Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Nhà Tự Nhiên Kinh Tế - Tại Sao Kinh Tế Học Có Thể Lý Giải Mọi Điều

Nhà Tự Nhiên Kinh Tế – Tại Sao Kinh Tế Học Có Thể Lý Giải Mọi Điều

Kinh tế học không chỉ bó hẹp trong giảng đường hay ngân hàng. Môn khoa học này tồn tại ở khắp mọi nơi và ảnh hưởng tới mọi thứ chúng ta làm hoặc nhìn thấy trên phim ảnh cũng như ngoài đời thực. Nó có thể giúp ta lý giải những “bí ẩn” lý thú trong cuộc sống.

Trong suốt nhiều năm qua, nhà kinh tế học Robert Frank đã luôn khuyến khích các sinh viên của mình tập dùng kinh tế học để lý giải những vấn đề lạ lùng có thể bắt gặp trong cuộc sống đời thường, từ thiết kế khác thường của một sản phẩm nào đó cho đến sự hấp dẫn phái tính. Trong cuốn sách này, ông chia sẻ với người đọc những câu hỏi thú vị nhất kèm theo nguyên lý kinh tế giúp giải đáp chúng; từ đó cho thấy vì sao rất nhiều khía cạnh trong cuộc sống có động lực kinh tế mạnh mẽ. *** Vì sao những phím bấm của máy rút tiền ven đường cho người lái xe lại có ký tự Braille? Những người thường dùng máy này nhất là người lái xe, mà không có ai trong số họ là người khiếm thị cả. Theo Bill Tjoa, một sinh viên cũ của tôi, đằng nào thì công ty cũng phải tạo các phím bấm có ký tự chấm nổi cho những máy rút tiền dành cho người đi bộ, thế nên sản xuất hàng loạt máy giống nhau sẽ tiết kiệm hơn. Trong trường hợp ngược lại, công ty sẽ phải sản xuất máy theo hai mẫu khác nhau và đảm bảo mỗi máy được đặt đúng vị trí phù hợp. Nếu những chấm nổi trên phím gây khó chịu cho người bình thường thì chi phí tăng thêm này còn hợp lý, nhưng trên thực tế, khách hàng không hề phàn nàn gì.

Câu hỏi của Tjoa là tiêu đề của một trong hai bài viết ngắn mà cậu nộp cho phần bài tập “Nhà tự nhiên kinh tế” trong khóa học kinh tế cơ bản của tôi. Đề bài là: “Dùng một hay nhiều nguyên tắc đã thảo luận trong khóa học để đặt ra và giải đáp một câu hỏi lý thú về một mẫu sự kiện hay hành vi nào đó mà bạn từng chứng kiến”.

Tôi viết: “Các em chỉ được viết bài trong vòng 500 từ.

Rất nhiều bài viết xuất sắc khác thậm chí còn ngắn hơn thế nữa. Đừng có nhồi nhét vào bài viết đủ thứ thuật ngữ phức tạp. Hãy tưởng tượng rằng các em đang nói chuyện với một người thân nào đó chưa từng học kinh tế. Bài viết tốt là những bài thật rõ ràng dễ hiểu với những người như vậy, thế nên tất nhiên trong những bài đó sẽ hoàn toàn không xuất hiện bất kỳ biểu thức đại số hay biểu đồ nào”.

Tương tự như câu hỏi của Bill Tjoa về vấn đề những phím bấm của máy rút tiền, những bài hay nhất luôn chứa đựng những yếu tố nghịch lý. Ví dụ như, một bài của sinh viên Jennifer Dulski vào năm 1997 mà tôi rất thích, trong bài đặt ra câu hỏi: “Vì sao các cô dâu tốn hàng đống tiền, có khi đến hàng nghìn bảng Anh, để mua những chiếc váy cưới mà họ sẽ không bao giờ mặc lại nữa, trong khi chú rể thường chỉ thuê những bộ cánh rẻ tiền dù rằng trong tương lai, họ có rất nhiều dịp để dùng lại bộ lễ phục này?”

