Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Nàng Tóc Đỏ

Tuổi thơ vắng bóng sự hiện diện của người cha, Cem theo thầy học nghề đào giếng để rồi dần coi người đàn ông trung niên nghiêm khắc ấy như một người cha trong lòng. Cậu không thể ngờ cuộc đời mình vĩnh viễn thay đổi, mùa hè rực lửa ấy, khi cậu gặp một người đàn bà tóc đỏ… Phương Tây, Oedipus vô tình giết cha. Phương Đông, Rustam đâm chết Sohrab mà không hay biết đó là con trai mình. Hai truyền thuyết Hy Lạp và Ba Tư ấy hợp lại làm một, phủ bức màn ngụ ngôn bí ẩn, ám ảnh quá trình vật vã trưởng thành của một cậu trai trên nền một Istabul những năm 1980 quay cuồng thay đổi. Nàng tóc đỏ là câu chuyện về sự mất kết nối giữa các thế hệ, về gia đình và tình yêu, Đông và Tây, truyền thống và hiện đại. Có vẻ ngắn gọn hơn Orhan Pamuk mà ta quen, nhưng vẫn tìm thấy trong cuốn sách này, không lẫn vào đâu được, sức cuốn hút cố hữu đến từ bút lực của một nhà kể truyện bậc thầy. “Đẹp lặng lẽ.” - 1843 “Cuốn tiểu thuyết thứ 10 xuất sắc của Pamuk… khiến độc giả cảm giác như vừa bất thần chui ra khỏi một cái giếng sâu bước vào ánh sáng chói lòa.” - Observer (London) “Một cái kết khiến ta phải lật sách đọc lại từ đầu.” - Sunday Times “Thấm đẫm cảm thông cùng cảm thức về nơi chốn, cuốn sách vạch nên chặng đường một cậu trai bước vào tuổi trưởng thành và Istanbul bước vào sự thay đổi không thể vãn hồi.” - Financial Times *** Tiểu thuyết "Nàng tóc đỏ" của Orhan Pamuk (Thiên Nga dịch, Nhã Nam và NXB Dân Trí, 2020) có dung lượng không như các tiểu thuyết khác của cùng tác giả: "Tên tôi là Đỏ", "Tuyết", "Bảo tàng ngây thơ"… nhưng "Nàng tóc đỏ" không vì thế mà thiếu sức nặng của văn hóa, sự mê đắm trong cái đẹp cũng như những giằng xé Đông - Tây trong lòng xã hội Thổ Nhĩ Kỳ thế kỷ XX. Cuộc tìm kiếm câu trả lời tấn bi kịch "Nàng tóc đỏ" là tác phẩm về mối quan hệ cha con. Một mối quan hệ phức tạp mà nhà phân tâm học Freud đã dùng tên nhân vật trong thần thoại Hy Lạp để đặt tên cho phức cảm đã trở thành điển phạm trong việc phân tích nhiều tác phẩm văn học - nghệ thuật: phức cảm Oedipus. Nhưng Pamuk nhảy cóc qua Freud để đi tìm gặp Oedipus trong kịch của Sophocles (496-406 TCN). Ngay đề từ tác phẩm, nhà văn đã dẫn một câu thoại trong vở "Vua Oedipus" của kịch tác gia Hy Lạp cổ đại: "Oedipus: Biết tìm nơi đâu dấu vết của tội ác ngày xưa". Có thể xem toàn bộ cuốn tiểu thuyết là cuộc tìm kiếm câu trả lời trong mớ hỗn độn của "ngày xưa" đó. Nhưng xưa đến đâu? Là thời xưa ở một nước Thổ của thế kỷ trước, có cậu thiếu niên học nghề đào giếng, sau trở thành một nhà thầu. Hay xưa như thần thoại Hy Lạp? Pamuk dường như trở lại nghệ thuật của những nhà vẽ tiểu họa trong cuốn tiểu thuyết "Tên tôi là Đỏ". Khi vạn vật đều bình đẳng, cậu chàng học việc đứng ngang hàng với người anh hùng huyền thoại. Tất cả đồng hiện, xoắn bện với nhau trong cùng một thực tại và trở thành niềm ám ảnh cả đời nhân vật chính. Anh thấy ở Oedipus một sự đồng cảm, một người bạn có thể hiểu được anh. Trong câu chuyện của anh lúc nào cũng có bóng hình của Oedipus, còn Nàng tóc đỏ hiện ra như một chất xúc tác để hoàn thành nốt tấn bi kịch, hay như ở đây ta có thể gọi là "lời tiên tri". Một lời tiên tri anh tự phán cho mình và càng muốn vượt qua nó, anh ngày càng sa vào nó. Trong nhiều tiểu thuyết của Orhan Pamuk lúc nào cũng tồn tại một tội ác. Nhưng không có tội ác nào rõ ràng và dễ nhận diện, đoán định ngay từ sơ khởi như trong "Nàng tóc đỏ". Một tội ác kinh khủng, nhưng không cưỡng lại. "Nàng tóc đỏ" vì thế tinh gọn và mới mẻ theo nhiều lẽ, một trong số đó chính là việc chúng ta nhận ra trong bóng hình những câu chuyện quen thuộc của ông, có thể được kể lại theo một cách hoàn toàn khác. Câu chuyện Đông - Tây Nhưng "Nàng tóc đỏ" không chỉ có hình bóng Oedipus mà còn có Rostam, để cân bằng sự hiện diện của cả phương Đông và phương Tây trong các tác phẩm của Orhan Pamuk. Rostam là vị anh hùng của thần