Quản lý thư viện cộng đồng

Mảnh Vụn Văn Học Sử (Bằng Giang)

Cho một bộ văn-học sử Việt-nam

Từ sau hiệp định Giơ-neo năm 1954 cho đến nay, ở miền Nam Việt-nam chỉ có hai bộ văn học sử được kể là hoàn thành, hiểu với nghĩa là được biên soạn từ đầu cho đến năm 1945 và đã được xuất bản trọn:

- Việt-nam văn-học sử giản ước tân biên (ba cuốn, 1961-1965) của PHẠM THẾ NGŨ, khi tái bản đổi tựa lại là Lịch sử văn-học Việt-nam tân biên giản ước.

- Bảng lược đồ văn-học Việt-nam (hai cuốn, 1967) của THANH LÃNG, vốn là bài giảng khóa cho lớp dự bị Việt đại cương trường Đại học văn khoa Sài-gòn.

Ngoài ra, còn vài bộ chỉ ra được một, hai cuốn rồi đình lại khá lâu mà chưa thấy tiếp tục ấn hành: Tìm mua: Mảnh Vụn Văn Học Sử TiKi Lazada Shopee

- Lịch sử văn-học Việt-nam (mới có hai cuốn, 1956) của LÊ VĂN SIÊU.

- Việt-nam văn học toàn thư (mới có hai trong mười cuốn, 1959) của HOÀNG TRỌNG MIÊN.

- Văn-học Việt-nam (1960) của PHẠM VĂN DIÊU chỉ mới đến đầu thế kỷ XIX.

Dầu đã hoàn thành hay chưa, đó cũng là những cố gắng khai phá một miếng đất quá mới mẻ 1 hay khai thông một môn học « mới chỉ ở giai đoạn phôi thai » 2 hay « còn ở trong thời kỳ phôi thai ». 3

Đó là những cố gắng đáng ca ngợi vì những người đặt chân vào khu vườn văn-học sử Việt-nam hẳn đã biết trước sẽ gặp phải nhiều gai gốc mà đứng hàng đầu là vấn đề tài liệu. Ở Việt-nam không có nạn « phần thư » ác liệt như dưới thời nhà Tần bên Trung-hoa, nhưng chỉ nói gần đây thôi, non một phần ba thế kỷ khói lửa, kể từ năm 1945 đã khiến cho tài liệu đã hiếm lại càng thêm hiếm. Thư viện của nhà nước, phần bị mất cắp, phần bị cướp đoạt, nhiều thư viện gia đình tiêu tan trong khói lửa.

Không nói chi xa, chỉ kể từ năm 1954 trở lại đây (1974), thử hỏi mấy ai giữ được trọn bộ tuần báo Tiến Thủ 4 trong đó có bài « Một thế kỷ mấy vần thơ » của TRUY-PHONG mà SƠN NAM nhận xét là « một trong những bài thơ đẹp nhất của thế kỷ hai mươi này »?

Vì không có đủ trong tầm tay những tài liệu cần thiết để phối kiểm những điều mình viết nên các soạn giả dễ lặp lại những sai lầm của nhau.

- Chẳng hạn như HUÌNH TỊNH CỦA không hề có một tác phẩm nào nhan là Gia lễ quan chế mà nhiều sách của ta đến ngày nay vẫn cứ ghi như vậy và học trò cứ phải học mãi như vậy.

- Một giai thoại về hai câu đối của chúa Trịnh và Cống Quỳnh được đem gán cho CAO BÁ QUÁT:

« Nước trong leo lẻo cá đớp cá,

Trời nắng chang chang người trói người. »

- NGUYỄN CÔNG TRỨ mất năm 1858 hay 1859? NGUYỄN KHUYẾN, năm 1910 hay 1909?

- TẢN-ĐÀ nổi tiếng là « con người của hai thế kỷ » vậy mà theo sách vở đang lưu hành, thì nhà thi sĩ của chúng ta có tới những hai năm sanh và bốn ngày mất. Còn PHẠM QUỲNH sanh năm 1890, 1891 hay 1892?

- Tờ Tri Tân tạp chí được hầu hết các sách giáo khoa khai tử cho nó ở số 127 đầu năm 1944 trong lúc nó thọ cho đến giữa năm 1946. THIẾU-SƠN được ghi là một cọng sự viên của Tri Tân trong lúc ông không có viết một dòng nào cho tờ này.

- Một câu nói để đời của ông NGUYỄN VĂN VĨNH « Nước Nam ta mai sau này hay dở cũng ở như chữ quốc ngữ » được nhiều tác giả ghi lại khác nhau, khi sai một chữ, khi thiếu, khi dư.

