôi thôi được rồi,hồi nãy ai nói cô chủ đã zìa-Bà Triệu lại bắt đầu “chấm dứt” thêm cái điệp khúc nghe mà muốn nổi da gà kia. -Ờ đúng.NÓ ĐÂU RỒI !Ông Triệu bây giờ mới nhớ ra,tức giận la lớn. -Dạ cô chủ leo tường nhảy lên phòng rồi ạ-Bà “zú” thản nhiên nói như đây là chuyện bình thường mà không biết gương mặt của ông chủ đang “biến sắc”. ……15 phút sau……. -Bây giờ con muốn gì nữa đây hả,sao con cứ làm ba mẹ lo lắng hoài vậy-Ông Triệu cất giọng nói chứa đầy uy quyền và nghiêm nghị nhìn cô con gái mà ông xem là “bảo bối”. -Thôi đi ông xã,con gái lớn rồi cứ để nó thoải mái.Bà Triệu nãy giờ nghe ông giáo huấn con gái ma muốn đau cả đầu (tg:cụ thể là 150 câu trong vòng 5 phút đấy mà.hehe). -Bà cứ chiều hư con gái. -Bộ ông không chiều nó hả? Blu…bla…bla…blu,2 người cứ tranh cãi cho đến khi nhìn lại cô con gấi yêu thì thấy… -Triệu Lý Ngọc Băng,2 người cùng la lớn kéo “ai đó” ra khỏi giấc mộng,có lẽ ngày mai họ sẽ chi ra một số tiền lớn để cho người làm đi khám tai.mũi ,họng. -A,papa,mama,con chỉ nhắm mắt có chút xíu thôi mà làm gì 2 người đã vặn volume to vậy rồi nếu con ngủ thiệt chắc phải đi bệnh viện luôn quá-Ngọc Băng mắt lơ đờ ,giọng nói vẫn còn ngái ngủ chu đôi môi lên nói rồi lại đưa tay lên dụi dụi mắt(tg:chị này xạo quá). Trước mặt cô bây giờ là Triệu lão gia và Triệu phu nhân,2 người đang trong tình trạng cứng họng vì họ quá thương con gái không nở la mắng cô. -Con đi đâu mà giờ mới về-Triệu lão gia ôn nhu nhìn con gái nói rồi cầm tách trà lên uống để “hạ hoả” -Bar SHINLY… Phụt..Ngụm trà từ trong miệng của ông chưa kịp nuốt đã phun ra văng đầy nhà. -Con…tới đó..Ông Triệu giường như còn chưa tin vào tai mình -Đúng.Ngọc Băng thả nhiên đáp -Con..con đúng là..HỪ..con hư tại mẹ mà.Nếu ngày xưa tôi không lấy bà thì giờ đâu cần phải đau đầu thế này.. -Ông nói cái gì?Ừ,đúng rồi,1 hoyboy nổi tiếng trong trường mà lại mê tít 1 con nhóc nổi tiếng là siêu quậy trong trường,rồi… Lại nữa,2 người lại bắt đầu kể “tiểu sử” của nhau, thật ra lúc xưa mẹ tôi là 1 tiểu thư ham quỵây lười học nhưng có lẽ do có nhan sắc mặn mà nên đã hút được hồn không ít chàng trai ,trong đó có ba,cũng nhờ vậy mà ta có đồng minh,mẹ luôn luôn bao che cho tôi sau những chuyến tooi trốn nhà đi chơi đem.hehe -Papa,mama,con đi ngủ đây,2 người cũng vào ngủ đi nếu không “nhà sập” bây giờ. Oáp.-Nhọc Băng uể oải ngồi dậy nhưng lại cảm thấy lạnh sống lưng như sắp gặp đại hoạ. -Đúng lại.Ngồi xuống. -Dạ,-Ngọc Băng nhanh chóng làm theo đưa tay chống cầm đưa đôi mắt long lkanh ngây thơ chờ đợi. -Con lại vưa mới bị đuổi học đúng không-Giọng nói của ông Triệu gằn lên không có vẻ gì là tức giận. -Hìhì,thì con chỉ không đi học có mấy bữa thôi mà,cho nên…-Ngọc Băng đáp.”Cũng may là mình đã nghĩ sẵn lí do” -Nếu vậy thì ba sẽ chuyển trường cho con. -Hả lại chuyển nữa sao-Ngọc Băng