thoại Ba Tư, nhân vật chính trong thiên sử thi "Shahnameh" của nhà thơ Ferdowsi (940-1020). Rostam có một người con trai mà bản thân ông cũng không biết, Sohrab. Trong một cuộc chiến, Rostam không nhận ra con và đã giết Sohrab. Nếu Oedipus là câu chuyện con giết cha thì Rostam là câu chuyện cha giết con, trong sự "vô minh". Vậy thì, nếu tội ác sinh ra từ cái không biết thì liệu có thể tha thứ, hay chính xác hơn chính vì không biết mới sinh ra tội ác. Bất chấp câu chuyện được kể lại theo một trình tự mạch lạc, "Nàng tóc đỏ" vẫn khiến ta trăn trở bởi sự bất lực của con người chống lại định mệnh. Rostam không phải là phản đề của Oedipus, nó là sự bổ sung toàn vẹn, chi phối tư tưởng của Pamuk trong tiểu thuyết này. Hình ảnh chiếc giếng cũng trở đi trở lại như một ẩn dụ tăm tối của tìm kiếm, khám phá nội tâm của sâu xa và phức tạp của con người. Nó là nơi hai thầy trò đi tìm nguồn nước, là nơi khởi đầu cho tội ác đầu tiên và cũng là nơi phán xử tội ác đầu tiên đồng thời sinh ra tội ác thứ hai. Nó trở thành một thông đạo, gắn kết cả câu chuyện, để chúng nối với nhau trong sự xuyên suốt tưởng chừng bảng lảng mà vững chắc. Cuốn tiểu thuyết này cũng theo cấu trúc xoay vòng và lặp lại. Khi ta tưởng đã đi đến cuối cuốn tiểu thuyết thực chất ta đang trở lại điểm xuất phát từ trang đầu tiên. Độc giả sẽ tự hỏi mình đang đọc câu chuyện do người cha kể hay đọc câu chuyện do người con "tiếm ngôi" cha để kể. Một cuốn tiểu thuyết "quy hồi" các chủ đề mà tác giả đeo đuổi. Khi Đông và Tây đồng hiện trong một không gian, dù cách biệt về địa lý, thời gian, con người thuộc về văn minh phương Đông hay phương Tây vẫn "nhận mặt" nhau ở những tương đồng thuộc về phức cảm sâu thẳm nhất.  Nhà văn duy nhất của Thổ Nhĩ Kỳ đoạt giải Nobel Orhan Pamuk là nhà văn duy nhất của Thổ Nhĩ Kỳ đoạt giải Nobel Văn học tính đến nay. Có nhận định cho rằng giải Nobel là kết thúc sự nghiệp của một nhà văn, vì sau giải thưởng họ không viết hoặc không thể viết được tác phẩm nào hay như trước. Nhưng với Pamuk, ông đã chứng minh điều ngược lại qua "Nàng tóc đỏ". Đây cũng chỉ là cuốn tiểu thuyết thứ 10 của ông. Ngay từ lúc cầm bút, những tác phẩm và phát ngôn của ông thường gây tranh cãi trong chính tổ quốc của mình. Bản thân ông từng bị những phần tử cực đoan đe dọa tính mạng. Từ lâu, các tác phẩm của Pamuk đã trở nên quen thuộc với độc giả Việt Nam, nổi tiếng nhất là tiểu thuyết được đánh giá cao của ông: "Tên tôi là Đỏ" Huỳnh Trọng Khang *** Đọc "Nàng tóc đỏ" sẽ có cảm giác như vừa bất thần chui ra khỏi cái giếng sâu, bước vào ánh sáng chói lòa. Một cái kết bất ngờ, đủ sức mê hoặc tất cả. Cuốn tiểu thuyết thứ mười xuất sắc của Pamuk, tập trung các mối quan hệ cha - con, đã khơi sâu đáy ám ảnh, tội lỗi trong mỗi người, để làm bùng lên sự thật về danh tính, nỗi ám ảnh nhân sinh ở nơi mảnh đất giao thoa Đông - Tây. Cha - con và bi kịch mất kết nối thế hệ Cốt truyện của cuốn tiểu thuyết rất đơn giản: Một thợ đào giếng giỏi, Mahmut, thuê Cem, 16 tuổi, học việc của mình. Họ bắt đầu công việc tìm kiếm nước ở vùng ngoại ô khô cằn của Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Sau giờ làm việc, họ thường nghỉ ngơi và mua những nhu yếu phẩm ở thị trấn Ongoren. Ở đó, Cem gặp nàng tóc đỏ. Nàng trông có vẻ gấp đôi anh tuổi anh nhưng chàng ta không thể nào tránh khỏi sự si mê, và theo đuổi nàng. Về sau, anh phát hiện nàng là diễn viên của gánh hát dân gian. Sau buổi tối xem nàng diễn, anh và nàng tóc đỏ có một đêm ân ái. Đó là bước ngoặt khiến cuộc đời Cem hoàn toàn thay đổi. Tại sao anh sơ ý làm rơi thùng đất xuống người thầy đang đào dưới giếng sâu, rồi để lại thầy một mình, quay trở về thành phố.  Cem đã sống cả cuộc đời sau đó với nỗi ám ảnh giết người. Đó lại là người thầy đáng kính anh đã ngấm ngầm xem là cha.  Anh xem xét những tài liệu xung quanh chuyện Oedipus giết cha và Rostam vô tình giết con mình. Hai bi kịch cổ đại ấy, một ở Hy Lạp, một ở Ba Tư, nhưng đều trở thành bóng ma ám ảnh cả cuộc đời nhân vật chính.  