- Bài « Tôn phu nhơn qui Hớn thơ » do « TÔN THỌ TƯỜNG ngụ ý » đăng ở số 2 tờ Miscellanées năm 1889 (trang 16) của TRƯƠNG-VĨNH KÝ về sau có cả chục bản sai biệt nhau. Bản nào đúng, bản nào sai?

Và còn nhiều nữa, rất nhiều…

Ngoài trở lực tài liệu còn có lắm nguyên nhân chủ quan về phía người viết:

- Chưa đủ thận trọng chăng?

- Quá tin ở uy danh một tên tuổi nào đó chăng?

- Thiếu phương pháp làm việc chăng?

- Tinh thần trách nhiệm chưa đúng mức chăng?…

Trong tình trạng thiếu thốn, nhập nhèm, bất nhứt của tài liệu đó, một cá nhơn đơn độc chắc phải dành hết cả một đời người, mà phải là một người thọ nữa, họa may mới hoàn thành một bộ văn-học sử tránh được những sai lầm tuy nhỏ nhặt nhưng lại dễ làm mất lòng tin cậy của độc giả. Cái gì cũng gần như là có dị biệt, sai sót, nghi vấn hết thì tin làm sao được? Cứ đả kích TÔN THỌ TƯỜNG ở hai chữ trau tria trong câu « Về Hớn trau tria mảnh má hồng » trong lúc câu của họ TÔN đúng là « Về Hớn đành trau phận má hồng ». Dựa vào một văn bản sai, khen chê đều là những đòn đỡ đánh trong gió. Về mặt văn-học sử, nhận định hay quan niệm có thể dị biệt giữa các tác giả nhưng sự kiện không thể có tính cách lưỡng khả, trích dẫn phải trung thực, sử dụng nên kiểm soát, nếu cần và có thể…

Một nhà viết văn-học sử khó thể đơn độc đính chánh hết những sai lầm, đánh tan được hết những nghi vấn trong suốt quá trình diễn tiến của văn-học Việt-nam từ chữ hán qua chữ nôm đến chữ quốc ngữ. Phải chăng vì ý thức trước điều đó mà nhiều vị đã tỏ ra khiêm tốn, ít ra cũng ở cái tựa, nào là sử yếu, nào là giản ước, nào là lược đồ.

Chúng tôi nghĩ rằng văn-học sử cũng gần như tự điển, nếu được biên soạn tập thể chắc sẽ đầy đủ và tránh được nhiều vấp váp hơn, mỗi người phụ trách một hay hai vấn đề, một giai đoạn hay nhiều lắm là một thời đại. Điều này tuy khó thực hiện nhưng không phải là một điều bất khả. Khó ở chỗ một tập thể như vậy đòi hỏi phải có một quan điểm đồng nhứt. Nếu thực hiện được, có một điều lợi rõ ràng là tác phẩm có thể hoàn thành sớm hơn và có đủ cả hai chiều rộng và sâu. Một cá nhân có thể mất nhiều thì giờ hơn, dễ được bề rộng mà khó tránh khỏi vấp váp như trong một quyển văn-học sử nọ. NGUYỄN KHUYẾN ở một trang trước mất năm 1909, ngay trang sau, năm 1910, Việt-nam cổ văn-học sử của NGUYỂN ĐỔNG CHI biến thành Việt-nam văn-học cổ sử, Khổng giáo phê bình tiểu luận của ĐÀO DUY ANH biến thành Phê bình Khổng giáo tiểu luận v.v…

Viết văn-học sử khó như vậy vì ngoài khả năng chuyên môn, còn phải có thì giờ và tiền bạc cho công việc xê dịch, sưu tầm, sao chép hay mua lại những tài liệu quí hiếm. Cách đây mấy năm, một anh bạn cho chúng tôi hay một người ngoại quốc đã mua được trọn bộ Tri Tân tạp chí với giá sáu trăm ngàn đồng Việt-nam. Hội đủ những điều kiện trên không có được bao nhiêu người. Từ năm 1954 đến nay, riêng ở miền Nam chỉ mới có hai bộ đã hoàn thành, còn bao nhiêu bộ khác đếm không hết mấy đầu ngón tay, còn đang dang dở mà không biết có cặp được bến bờ hay không.

Công việc đòi hỏi tương đối ít thời giờ hơn và có thể có nhiều người đóng góp được, giúp ích cho những nhà viết văn-học sử sau này, có tính cách rời rạc, có khi vụn vặt nữa nhưng rất cần thiết.

Độc giả có thể tìm mua ấn phẩm tại các nhà sách hoặc tham khảo bản ebook Mảnh Vụn Văn Học Sử PDF của tác giả Bằng Giang nếu chưa có điều kiện.