Dulski lập luận rằng đa số các cô dâu đều mong muốn trở nên thật thời trang và khác biệt trong ngày cưới, vì vậy công ty cho thuê đồ cưới sẽ phải sắm rất nhiều mẫu áo khác nhau, mỗi cỡ khoảng 40 đến 50 mẫu. Thỉnh thoảng, có khi bốn hay năm năm mới có người thuê lại một bộ. Vì vậy, công ty phải tính phí thuê váy áo cao hơn giá mua để bù đắp chi phí. Khi đó mua áo mới còn rẻ hơn nên không ai buồn thuê áo cả. Ngược lại, chú rể sẵn lòng mặc những kiểu phổ thông nên công ty chỉ cần khoảng 2-3 bộ mỗi cỡ. Mỗi bộ được thuê nhiều lần trong năm, điều này giúp giá thuê rẻ hơn nhiều so với giá mua.

Quyển sách này là tập hợp những ví dụ tự nhiên kinh tế lý thú nhất mà tôi đã sưu tầm được trong suốt thời gian qua.

Nguồn: sachhaymienphi.com

Đọc Sách

21 Nguyên Tắc Tự Do Tài Chính - Brian Tracy
21 Nguyên Tắc Tự Do Tài Chính – Brian TracyCuốn sách 21 Nguyên Tắc Tự Do Tài Chính sẽ cung cấp cho bạn phương thức để bạn có thể trở thành triệu phú, cho dù bạn là ai và có xuất phát điểm hiện tại như thế nào. Bạn sẽ học được cách xác lập mục tiêu, lên kế hoạch và tổ chức hành động để có thể đạt được nhiều mục tiêu tài chính hơn những gì bạn mong muốn.Không ai tốt bằng bạn và không ai thông minh hơn bạn. Những người thành công đơn giản là những người bình thường đã luyện tập và áp dụng thành công 21 nguyên tắc này để đạt được tự do tài chính. Và bạn hoàn toàn có thể giống họ.
Tiền Của Gia Đình - Các gia đình tiêu tiền như thế nào và tại sao?
Tiền Của Gia Đình – Các gia đình tiêu tiền như thế nào và tại sao?Nói chuyện về tiềnĐã bao nhiêu lần bố mẹ bạn thốt lên “Không đủ tiền” và phải lắc đầu khi bạn xin xỏ gì đó rồi? Chủ đề tiền bạc và cách tiêu tiền cứ liên tục được nhắc đến, vì tiền chính là thứ trả cho mọi nhu cầu của gia đình bạn. Và bạn cũng bị ảnh hưởng nữa, kể từ cái nhỏ nhất là tiền bố mẹ cho bạn tiêu vặt!TẠI SAO CÁC GIA ĐÌNH CỨ SUỐT NGÀY NÓI VỀ TIỀN?Rất đơn giản – chính tiền quyết định tiện nghi và cách sống của bạn. Tiền bạc được nhắc đến rất nhiều, vì dù có đủ tiền hay không thì cả nhà dường như ai cũng cần một ít.Nói chuyện về tiền giúp mọi người hiểu mình có thể và không thể có những gì – và biết rằng mình thật may mắn, vì vẫn có thể mua những thứ mình muốn.TIỀN VÀO Bố hay mẹ bạn đi làm, hoặc có thể là cả hai. Tối thiểu mỗi tuần mấy chục giờ, họ làm một công việc đặc biệt ở văn phòng, cửa hàng hay ở nơi khác. Cũng có khi họ làm việc tại nhà.Thời gian làm việc được trả công theo thỏa thuận từ trước, số tiền đó được gọi là lương. Mỗi tháng một lần, bố mẹ bạn sẽ nhận được khoản tiền đó. Nếu gia đình có tài khoản chung ở ngân hàng, tiền sẽ đi thẳng vào đây. TIỀN RA Số tiền này được tiêu vào các nhu cầu – những thứ mà gia đình cần, như là ăn, mặc và sưởi ấm, và cả các mong muốn. Tiền ấy dùng trả cho thực phẩm bạn mua và xăng để chạy xe, tiền điện, tiền gas… hay để đi ăn nhà hàng hay xem phim, thậm chí để dành đi chơi xa hoặc nghỉ mát.VẬY CHÍNH XÁC THÌ TIỀN ĐI ĐÂU?Chia ra Bố mẹ bạn làm cách nào biết được mình đủ tiền mua được hay không mua được những gì? Làm sao biết tiêu tiền vào thứ gì là cần thiết? Hầu hết các bậc bố mẹ đều lập kế hoạch chi tiêu, để tính xem cần bỏ ra bao nhiêu tiền mỗi tuần hoặc mỗi tháng mua các thứ thiết yếu cho gia đình. Danh sách những món cực kỳ cần thiết này, kèm theo giá tiền từng món, được gọi là ngân sách.AI CHỈ ĐẠO? Bố mẹ bạn biết nếu dành quá nhiều tiền cho món này thì sẽ phải tiêu ít hơn cho món khác. Vì vậy, rất cần phải theo dõi ngân sách gia đình.Bạn sẽ phải hỏi bố hoặc mẹ mình, ai là “tay hòm chìa khóa”. Cũng có thể là cả hai. Nhiều bậc bố mẹ cùng làm công việc đó- và cả hai phải cố mà đồng ý với nhau!