Đến khi mọi việc diễn ra như những câu chuyện thần thoại, tựa một lời tiên tri đã định sẵn về số mệnh của Cem mà anh không thể nào chối bỏ. Tại sao lại không thể cưỡng lại vận mệnh, chính bởi cảm xúc sâu thẳm thật sự của Cem, nỗi dày vò và niềm kính trọng của anh đối với thầy Mahmut. Anh có một người cha, nhưng chưa bao giờ có cảm giác gần gũi với cha. Và Mahmut lại là người duy nhất đem đến cho anh cảm giác kết nối cha – con, nhưng chính anh phá hủy đi cái kết nối ấy, để rồi dần đánh mất đi ngay cả danh tính của mình. Cái giếng - biểu tượng của tội lỗi và ám ảnh Cái giếng xuất hiện nhức nhối trong tiểu thuyết Nàng tóc đỏ của Orhan Pamuk, mang đầy cảm giác tội lỗi và xấu hổ, ẩn nấp trong bóng tối, đầy de dọa và ám ảnh. Heraclitus nói rằng sự thật nằm ở đáy giếng Hành động của Cem được thể hiện đặc quánh ở biểu tượng cái giếng, nó len lỏi khắp cuộc đời anh, và làm “vấy bẩn” toàn bộ cuộc đời sau này, bằng tất cả những ám ảnh mà nó biểu lộ. Với biểu tượng cái giếng, sự mâu thuẫn, mất kết nối thế hệ, mà ở đây cụ thể là kết nối cha - con, ta có thể dễ dàng nhận thấy mối liên hệ giữa Paul Auster và Orhan Pamuk. Ở Nhạc đời may rủi, hay Moon Palace ta có thể nhìn thấy vòng xoắn trong mối quan hệ cha – con mà Paul đã dựng nên, đầy cô độc, và thất lạc. Cuộc đời Cem có cảm giác về mối quan hệ cha con lần đầu tiên bắt đầu từ cái giếng, và cuộc đời Cem, kết thúc ở chính cái giếng mà anh đã bỏ lại người thầy khốn khổ của mình khi ấy. Anh đã có thể chìm sâu giếng đáy giếng, nơi dòng nước lấp lóa, chực chờ đón anh, để anh phải đối diện với tất thảy tội lỗi mình gây ra, cũng là để anh giải thoát tất cả những bóng ma ám ảnh đeo đẳng anh cả đời. Chương cuối cùng của cuốn sách được kể bởi người phụ nữ tóc đỏ, khiến cho mọi thứ buồn tẻ trước đó trở nên bừng sáng. Nó là đoạn văn phi thường, khiến các chủ đề lỏng lẻo, mơ hồ của những câu chuyện trước đó chặt chẽ với nhau, mở ra cho người đọc những quan điểm mới đáng ngạc nhiên về các sự kiện của cuốn tiểu thuyết. Vòng xoắn cuối cùng của cuốn sách khiến ta nhớ đến cách Orhan Pamuk đã dùng trong Tên tôi là đỏ, nó khiến bí mật được khai mở, như ánh sáng lấp tỏa tỏa lên từ đáy giếng, đột ngột và chói mắt. Chương cuối cùng tuyệt vời của cuốn sách đã khiến nhiều nhà phê bình cho rằng: “Một cái kết khiến ta phải lật sách đọc lại từ đầu”. Istanbul - nàng thơ của Orhan Paumuk Istanbul, nhà của ông và nàng thơ của ông, là nhân vật luôn hiện diện trong tiểu thuyết của ông. Orhan Pamuk từng nói "Istanbul là số phận của tôi". Thành phố của ông luôn nằm giữa những ranh giới khắc khoải của Đông và Tây, thế tục và thiêng liêng, truyền thống và hiện đại, đã làm tăng thêm căng thẳng cho mọi câu chuyện ông sáng tác. Câu chuyện trong Nàng tóc đỏ diễn ra trên bối cảnh thành phố Istanbul từ những năm 1980, đang trong một guồng quay thay đổi điên cuồng, với những cao ốc mọc lên như nấm, những con đường dần xóa bỏ mọi không gian…  Cũng giống như trong Tên tôi là đỏ, Orhan Pamuk trăn trở với nghệ thuật vẽ tiểu họa đang dần phai tàn, thì ở Nàng tóc đỏ, truyền tải một ám ảnh khó quên, trữ tình và nghiệt ngã, về nghệ thuật đào giếng ở vùng nông thôn Thổ Nhĩ Kỳ trước khi máy móc xuất hiện và hiện đại. Khoảng cách giữa các thế hệ và hậu quả của sự thay đổi đột ngột đã khiến Cem, và những người khác giống anh dân mất kết nối với gốc rễ của họ. Khi Orhan Pamuk viết về đoạn nàng tóc đỏ nhìn đống đổ nát và nói rằng, không ai từng kể những câu chuyện cũ này cho các sinh viên nghe nữa, nhưng bằng cách nào đó, đôi khi mọi người vẫn biết, sâu thẳm, những điều họ đã quên, Orhan Pamuk muốn nói điều gì với chúng ta? Phải chăng đó là điều ông luôn muốn nói trong cả mười cuốn tiểu thuyết của mình, về nỗi day dứt, nỗi hoài niệm, u sầu của thành phố Istanbul trong ký ức. Mời các bạn đón đọc Nàng Tóc Đỏ của tác giả Orhan Pamuk & Thiên Nga (dịch).