Nguồn: thuviensach.vn

Đọc Sách

Người Giàu Có Nhất Thành Babylon (George S. Clason)

Sapiens Lược Sử Loài Người

Sapiens Lược Sử Loài Người là một câu chuyện lịch sử lớn về nền văn minh nhân loại – cách chúng ta phát triển từ xã hội săn bắt hái lượm thuở sơ khai đến cách chúng ta tổ chức xã hội và nền kinh tế ngày nay. Cuốn sách như một giấc chiêm bao thuật lại hành trình tiến hóa không ngừng nghỉ về căn nhà tạm bợ mang tên vũ trụ, nơi mà nhân loại bé nhỏ đang cư trú như hạt cát trên sa mạc rộng lớn. Nội dung cuốn sách 13,5 tỷ năm trước vật chất và năng lượng xuất hiện đánh dấu khởi đầu của vật lí, các nguyên tử và phân tử xuất hiện đánh dấu sự khởi đầu của hóa học. Sau đó, vượt qua 9 tỷ năm tiếp theo thì Trái Đất hình thành. Mọi thứ giống như được định sẵn, các loài sinh vật hiện diện, loài Homo sapiens phát triển ở Đông Phi sau đó cách mạng nhận thức đem đến cho con người ngôn ngữ tưởng tưởng phục vụ nhu cầu giao tiếp, trao đổi thông tin, rồi cách mạng nông nghiệp, cách mạng khoa học nhanh chóng thúc đẩy con người vượt ra khỏi Trái Đất. Trong tương lai, liệu thiết kế thông minh có trở thành nguyên tắc của sự sống, Homo sapiens sẽ bị thay thế bằng siêu nhân chăng? Đây chính là vấn đề lớn mà nhân loại đang phải đối mặt được Yuval Noah Haraki lột trần thẳn thắng sau lớp áo mang tên văn minh, tiến hóa. Bởi mỗi một quá trình đều là “cực thịnh tất suy” rồi từ đống tro lụi tàn ấy mà trở nên hồi sinh. Bắt đầu một quá trình mới với tư cách là homo sapiens duy nhất còn lại, ta buộc phải chuẩn bị sẵn sàng cho cái chết tự nhiên xứng đáng thay vì “cái chết nhân tạo” được dự đoán bới các nhà khoa học. Đó là cái chết bởi sự tàn phá môi trường sống, chết bởi bom nguyên tử hạt nhân sau “cuộc hôn nhân giữa khoa học và đế quốc”. Hãy thức tỉnh khỏi giấc mộng tiến hóa vĩnh viễn và nghiêm túc cùng Yuval Noah Harari xem lại nào các homo sapiens cô độc: có phải chúng ta đang dần giết chết chính mình khi tự nhiên không còn đủ sức khỏe mà chăm bẳm Sapiens nữa hay không? Yuval Noah Harari từng trăn trở “Chúng ta đã tiến lên từ những chiếc xuồng đi sông, đến thuyền có mái chèo, đến tàu bơi nước, đến tàu con thoi- nhưng không ai biết chúng ta sẽ đi tới đâu. Chúng ta mạnh mẽ hơn bao giờ hết, nhưng gần như vô trách nhiệm hơn bao giờ hết. Chúng ta chỉ làm bạn với những vị thần tự tạo ra các định luật vật lí, mà chẳng đếm xỉa đến điều gì khác. Hậu quả là chúng ta đang gây nên sự hủy hoại thảm khốc cho các loài động vật anh em và hệ sinh thái xung quanh, khi tìm kiếm thêm chút thoải mái và sung sướng hơn cho riêng mình, nhưng chẳng bao giờ tìm thấy sự hài lòng. Liệu có điều gì nguy hiểm hơn những vị thần bất mãn và vô trách nhiệm, họ không biết mình thực sự muốn gì?”. Ông dường như luôn biết rằng, con người đang làm bạn với nguy cơ tuyệt chủng của chính chủng loại mình. Tất cả sẽ trở về vạch xuất phát. Nền văn minh của homo sapiens sẽ sụp đổ dưới các nhà máy điện hạt nhân mọc tràn lan như nấm trên khắp hành tinh. Từ đầu đến cuối trang sách đã hơn một lần Haraki cảnh báo về sự tiến hóa quá nhanh của con người so với quy luật, cơ chế đặc thù của tự nhiên. Con người từ vị trí áp chót trong danh sách chuỗi thức ăn đã thực hiện những bước nhảy vọt ngoạn mục. Từ hình ảnh sử dụng công cụ bằng đá đập xương hút tủy biểu hiện cho việc sau khi một con thú hung mãnh săn mồi, khi tất cả các loài động vật khác như chó rừng, linh cẩu nhặt nhạnh ăn thừa đến con người thứ sót lại chỉ là chút xương xẩu còn có thể ăn được. Thời kì Đồ đá là số không. Thế nhưng, nếu xét ở một khía cạnh khác, đây chính là thời kì không có ô nhiễm khí hậu, không có thủng tầng ozon, không có thiên tai, hạn hán, lũ lụt, không có mực nước biển dâng cao do con người phá hủy môi trường bằng sản phẩm từ sức mạnh vượt trội của bộ não. Ngay khi một thảm họa toàn cầu xảy ra, như Harari nói chuột và gián sẽ chui ra từng đống đổ nát, phát huy khả năng truyền bá gen. Sau chục triệu năm nữa, loài chuột thông minh sẽ nhìn lại và biết ơn sâu sắc sự chết chóc tự loài người gây nên giống như chúng ta đã từng biết ơn thiên thạch đã làm các loài khủng long tuyệt chủng. Trong khi các Sapiens đang ngày càng phát triển theo chiều hướng không tuân thủ quy luật tạo hóa, họ tuân thủ hơn các tôn chỉ của ngành công nghiệp hiện đại và chính phủ. Các đế quốc đã chọn sự thoái vị sớm trong hòa bình. Thế nhưng, với hai chính thể gần nhau, sẽ có một kịch bản hợp lí đẩy họ đến chiến tranh trong vòng một năm là một quy luật chủ chốt của chính trị quốc tế. Các Sapiens như tác giả suy nghiệm rằng họ đang di chuyển một cách lo lắng giữa cửa vào của thiên đường và phòng chờ của địa ngục. Một sự kiện ngẫu nhiên nào đó có thể đẩy ra lăn về một trong hai hướng trên mà ta không thể lường trước được. Review sách Sapiens Lược Sử Loài Người Điểm độc đáo ở Harari là ông tập trung vào sức mạnh của câu chuyện và huyền thoại để đưa mọi người lại gần Tôi muốn giới thiệu cuốn sách này cho bất cứ ai hứng thú quan tâm tới một cách nhìn đầy hấp dẫn và thú vị về lịch sử ban đầu của con ngườ Harari kể về lịch sử loài người theo một cách dễ tiếp cận khiến bạn thật khó có thể đặt nó xuống”. (Bill Gates) “Sapiens tìm câu trả lời cho vấn đề lớn nhất của lịch sử cũng như của thế giới hiện đại, và nó được viết bằng một thứ ngôn ngữ tuyệt vời khiến người ta không thể quên được”. (Jared Diamond, tác giả Súng, vi trùng và thép) “Sapiens thuộc loại sách có thể giúp dọn sạch tâm trí bạn. Tác giả của nó, Yuval Noah Harari, là một học giả người Israel trẻ tuổi và là một người làm xiếc tri thức điêu luyện với những bước nhảy logic khiến bạn phải thót tim ngưỡng mộ Ngòi bút của Harari tỏa ra sức mạnh và sự sáng rõ, làm cho thế giới trở nên kỳ lạ và mới mẻ”. (Tiki)