ĐỦ KHÔNG NHỈ? Có thể nhà bạn không có kế hoạch chi tiêu gì cả. Có lẽ cả nhà đều thích gì tiêu nấy và hy vọng sẽ có đủ tiền. Nhưng làm thế có phải là khôn ngoan không?Có thể trong một thời gian vẫn không sao, nhưng rồi sẽ có những bất ngờ. Xe bị hỏng hoặc mái nhà bị dột. Hay bố mẹ bạn bị ốm nên không đi làm được. Lúc này ngân sách sẽ bị thắt chặt và tất cả mọi người trong nhà – bao gồm cả bạn – cần phải hiểu tình hình.THIẾT YẾU VÀ XA XỈNhững khoản chi hằng tháng giúp bạn có cơm ăn, áo mặc, nhà ở là những món thiết yếu. Đấy là những món chủ chốt trong ngân sách. Số tiền còn lại trong quỹ gia đình có thể được chi vào những thứ bạn thích nhưng không quá cần thiết, được gọi là những món xa xỉ.KHÔNG CÓ NGÂN SÁCH, TA RẤT DỄ TIÊU QUÁ ĐÀ. CÓ NGHĨA LÀ MẮC NỢ!
Tiền Của Thế Giới - Thế giới này tiêu tiền như thế nào và tại sao?
Tiền Của Thế Giới – Thế giới này tiêu tiền như thế nào và tại sao?Chúng ta đều nhất trí Tất cả những ai dùng tiền – nói cách khác là tất cả chúng ta – đều đồng ý với nhau những điểm sau:Tiền là đơn vị tính giá trị tài sản.Tiền có thể dùng đổi lấy thứ khác. Bạn có thể mua bán bằng tiền.Tiền cũng là hàng hóa. Bạn có thể mua bán đô la hay bảng Anh y như mua bán cà phê.Bạn có thể dùng tiền để thưởng, để tặng cho người khác, hoặc làm gì mình muốn…… nhưng mọi người đều công nhận rằng tiền có giá trị Theo thời gian Mọi người đều đồng ý về giá trị của tiền khi đi mua đồ. Nhìn chung, giá trị – hay sức mua – của một đồng xu hay một tờ tiền không thay đổi quá nhiều theo thời gian. Một đô la là một đô la, lượng hàng mua được nói chung là giống nhau từ ngày này sang ngày khác.Dĩ nhiên, nếu ở đất nước đó xảy ra một sự kiện chấn động như chiến tranh chẳng hạn, giá trị của tiền xu và tiền giấy có thể thay đổi bất ngờ. Chẳng hạn nếu thức ăn khan hiếm, bạn mua một bao gạo sẽ mất nhiều tiền hơn trước. Nhưng không phải chỉ có thảm họa mới gây ra chuyện như thế! Tin tưởng vào tiền Chúng ta ai cũng có đồng tiền của mình. Và ta tin tưởng nó, dùng nó cũng như chấp nhận rằng nó có giá trị nhất định. Nhưng ta có tin và dùng đến tiền của người khác không? Mà tại sao cần làm thế?Đấy là vì chúng ta có thể ở xa nhau tới hàng ngàn cây số, nhưng khi mua bán, nói chung mua ở nước nào thì phải trả bằng tiền nước ấy.Mọi loại tiền đều là tiền của thế giới.6.000 năm Tiền của thế giới chẳng phải là chuyện mới. Bởi ngay cả thương mại cũng đã xưa như Trái Đất. Các nước đã buôn bán với nhau hàng ngàn năm, nghĩa là tiền đã được liên tục trao đổi khi các thương nhân đi khắp nơi mua bán hàng hóa.Hàng đổi hàng Đổi chác hàng với hàng là cách rất hiệu quả để hai người cùng có thứ mình muốn. Thật ngạc nhiên là hình thức hàng đổi hàng vẫn còn tồn tại rất lâu trong rất nhiều cộng đồng.Kể