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Người Vợ Paris - Paula McLain
Với nội dung về thời điểm những năm 1920 của cuộc gặp gỡ của Hadley Richardson với văn hào Ernest Hemingway tại Paris, Người vợ Paris đã tái hiện lại thời khắc đáng nhớ và cuộc tình sét đánh mau chóng đi đến hôn nhân của hai người chênh lệch tuổi tác. Hơn Hemingway 8 tuổi, Hadley đã ở bên văn hào này khi ông bắt đầu theo đuổi nghiệp văn chương. Họ đã trở thành cặp đôi vàng của giới viết lách Paris khi châu Âu vừa qua khỏi cuộc Thế chiến thứ I. Tiểu thuyết cũng khắc họa mối quan hệ của họ với một nhóm văn sĩ nổi danh tạo nên một “thế hệ mất mát” như Gertrude Stein, Ezra Pound và F. Scott Fitzgerald. Mặc dù yêu nhau say đắm, nhưng vợ chồng Hemingway phải đối diện với những khủng hoảng của hôn nhân trong những năm tháng “hội hè miên man” của Paris, nhạc Jazz và rượu mạnh. Câu chuyện gây chú ý bởi đã bám sát những dữ kiện đời thực của Hadley Richardson và đưa ra cách quan sát từ góc nhìn người vợ của một văn hào được mệnh danh là cây bút có ảnh hưởng nhất trong văn học thế giới hiện đại.  “McLain đã viết nên một chân dung đẹp đẽ về việc sống ở Paris vào những năm 1920 hào nhoáng – trong vai trò một người vợ và người đàn bà của một nhân vật đình đám.”  - Entertainment Weekly  *** Cuốn tiểu thuyết Người vợ Paris giống như một hồi ký của Hadley Richardson - người vợ đầu của Hemingway. Truyện được viết dựa trên những tài liệu có thật về giai đoạn cặp vợ chồng sống tại Paris qua cái nhìn của người vợ. Câu chuyện bắt đầu tại Chicago, Mỹ năm 1920, Hadley là cô gái 28 tuổi, sống khép kín và gần như lỡ thời. Cô là con gái út trong một gia đình có cha tự vẫn. Cô phải tự tay chăm nom người mẹ đau yếu cho tới khi bà qua đời. Hadley gần như không còn hy vọng nào về tình yêu hay hạnh phúc gia đình.  *** Khi cuốn tiểu thuyết Mặt trời vẫn mọc (The Sun Also Rises) ra đời, Hemingway đã có chút ít tiếng tăm; còn Hadley vẫn giữ vai trò người vợ, điểm tựa của ông. Người đàn ông mà bà nghĩ "đầy trách nhiệm và cuốn hút hơn bất cứ ai" đã phải lòng một biên tập viên thời trang. Pauline, biên tập viên cho tạp chí Vogue, làm bạn với Hadley và yêu cầu một quan hệ mở: Ernest vừa có vợ, vừa có tình nhân. Có thời gian cả ba sống chung trong một nhà. Tới năm 1927, Hadley bằng lòng ly dị, với bà tình yêu đã không còn thì chẳng khác gì sống trong một thành phố bỏ hoang.  Kết hợp giữa hiện thực và hư cấu, Paula Mclain đã dựng nên chân dung một Hadley Richardson như một phụ nữ Mỹ tử tế nhất. Bà nhìn rõ, thấu hiểu những thói xấu bên trong con người chồng mình.  Thực tế cho thấy, sau khi ly hôn, Hadley đi bước nữa và có cuộc sống hạnh phúc, nhưng bà vẫn cho rằng Ernest là hoàng tử của lòng bà, và thời kỳ ở Paris vẫn là giai đoạn đẹp nhất. Bà đã trả lời trong một cuộc phỏng vấn: "Đời sống lúc đó đơn giản, khó khăn mà có hạnh phúc. Đó là thời kỳ mà Ernest hoàn hảo nhất. Tôi có chàng, và chàng có tôi. Chúng tôi đã mang lại cho nhau những gì tốt đẹp nhất". Hemingway sau Pauline còn có thêm hai người vợ nữa. Trong cuốn hồi ký Hội hè miên man (A Moveable Feast), tác phẩm cuối cùng của Hemingway, ông đã viết về giai đoạn sống ở Paris, về Hadley. Và tác giả đoạt giải Nobel viết: "Tôi thà chết còn hơn yêu ai, ngoài Hadley". Như vậy ở cuối đời, qua bao thăng trầm, trải qua mối quan hệ cùng ba người vợ khác và bao tình nhân, Hemingway mới nhận ra rằng, Hadley là người ông yêu và ông đã thật sự mất bà. *** Paula McLain là tác giả của hai tập thơ, một hồi ký và hai tiểu thuyết. Tác phẩm Người vợ Paris ra mắt đầu năm 2011 tại Mỹ, nằm trong danh sách bán chạy của tờ The New York Times.    Mời các bạn đón đọc Người Vợ Paris của tác giả Paula McLain.
Vu Quy - Nam Dao
Viết Về Thân Phận Cô Dâu Việt Nam Mà Không Chỉ Đổ Lỗi Cho Nghèo Hèn T heo thống kê không đầy đủ, trong vòng hơn mười năm qua, làn sóng lấy chồng ngoại kiều của những cô gái trẻ đã hình thành nên gần hai trăm nghìn gia đình ngoại kiều có người mẹ, người vợ ra đi từ Việt Nam. Trong đó, đa phần là cô dâu sang Đài Loan, Hàn Quốc. Hiện có hơn một trăm nghìn cô dâu Việt Nam đang sinh sống tại đảo Đài Loan và đứng thứ hai là cô dâu tại Hàn Quốc. Học giả Hàn Quốc đưa ra báo cáo: Cứ sáu nông phu hoặc ngư phủ Hàn Quốc thì có một người lấy vợ Việt. Từ góc độ nhân văn của Nam Dao, hai trăm nghìn số phận cô dâu tức là hai trăm nghìn thân phận, ước mơ và nỗi cô đơn. Không thể viết hết về tất cả mọi số phận, càng không thể lý giải tất thảy mọi nỗi niềm của con người trước những bến đỗ đời người, giằng xé giữa đi - ở, tin - mất mát, thật - trá hình, mong ước - rơi. Nhưng có thể nói rất nhiều và cảm nhận rất nhiều từ chỗ đứng bé mọn của một cô thiếu nữ, một mối tình, một