Giáo Trình Tư Tưởng Hồ Chí Minh

Giới thiệu Giáo Trình Tư Tưởng Hồ Chí Minh Tư tưởng Hồ Chí Minh là sản phẩm của thời đại, trường tồn, là tài sản vô giá của dân tộc ta. Sở dĩ như vậy là vì tư tưởng của Người không chỉ tiếp thu, kế thừa những giá trị tinh hoa văn hóa, tư tưởng “vĩnh cửu” của loài người, trong đó chủ yếu là chủ nghĩa Mác – Lênin, mà còn đáp ứng nhiều vấn đề của thời đại của sự nghiệp cách mạng Việt Nam và thế giới. Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh vận dụng phương thức tiếp cận hệ thống các quan điểm về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam; bao gồm tư tưởng về vấn đề dân tộc; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; về Đảng Cộng sản Việt Nam; về dân chủ,đại đoàn kết dân tộc, v.v.. Giáo trình gồm 8 chương: Chương mở đầu: Đối tượng, phương pháp nghiên cứu và ý nghĩa học tập môn tư tưởng Hồ Chí Minh Chương I: Cơ sở, quá tình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh Chương II: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc Chương III: Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và con đường quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam Chương IV: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam Chương V: Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế Chương VI: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân Chương VII: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức và xây dựng con người mới.

0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Mảnh Vụn Văn Học Sử (Bằng Giang)