la lên. -Ta tưởng con chai rồi chứ-(tg:ý nói là quen rồi) -Chai gì chứ,vậy lúc nào thì con đi học? -Lúc nào đi ta sẽ báo cho con. -Zậy con học trường nào.Oáp_Ngọc Băng vừa nói vừa ngáp như không có chuyện gì xảy ra. -POWER-2 vợ chồng cùng đồng thanh trả lời. -Ặc,hả cái trường đó hả,đó đâu phải là trường của Việt Nam.Thôi,con không học đau con muốn học ở trường L.Q cơ. -Không được,con mà học ở đó thì cái trường đó loạn mất,không bàn cãi gì hết,POWER là POWER. -OK.Để mà xem rồi con sẽ phá huỷ cái trường đó luôn-Gật đầu cát “rụp” liền. -Được thui.Nếu con bị đuổi học thì sẽ bị cắt lương trong vòng 1 năm. -Papa,mama… -….. Blu…Bla,tới sáng Tại Hàn Quốc(nói = tiếng Hàn nha) RẦM -Không bao giờ,cô ta mà xứng với con sao? -Ôi! Con trai cưng của mẹ.Mẹ thấy cô ta cũng không tệ lắm mà- Bà Choi hạ giọng năn nỉ cậu con trai cưng. -Không tệ lắm.Mẹ nói nghe đơn giản quá.HỪ. -Thôi đủ rồi đấy,con ăn nói với mẹ thế sao?-Ông Choi tức giận lên tiếng -Thôi đi, con nói rồi đấy,con sẽ không cưới cô ta đâu-Han Yu tức giận đứng dậy bỏ lên phòng ,chân dậm rầm rầm thể hiện “tâm trạng” mà không biết ở dưới 2 ông bà đang “thủ thỉ ” bàn chuyện. -Bà nữa,bày ra cái chuyện này làm gì,mà chọn ai không chọn lại chọn ngay con bé đó làm chi-Ông Choi vẻ mặt “nghiêm trọng” nói. -Bà Goo là bạn thân của em lâu rồi mà hồi xưa tụi em đã hứa với nhau là sẽ làm xui gia rồi,bây giờ làm sao thất hứa được . -Giỏi nhỉ,chẵng coi tôi ra gì cả.Hừ.-Ông Choi nói -Thôi mà,ông giúp tôi năn nỉ nó đi, nha -Hừ bây giờ chỉ còn 1 cách-Ông Choi cố tình hạ giọng xuống để làm “giá”. -Cách gì.Trời ơi ông xã nói tui nghe đi. -Hừ.Ngọt nhỉ.Con bé học trường nào? -Ờ,hình như là POWER. -Nếu vậy thì……… Trong khi đó tại sân bay SE-UN,mọi ánh mắt đổ dồn về 1 phía,trên máy bay 1 cô gái “xinh đẹp” bước xuống làm cho “không gian” hơi yên tĩnh (tg:xinh đẹp cỡ nào thì tác giả sẽ giới thiệu sau). -POWER,Cảnh Ngọc Linh đến rồi.YEAR!-không chú ý nên mới zậy đó. Nói xong cô cũng xách va li chạy ra trước cổng sân bay vọt vào chiếc Aston Martin Rapide đậu sẵn ở đó vụt đi mất (tg:Ở lại lỡ người ta tưởng đẹp mà khùng thì sao.keke)   Mời các bạn đón đọc Ai Mới Là Siêu Quậy của tác giả nhok26.
Bướm Trắng
"Nếu chỉ có một năm để sống" bạn sẽ làm gì? Ðây có thể là đề tài một cuốn phim hồi hộp, một cuốn tiểu thuyết hấp dẫn hay một tác phẩm văn học phân tâm. Nhất Linh chọn giải pháp thứ ba: Bướm Trắng là một ăng-kết của Trương về bản ngã mình. Trương bị lao và bác sĩ cho biết chàng chỉ có thể sống được một năm nữa là cùng. Nhất Linh đem máy ghi âm đặt vào óc Trương để ghi lại những ý nghĩ, những phản ứng của Trương từ khi biết mình chỉ còn một thời gian sống nhất định.  