chàng trai, một cửa biển, một câu chuyện đan xen lịch sử và thân phận. Nỗi cô đơn làm người rất kín đáo nhưng rất ám ảnh trong Vu Quy. Hiển nhiên dễ thấy như trong những giây phút cậu Thẻo trơ trọi trên đời nhìn ra biển khơi dông bão. Cô đơn ngỡ ngàng như khi Thẻo và Tư yêu nhau trong mối tình đầu mà còn ngỡ ngàng về nhau, về cuộc sống mới mở rộng hứa hẹn trước mắt. Cô đơn đặc sệt khi người đàn bà phải làm tình với một người đàn bà. Cô đơn chết như bé Út nắm mãi con vịt tơ trong tay rồi lịm dần đi đầy cảm thương. Cô đơn chạy trốn phận người, và trong cuộc đào thoát ấy, lấy chồng nước ngoài dường như là một lựa chọn để phản kháng lại thực tại. Để viết về cô dâu Việt Nam lấy chồng nước ngoài mà không bị sa vào cái nhìn kỳ thị, ban phát thương hại hoặc cái nhìn một chiều thì thật không đơn giản. Tiểu thuyết đề tài này không sa vào kể lể lâm li để lấy nước mắt xót thương của người đọc, không chỉ vin cớ nghèo hèn để dễ dãi lý giải việc những người con gái dứt áo ra đi càng khó hơn. Thực ra nước mắt có chảy, nhưng không phải vì mối tình bi ai trái ngang, mà vì một câu hỏi day dứt: Những số phận ấy, con người này, ai cũng cố gắng nỗ lực để sống, ai cũng dành một phần thiện lương để ăn ở, gắng hết sức để ngày mai tươi sáng hạnh phúc hơn. Vậy mà sao những gì tốt đẹp ở cạnh nhau không mang lại hạnh phúc? Và vì sao trong cuộc sống thật, lúc nào mũi đất phương Nam bát ngát tài nguyên trở nên chật hẹp thiên tai, Nhân bản bỗng trở thành tàn nhẫn, Trí tuệ trở nên bất lực và chữ Dũng được định nghĩa là an phận cam tâm? Hy vọng bạn đọc đón nhận Vu Quy như một thử nghiệm đa nghĩa của nhà văn Nam Dao trong công cuộc tìm kiếm chốn bí ẩn trong mỗi tâm hồn và thân phận, là một sự nâng niu cho những cô gái trẻ đang nỗ lực chấp nhận rời xa để thay đổi. Văn chương có được thứ quyền uy mạnh mẽ tác động tới tâm hồn như thế, tôi nghĩ, nó tới từ nội lực của nhà văn và góc nhìn không né tránh hiện thực cuộc sống. Trang Hạ Mời các bạn đón đọc Vu Quy của tác giả Nam Dao.
Khu Rừng Đen Tối
Hạm đội Tam Thể đã lên đường, bắt đầu hành trình đằng đẵng bốn năm ánh sáng đến miền đất mới. Và con người Trái đất, từ nguyên thủ đến người dân, cũng bước vào chuẩn bị đón tiếp kẻ địch từ vũ trụ bốn trăm năm sau. Trên Trái đất nơi khoa học đã bị khóa chết, dưới sự giám sát thời gian thực của thế giới Tam Thể, đã nổi lên một kế hoạch vô tiền khoáng hậu: Kế hoạch Diện Bích. Bốn chiến lược gia đại tài, được trao quyền đánh lừa toàn Trái đất vì trọng trách qua mặt người Tam Thể. Nhưng chỉ một trong số đó biết về “Khu rừng đen tối”, bí mật khủng khiếp về bản chất của vũ trụ. Phần thứ hai tam bộ khúc của Lưu Từ Hân, Khu rừng đen tối là một pho chiến quốc sử kỳ vĩ và kịch tính. Đó còn là một bức tranh gai người về tương lai, khi để sống sót giữa khu rừng đen tối ấy, không chỉ Trái đất đã thay đổi hoàn toàn diện mạo, mà con người cũng không còn giống như con người. *** Đọc một lèo hết bộ sách ba tập của Lưu Từ Hân, nếu tính từ lúc mới bắt đầu đăng nhiều kỳ trên mạng thì đây là một bộ sách đã hơn mười năm. Phiên bản tiếng Anh của tập thứ ba năm nay lại tiếp tục lọt vào danh sách đề cử của Hugo Awards. Tập đầu tiên đã giành được giải thưởng, tập thứ ba lại vào vòng trong, nói chung đây là bộ sách đáng đọc. Nhưng cũng phải nói rằng, đọc xong ba tập thì có hơi thất vọng. Tập đầu tiên chỉ là trình bày toàn bộ bối cảnh, khoảng thời gian khá ngắn, nhưng tôi cảm thấy đã phô bày rất tốt, khiến tôi rất muốn biết câu chuyện sẽ phát triển thế nào. Trong cả bộ sách này, tôi cảm thấy chuyện được giải thích kĩ càng nhất, là khái niệm trung tâm của tập thứ hai, nhưng hình như hơi vội vàng, tình tiết vừa phát triển đã bắt đầu giải thích, sau đó liền kết thúc. Đến tập thứ ba, nhịp điệu không nhanh, nhưng có cảm giác tác giả như đổi thành người khác, đối với tôi mà nói thì tập sách này có nhịp điệu không đồng nhất. Được xếp vào loại “hard” sci-fi, khắc họa nhân vật và tình tiết hơi yếu, nhất là tính cách nhân vật không đủ sức thuyết phục. Nhưng trên phương diện lý luận khoa học và kỹ thuật, thì quả thật khiến người ngoài ngành khoa học tự nhiên như tôi phải hô to quá đã! Với tiểu thuyết giả tưởng và khoa học viễn tưởng thì, phải thể hiện được thế giới quan, những lý thuyết khác bao gồm vũ trụ, thiên văn, vật lý và các loại công trình máy móc khác. Cho dù là loài người có thể ngủ đông rồi thức tỉnh, có thể bắn sóng âm để gửi tin tức ra ngoài vũ trụ, tự tạo ra một thế giới ngoài vũ trụ, thành lập thành phố ngoài vũ trụ; hay là sau đó phá vỡ quy luật vũ trụ, tìm cách khiến cho tốc độ ánh sáng chậm lại khiến cho khoa học không phát triển được nữa, hay là thay đổi kích thước bất đồng: Ba chiều tăng lên thành bốn chiều, hoặc giảm xuống thành hai chiều. Phải tưởng tượng về sự phát triển của khoa học đến mức nào, mới có thể thiết lập được tác phẩm khoa học viễn tưởng khổng lồ đến nhường này? Đối với tôi thì, khái quát toàn bộ tác phẩm này là: Lý thuyết khu rừng đen tối. Câu chuyện ban đầu là nhân loại định tìm cách đối thoại với người ngoài hành tinh, sau này cũng chứng thực được trừ nhân loại trái đất ra, trong vũ trụ quả thật có những nền văn minh trí tuệ bậc cao khác tồn tại. Trước tiên nói về một số khái niệm, nói ngắn gọn thì trong tiểu thuyết có hai định luật xã hội học vũ trụ: Một là, mục tiêu lớn nhất của tất cả các sinh vật là sinh tồn. Hai là, chất lượng vũ trụ được bảo toàn. Toàn bộ vũ trụ là một khu rừng đen tối, trong khu rừng này, bạn không nhìn thấy tôi, tôi cũng không nhìn thấy bạn, chúng ta đều muốn do thám về sự tồn tại và xác định vị trí của đối phương, sau đó thì? Nếu xác định được đối phương có thiện ý, hoặc chẳng may đối phương mang theo địch ý, phải làm thế nào? Nhìn qua thì, cả thế giới (hoặc phải nói là toàn bộ vũ trụ) là một ván cờ khổng lồ, nhưng sau khi thay định luật xã hội học vũ trụ vào, sẽ phát hiện chỉ có một kết quả: Một khi phát hiện sự tồn tại của đối phương, thì việc đầu tiên cần làm là phải tiêu diệt đối phương. Nếu bỏ phương diện phát triển các loại khoa học kỹ thuật qua một bên, cả bộ tiểu thuyết có thể nói là một cuộc chiến. Nhưng trong cuộc chiến này, văn minh nhân loại trái đất đối kháng với văn minh Tam thể, thậm chí sau này vượt ra ngoài hệ Mặt trời, là chiến tranh giữa các nền văn minh trong toàn bộ vũ trụ. (Lại nói hôm nay đọc được một bài trên TIME, tựa đề là: Why aliens would (probably) come in peace, nói về cuốn sách mới xuất bản 《Aliens: The World ‘s Leading Scientists on the Search for Extraterrestrial Life》 thảo luận người ngoài hành tinh chắc không phải lúc nào cũng tới tiêu diệt nhân loại như điện ảnh Hollywood vẫn miêu tả.) Cho dù có tin tưởng lý thuyết khu rừng đen tối trong tiểu thuyết này hay không, thì ở cuối tập ba có một đoạn viết thế này: Khi gặp những nền văn minh (giống người) khác, không thể hỏi vấn đề này: “Những thế giới đó ở đâu?” Tôi nghĩ vấn đề này, có thể giải thích cho toàn bộ cuốn tiểu thuyết. ____ Chú thích: Xã hội học vũ trụ là môn học mà Diệp Văn Khiết đề nghị La Tập xây dựng trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của nhà văn Lưu Từ Hân. Ý chỉ dưới tình huống nhân loại đối mặt với trình độ khoa học kỹ thuật và xã hội, xuất phát từ hai chân lý cơ bản rất hiển nhiên (Một, sinh tồn là yêu cầu đầu tiên của bất kì nền văn minh nào. Hai, các nền văn minh không ngừng tăng trưởng và bành trướng, nhưng tổng số vật chất trong vũ trụ thì giữ nguyên không thay đổi.), dựa vào hai khái niệm quan trọng này —— chuỗi nghi ngờ và kỹ thuật bùng nổ, dựa trên lý thuyết xây dựng một môn học có hệ thống lớn miêu tả viễn cảnh xã hội vũ trụ trước mắt. Sau đó có một lần từ thực tế khách quan, chứng minh được tính chính xác của lý thuyết này. (La Tập gửi “thần chú” (tọa độ chính xác của ngôi sao 187J3X1) vào vũ trụ, khiến những nền văn minh khác hủy diệt ngôi sao 187J3X1 cách Mặt trời 50 năm ánh sáng). Mình tò mò câu hỏi “Những thế giới đó ở đâu?” có nghĩa là gì nên đã dịch một đoạn trong cuốn “Tử thần vĩnh sinh” có chứa câu hỏi này, mong là các bạn cũng sẽ hiểu được phần nào. *** ** spoiler alert ** Khi mà tại thời điểm này mình không có đủ tiềm lực để đấu lại người ngoài hành tinh, hãy du hành đến tương lai bằng phương pháp ngủ đông :)) Cuốn này mình cảm thấy còn hay hơn tập 1 nữa, chắc là vì La Tập với kế hoạch Người diện bích có một không hai ở giai đoạn đầu :)) Với việc cuốn sách được viết năm 2008 thì quả thật các công nghệ được miêu tả nằm trong kế hoạch của nhóm Người diện bích có tính đi trước thời đại, không chỉ vậy các vấn đề về chính trị liên quan cũng khiến mình không khỏi liên tưởng đến giai đoạn bệnh dịch vừa qua. Nhất là có tình huống La Tập họp từ xa với ban lãnh đạo còn được bảo là có hơi không hợp chính quy nhưng hiện giờ thì xem ra nó đúng y chóc với thực tế :)) Phần khoa học trong cuốn sách này cũng logic và khá hack não không kém gì phần trước đâu, mình rất nôn nóng được triển ngay cuốn 3 để xem các ông thần Diện bích này làm gì khi tỉnh giấc ngủ đông *** LƯU TỪ HÂN Sinh năm 1963, người Dương Tuyền, Sơn Tây, là công trình sư cao cấp, một trong những tác giả đại biểu cho dòng tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Trung Quốc. Tác phẩm tiêu biểu: - Kỷ nguyên sao băng - Sét hòn - Tam thể *** Kiến Nâu đã quên nơi này từng là nhà nó. Khoảng thời gian đó, đối với mặt đất trong ánh chiều tà và những ngôi sao vừa mọc kia ngắn đến mức có thể bỏ qua không