Phản ứng đầu tiên của Trương là sẽ ghi vào sổ nhật ký, ngày 21/2: Hôm nay mình chết (Bướm Trắng, NXB Ðời Nay tái bản, 1970, trang 34). Ðó là cái chết đầu tiên, sau khi biết mình sắp chết, cái chết này biểu hiện tính cách hóa thân của hai từ Bướm Trắng và đưa Trương vào đoạn đời thứ nhì, đoạn đời mà Trương quyết định rằng từ nay "chàng sẽ nếm đủ các khoái lạc ở đời, chàng sẽ sống đến cực điểm, sống cho hết để không còn ao ước gì nữa, sống cho chán chường. Trương thấy mình nô nức hồi hộp mà lại sung sướng nữa. Chàng sung sướng vì chàng thấy mình như con chim thoát khỏi lồng, nhẹ nhàng trong một sự tự do không bờ bến. Những cái ràng buộc, đè nén của cuộc sống thường không có nữa, chàng sẽ hết băn khoăn, hết e dè được hoàn toàn sống như ý mình. - Chết thì còn cần gì nữa?" (trang 38)  Ðặt ngược lại vấn đề, Albert Camus bắt đầu cuốn tiểu luận Le Mythe de Sisyphe (Huyền Thoại Sisyphe) bằng câu: "Chỉ có một vấn đề triết lý thật sự nghiêm túc: đó là tự tử, xét rằng đời đáng sống hay không đáng sống là trả lời câu hỏi cơ bản của triết học". Cả hai tác giả Nhất Linh và Camus, đi từ hai con đường khác nhau nhưng dường như đều cùng muốn điều tra ý nghĩa của cuộc sống từ cái chết. Rồi Nhất Linh và Camus đều chết bất đắc kỳ tử. Camus, tai nạn xe hơi ở tuổi 47, Nhất Linh tự tử ở tuổi 57, một trùng hợp phi lý.  Cái chết, trước tiên, đối với Trương là một giải thoát, khi giao hẹn "hôm nay mình chết" là Trương đã tự hóa, từ một người bị ràng buộc, trở thành người tự do, hồi sinh trong cuộc sống mới, với hai lớp lang: biết mình sắp chết và quên rằng mình đang sống.  Ở lớp thứ nhất, Trương quyết định tìm vui trong trụy lạc: trụy lạc thể xác và tinh thần. Về thể xác, hưởng thụ hết những thú vui nhục dục trước khi chết và về tinh thần, chiếm hữu tình yêu của Thu, người con gái tình cờ gặp mà ngay sau đó Trương đã muốn yêu như một trò chơi: yêu cũng được mà không yêu cũng được.  Ở từng thứ nhì, Trương sợ sống: không dám về nhà, muốn quên rằng mình đang sống, lẩn tránh những ý nghĩ của mình, sợ đối diện với chính mình. "Trương ở vào tình trạng một người không cần gì nữa, chỉ mong xảy đến cho mình một việc, bất cứ việc gì, miễn là khác thường để cho mình quên được sự sống" (trang 55). Hai trạng thái, hai lớp lang tâm thần ấy giao nhau trong một môi trường không có lối thoát: Sự trụy lạc mà Trương tìm đến như một ao ước hưởng thụ hết trước khi chết, không đem lại cho Trương tị ti thỏa mãn nào, và cuộc tình đối với Thu, mới đầu chỉ là một trò chơi, sau đã lấn át tâm hồn Trương, chi phối tư tưởng Trương như một lớp sống, một định mệnh thứ ba: Cái định mệnh quái ác, tưởng (yêu) đùa lại hóa (yêu) thật, tưởng chết lại không chết, lại sống, cứ sống, rồi chính cái sống thừa, sống ra ngoài mọi ước vọng ấy, đã chơi khăm Trương, vì mọi toan tính về định mệnh đều vô nghĩa: không ai có thể biết trước được định mệnh, kể cả những thầy thuốc giỏi nhất và cũng không ai dự đoán được kết quả một cuộc tình. Trương như con bướm trắng lượn trong các nẻo tâm tư của chính mình, Trương bay hết nơi này đến nơi khác, từ những phăng-tát cực đoan của một người bệnh bị cái chết ám ảnh trong mỗi phút sống, đến những giây phút hạnh phúc cũng như bi đát của một người bình thường, nhảy từ những ý nghĩ trong sáng, dịu dàng nhất đến những toan tính đen tối, đồi tệ, đê hèn nhất. Trương là bướm trắng bay trong não trạng của chính mình, Trương hành động, nhận xét mình hành động, mà không hiểu những gì đã xẩy ra quanh mình, cho mình. *** « Trương chậm bước lại vì chàng vừa nhận thấy mình đi nhanh quá tuy không có việc gì vội và cũng không nhất định đi đến đâu ». Câu văn khơi dòng cho tiểu thuyết Bướm Trắng của Nhất Linh, là bước chân người đi. Người ấy lắng nghe, và nhận định nhịp bước, nhận thấy mình đi nhanh quá, mà không có lý do, không có việc gì vội. Sau đó lại bổ sung không nhất định đi đến đâu, dường như muốn tu chỉnh câu vừa mới nói : không có việc gì, không cần đến chữ vội, như lỡ bước quá một bước, thốt quá một lời, viết quá một chữ. Quá một chữ, không nhất thiết phải là thừa, vì câu nói, lời văn, bước chân đưa đẩy như vậy, trong đời sống như vậy. Khi ta bước, hay thở, không mấy khi ta lưu ý. Cũng có khi cố tình nhanh hay chậm chân một chút, hay thở mạnh, sâu hơn một chút, vì lý do nào đó. Như lý do đưa đẩy Nhất Linh viết truyện Bướm Trắng : chuyện của Trương biết mình bị bệnh phổi, được bác sĩ tiên đoán sống một năm. Biết vậy, và cho rằng không tránh khỏi, Trương lắng nghe cuộc sống đang tiếp diễn, và gây thêm biến cố, để cuộc sống xao động hơn, để mình nghe tiếng động của đời sống rõ rệt hơn. Trong Tiếng nói của im lặng (Les voix du silence), André Malraux có giải thích tác phẩm của mình : « Tôi có lần kể cuộc phiêu lưu của một người không nhận ra giọng nói của mình vừa được thu âm, vì anh ta mới nghe lần đầu qua lỗ tai chứ không qua cổ họng ; và vì chỉ có cổ họng mới chuyển đến ta, tiếng nói của nội tâm, tôi gọi tên sách là Thân phận làm người (La condition humaine) ». Nói rộng ra, gọi Bướm Trắng là tiếng thầm thì của nội tâm cũng được. Bướm Trắng viết vào năm 1939, đăng báo 1940, xuất bản 1941, khi Nhất Linh đã có địa vị vững vàng trong văn học ; tiểu thuyết Đoạn Tuyệt, 1934, đã gây chấn động vì luận đề xã hội. Nhất Linh dựng lại hai nhân vật Dũng và Loan trong Đôi Bạn, 1938-39, giầu tính chất văn chương hơn, nhưng cái nền của tác phẩm vẫn còn tồn đọng chuyện xã hội và chính trị trong bối cảnh nông thôn miền Bắc. Đến Bướm Trắng, ông chủ tâm viết một tác phẩm văn học thuần tuý, không hàm ý chính trị hay xã hội, lấy đời sống đô thị làm khung cảnh. Nhất Linh muốn thể nghiệm một kỹ thuật khác xưa : viết tiểu thuyết để hành văn, lấy văn chương làm cứu cánh, không mượn văn học để luận về xã hội và thời thế. Dù rằng thời điểm Bướm Trắng, 