tính, nhưng với nó, lại dài đằng đẵng. Vào cái ngày đã bị lãng quên ấy, thế giới của nó hoàn toàn đảo lộn. Bùn đất bay đi, một cái khe vừa sâu vừa rộng xuất hiện, sau đó bùn đất lại âm ầm bay ngược trở về, khe sâu biến mất, ở tận cùng cái khe ban đầu ấy xuất hiện một ngọn núi lẻ loi màu đen. Kỳ thực, trên vùng đất mênh mông này, đây là chuyện thường xuyên xảy ra, bùn đất bay đi rồi bay về, khe sâu xuất hiện rồi biến mất, sau đó là một ngọn núi mọc lên, dường như để đánh dấu mỗi lần biến cố xảy ra. Kiến Nâu và mấy trăm đồng loại đưa theo Kiến Chúa may mắn sống sót đi một quãng đường về phía Mặt trời lặn, xây dựng nên đế quốc mới. Lần này, Kiến Nâu về vùng đất cũ chỉ là tình cờ đi ngang qua trên đường kiếm thức ăn mà thôi. Nó đi tới dưới chân ngọn núi, dùng sợi râu xúc giác chạm vào thứ cao chọc trời ấy, phát hiện ra bề mặt ngọn núi tuy cứng và trơn tuột nhưng có thể bò lên được, nó bèn bò lên phía trên. Nó chẳng có mục đích gì cả, chỉ là một lần nhiễu động ngẫu nhiên của mạng lưới thần kinh thô sơ nhỏ bé kia gây ra. Nhiễu động có thể hiện ra ở bất cứ đâu, ở mỗi nhành cỏ trên mặt đất và mỗi giọt sương trên lá cỏ, mỗi áng mây trên bầu trời và mỗi ngôi sao phía sau áng mây ấy… Mọi nhiễu động đều không có mục đích, song khi một lượng lớn những nhiễu động vô mục đích tập trung lại, mục đích liền xuất hiện. Kiến Nâu cảm nhận được chấn động của mặt đất, dựa trên độ rung chuyển từ yếu chuyển sang mạnh dần, nó biết trên mặt đất có một thực thể khổng lồ khác đang chuyển động về phía này, tuy nhiên nó không để ý mà vẫn tiếp tục bò lên ngọn núi lẻ loi kia. Trong không gian góc vuông giữa chân núi và mặt đất có một mạng nhện, Kiến Nâu biết đó là thứ gì, nó cẩn thận vòng tránh đám tơ nhện dính trên vách núi dựng đứng, đi qua bên cạnh con nhện đang co hết chân lại lặng lẽ chờ đợi chấn động trên màng tơ ấy. Cả hai đều cảm nhận được sự tồn tại của đối phương, nhưng cũng giống như một trăm triệu năm đã trôi qua trước đó, hai bên không có bất cứ sự trao đổi nào. Chấn động đạt đến đỉnh điểm liền ngừng lại, thực thể khổng lồ kia đã đến phía trước ngọn núi, Kiến Nâu thấy thực thể này còn cao hơn ngọn núi rất nhiều, che lấp cả một khoảng trời thật lớn. Kiến Nâu chẳng hề xa lạ với loài này, nó biết thứ đó là vật sống, thường xuyên lộ diện ở vùng lãnh thổ này, những khe sâu xuất hiện rồi nhanh chóng biến mất cùng với những ngọn núi mọc lên càng lúc càng nhiều kia đều có liên quan mật thiết đến thực thể đó. Kiến Nâu tiếp tục bò lên trên, nó biết loài kia thông thường sẽ không đe dọa đến mình - dĩ nhiên là cũng có ngoại lệ. Ngoại lệ này đã xảy ra với con nhện ở phía bên dưới, thực thể kia hiển nhiên đã phát hiện ra mạng nhện vắt giữa mặt đất và ngọn núi, bèn dùng cuống bó hoa đang cầm trên một chi hất đi, con nhện cùng với đám tơ đứt lìa rơi vào bãi cỏ. Sau đó, thực thể kia nhẹ nhàng đặt bó hoa xuống trước ngọn núi. Lúc này, một chấn động khác xuất hiện, rất yếu ớt, nhưng cũng đang mạnh dần lên. Kiến Nâu biết, một đồng loại khác của thực thể kia đang di chuyển về phía ngọn núi. Cùng lúc ấy, trên vách núi dựng đứng, nó gặp một cái rãnh dài trước mặt, so với bề mặt vách núi thì đáy rãnh này thô ráp hơn một chút, màu sắc cũng khác, có màu trắng xám, nó bò men theo cái rãnh, bề mặt gồ ghề khiến nó leo dễ hơn nhiều. Hai đầu rãnh đều có thêm một rãnh nhỏ và ngắn. Rãnh nhỏ ở đầu bên dưới vuông góc với rãnh chính, rãnh nhỏ ở đầu bên trên thì giao nhau với rãnh chính tạo thành một góc nhọn. Khi Kiến Nâu leo lên trở lại bề mặt màu đen trơn trượt của vách đá dựng đứng, ấn tượng của nó về hình dạng chỉnh thể của cái rãnh này là: “1”. Bấy giờ, thực thể sống ở trước mặt ngọn núi kia bỗng nhiên thấp đi một nửa, thành ra tương đương với độ cao của ngọn núi, hiển nhiên là “kẻ đó” đã ngồi xuống, trên khoảng trời màu lam sẫm vừa lộ ra ấy, các ngôi sao đã lơ thơ ló dạng. Cặp mắt kẻ đó đang nhìn thẳng vào phần trên ngọn núi, Kiến Nâu hơi do dự, quyết định tốt nhất là không nên tiến vào tầm nhìn của đối phương, bèn chuyển hướng bò song song với mặt đất. Rất nhanh, nó gặp một cái rãnh khác. Nó rất yêu mến bề mặt thô ráp dưới đáy rãnh, vì cảm giác bò trên đó rất dễ chịu, đồng thời màu sắc dưới đáy rãnh cũng làm nó liên tưởng đến những quả trứng kiến xung quanh Kiến Chúa. Bởi vậy nó không ngại quay đầu bò xuống dưới, men theo cái rãnh bò khắp một lượt. Hình dạng cái rãnh này phức tạp hơn, quành trọn một vòng xong lại vươn xuống dưới một đoạn, khiến nó nghĩ đến quá trình sau khi tìm kiếm thông tin về mùi vị rốt cuộc cũng tìm ra được đường về nhà, Kiến Nâu dựng lên hình dạng cái rãnh trong mạng lưới thần kinh của mình: “9”. Mời bạn đón đọc Tam Thể - Tập 2: Khu Rừng Đen Tối của tác giả Lưu Từ Hân.