1939-1940, tình hình đất nước đang căng thẳng. Bản thân Nhất Linh đã dấn thân sâu vào thời cuộc, nhưng không mượn văn chương để bày tỏ quan điểm xã hội. Tuy nhiên tác phẩm bao giờ cũng phản ánh đời sống xã hội qua một thành phần nào đó, điều này là quy luật hiển nhiên, không tránh khỏi. Chuyện xảy ra tại Hà Nội, giữa một nhóm thanh niên trí thức thuộc gia đình khá giả. Trương, sinh viên trường luật, thôi học vì bệnh lao phổi. Trong giới hạn thời gian còn sống, Trương muốn khám phá triệt để cuộc sống, chủ yếu qua hai cách : qua tình yêu với Thu và qua kinh nghiệm trác táng. Có lúc thụt két, phải vào tù mấy tháng. Ra tù, Trương khỏi bệnh, về làng cưới vợ quê. Trong một tham luận nhân cuộc hội thảo về Tự lực văn đoàn ở Cẩm Giàng, quê Nhất Linh, ngày 9/5/2008, học giả Nguyễn Huệ Chi đã nhận ra những biến chuyển trong quan niệm và kỹ thuật tiểu thuyết Nhất Linh « nhà văn luôn luôn tìm tòi không ngừng không mỏi. Vừa cho ra mắt một loạt tiểu thuyết luận đề làm cả một thế hệ thanh niên yêu thích, ông lại thoắt chuyển sang dạng tiểu thuyết không có truyện, lấy việc phân tích các biến thái tâm lý nhân vật làm chủ điểm (Đôi Bạn) rồi lại thoắt chuyển sang dạng tiểu thuyết khơi sâu vào những miền khuất tối, không dễ nhận biết cái của « tôi », cái thế giới bí mật nhất trong mỗi con người, kể cả sự mò mẫm vô thức trên quá trình cái tôi phân thân, tự huỷ, ít nhiều mang dáng dấp hiện sinh (Bướm Trắng) » i. Chúng tôi lưu ý vào hai chữ hiện sinh. Tiểu thuyết, thông thường thì cần cốt truyện. Chuyện Trương đối diện với cái chết có thể là một đề tài hấp dẫn, nhưng tác giả không muốn lôi cuốn bằng chuyện kể, không tạo tình tiết éo le, ly kỳ, gây cấn. Sự việc phần nhiều là do nhân vật cố tình tạo ra để thăm dò cảm giác và suy tưởng của chính mình : « Mình thụt két mà Thu còn yêu mới thực là yêu, Thu không yêu nữa càng hay. Thử xem sao. Chẳng có gì mà sợ, chết cũng không sợ lại còn sợ một việc cỏn con như thế này à ? » (Bướm Trắng, tr.119, Nxb Văn Mới, 2014, California). Trương, con người bình thường, thậm chí tầm thường, trở nên nhân vật tiểu thuyết vì bệnh lao, việc có thể đến với bất cứ người nào. Nhất Linh chọn nhân vật thanh niên trí thức Hà Nội, vì hoàn cảnh này thuận lợi cho việc tạo ra sự việc để nhẩn nha và tỉ mỉ phân tích nội tâm. Dụng tâm của Nhất Linh là kể một câu chuyện đời thường, bằng giọng văn đời thường, không lên bổng xuống trầm, không hùng hồn để thuyết phục, không bi luỵ để gây xúc cảm, không thắt nút mở nút. Chuyện của Trương chấm dứt ở đây, nhưng vẫn có thể tiếp tục diễn tiến. Kết cuộc như thế, không tự nhiên, cũng không bất ngờ, có thể không như thế. Câu kết : «Nói xong, Nhan nhìn Trương, mỉm cườ i; nàng sung sướng có cái cảm tưởng như được săn sóc âu yếm đến một người chồng ». Mời các bạn đón đọc Bướm Trắng của tác giả Nhất Linh.