39 Manh Mối Tập 4: Bước Vào Cõi Tử - Jude Watson
Bị chính những người họ hàng phảm bội,bị người chú họ bỏ rơi, và với một dấu vết mong manh có được, Amy Caill 14 tuổi và cậu em trai, Dan, vội vã bay sang Ai Cập để săn lùng 39 Manh Mối - thứ sẽ giúp chúng sở hữu được thứ quyền lực vô biên. Nhưng khi tới nơi, Amy và Dan nhận được một thứ hoàn toàn bất ngờ: một thông điệp từ Gace - người bà quá cố của chúng. Phải chăng Gace đã lên kế hoạch để giúp hai đứa bé mồ côi... hay Amy và Dan lại rơi vào một sự phản bội khác mà lần này còn khủng khiếp hơn trước? Hãy theo chân Amy và Dan vòng quanh thế giới để săn tìm 39 Manh Mối. *** Nói là “siêu phẩm” và nhấn mạnh ở “hậu-Harry Potter” bởi nơi xuất bản bộ sách này chính là nơi đã tạo nên hiện tượng Harry Potter – NXB Scholastics (Mỹ). Khi bộ sách thiếu nhi thành công nhất lịch sử xuất bản này sắp chấm dứt, Scholastics đã lên kế hoạch cho một bộ sách khác, không phải “ăn theo” mà chính xác hơn là tranh thủ ngay lượng người đọc trẻ đã có thói quen đọc sách, chờ đợi sách mới trong “thời đại Harry Potter”. Và bộ sách “39 Clues” – 39 Manh Mối đã ra đời, tập đầu tiên được phát hành 9/9/2008 tại Mỹ, một năm sau ngày tập cuối cùng của Harry Potter được xuất bản. “39 Manh Mối” là một bộ sách rất đặc biệt, một thí dụ biểu hiện thuyết phục của việc cập nhật văn hóa đọc trong thời công nghệ số kết hợp với các hình thức giải trí khác. Bộ sách là sự tổng hòa của việc đọc truyền thống với các trò chơi trực tuyến (online gaming). Tuy nhiên, một bộ sách hấp dẫn trước tiên phải ở cốt truyện và các tình tiết. “39 Manh Mối” có một cốt truyện rất ly kỳ xung quanh một việc khám phá và sở hữu sức mạnh tối thượng. Đó là câu chuyện về nhà Cahill, được coi là gia tộc quyền lực nhất thế giới với những cái tên lừng lẫy trong gia phả từ nhà lập quốc Mỹ Benjamin Franklin đến nhạc sĩ thiên tài Mozart. Trong một giả thiết pha trộn huyền thoại và những nghi vấn lịch sử, bộ sách đưa ra một bí mật lớn nằm trong 39 manh mối rải rác khắp thế giới. Người nào sở hữu được tất cả 39 manh mối đó sẽ nắm được bí quyết sở hữu quyền lực tối thượng. Cách thức xuất bản bộ sách 39 Manh Mối cũng khác thường. Thay vì để một nhà văn viết từ đầu tới cuối, NXB Scholastics đã “đặt hàng” một nhà văn tên tuổi của dòng văn học kỳ ảo viết đường dây câu chuyện và tập đầu tiên, các tập sau đó do các nhà văn khác chắp bút. Người được giao nhiệm vụ chính – soạn cốt truyện và tập đầu – là Rick Riordan, đang nổi tiếng khắp thế giới với bộ sách thiếu nhi “Percy Jackson và các vị thần Olympia”. Phần chính của bộ truyện gồm 10 tập, xoay quanh cuộc phiêu lưu của hai đứa trẻ nhà Cahill là Amy, 14 tuổi, và Dan, 11 tuổi, chạy đua với những thành viên từ các nhánh khác trong gia tộc, để có thể trở thành những người đầu tiên sở hữu tất cả các manh mối dẫn tới sức mạnh tối thượng. Qua mỗi cuộc phiêu lưu, qua từng manh mối được cởi nút, những bí ẩn lịch sử vừa có thật vừa hư cấu sẽ được giải đáp. Người đọc sẽ say mê theo dõi những diễn tiến ly kỳ của cuộc tranh đoạt các manh mối cùng lúc với sự ngỡ ngàng khi từng bức màn bí ẩn được vén lên. Cốt truyện sẽ phát triển đến cao trào để sau đó mở ra những đường dây câu chuyện mới, dọn đường cho các phần tiếp theo, phần phụ của bộ sách. *** Judy Blundell, bút danh Jude Watson, là một tác giả người Mỹ về sách dành cho học sinh trung học, thanh niên và người đọc trưởng thành. Mời các bạn đón đọc 39 Manh Mối Tập 4: Bước Vào Cõi Tử của tác giả Jude Watson.