từ thời định cư tại một vùng đất và bắt tay vào trồng trọt, người tiền sử đã nhận ra những thứ mình trồng thì có quá nhiều mà thứ không trồng lại có quá ít. Người ấy cần đổi sản phẩm thừa lấy những thứ mình cần nhưng không có. Vậy là người ấy đi ra chợ để giao dịch.Giao dịch thương mại ban đầu chỉ có thế – đổi món hàng này lấy món hàng khác. Dĩ nhiên, cả người mua và người bán đều phải đồng ý về giá trị sản phẩm mỗi bên, và cả hai đều phải muốn thứ người kia có – một điều không phải lúc nào cũng dễ gặp.Rộng hơn làng Lúc đầu người ta chỉ trao đổi hàng với làng hay bộ lạc láng giềng, nhưng khi đồ làm ra nhiều hơn – cả hàng thiết yếu như đồ gốm hay vải vóc, và hàng xa xỉ như trang sức và rượu – thì các thương nhân đi mỗi lúc một xa hơn để trao đổi hàng hóa. Và khi thương mại phát triển và đổi chác dần trở nên phức tạp, người ta cần phải nghĩ ra cách nào hiệu quả hơn.Tiền xu thế chỗ Cuối cùng, tiền dưới dạng tiền xu – và sau này là tiền giấy – đã được đưa vào làm phương tiện trao đổi. Có nghĩa là mọi người chấp nhận coi tiền làm vật thay thế cho hàng hóa, và có giá trị riêng. Nói cách khác, đến lúc này hàng hóa đã có thể được đổi lấy, hay bán lấy tiền.Tiền xu mang lại hòa bình Thực ra, tiền xu đã được dùng đến từ lâu trước khi “hạ bệ” hàng đổi hàng. Tuy nhiên tiền ấy không được dùng để trao đổi buôn bán mà để xoa dịu kẻ thù. Động từ “trả tiền” trong nhiều thứ tiếng châu Âu (pay, payer, pagar, pagare v.v.) xuất phát từ tiếng Latinh pacare, có nghĩa gốc là bình định hay giảng hòa. Nếu một bộ lạc muốn dàn hòa với bộ lạc khác, họ phải “trả” cho hòa bình một đơn vị giá trị được cả hai bên chấp nhận.Và những đồng xu đầu tiên là dùng cho mục đích này.
Tiền Của Bạn - Bạn tiêu như thế nào và tại sao?
Tiền Của Bạn – Bạn tiêu như thế nào và tại sao?Tiền là gì?Câu trả lời đơn giản nhất là: tiền là lũ xu teng đang xủng xoảng trong túi hay ví bạn, cũng như những tờ giấy bạc dường như chỉ chực đợi bạn cầm vào là bốc hơi. Nhưng nếu là xu và tiền giấy nước khác, không mua nổi cho bạn dù chỉ một chiếc vé xe buýt ở nhà, bạn vẫn gọi đó là tiền chứ? Rồi còn tiền nhựa – chẳng hạn như thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng – thì sao?TIỀN HỨA Tất nhiên lúc nào bạn cũng thích nhất là có tiền xu và tiền giấy. Tiền giấy chỉ là những mảnh giấy hứa hẹn sẽ “đóng vai tiền”, nhưng đến nay vẫn là hình thức tiền phổ biến nhất. Ngoài ra còn có thẻ tín dụng và vàng – đó cũng là tiền phải không nhỉ? Thậm chí còn có một loại tiền mà ta không thể nhìn thấy hoặc chạm vào – tiền điện tử. Tất cả những thứ này có thật là tiền không?TIỀN QUAY VÒNG Không khó nhận ra tiền vẫn đang thay đổi dạng thức. Ngoài ra, không phải ở đâu tiền cũng được dùng theo cách như nhau. Chủ yếu là vì tiền không phải chỉ là tiền tệ – tiền xu và tiền giấy, và cả thẻ tín dụng. Tiền còn liên quan đến ngân hàng và tiết kiệm, đến dòng tiền lưu hành trên thế giới.6.000 NĂM LỊCH SỬ! Khi tìm hiểu những gì được và không được coi là tiền ngày nay, chúng ta sẽ khám phá ra rằng có đủ mọi loại tiền kỳ quặc đã góp mặt trong quá khứ – hổ phách, hột vòng, vỏ ốc, trống, trứng, lông vũ – đấy là mới kể sơ sơ vài loại thôi.Trên thực tế, bạn có thể dùng bất cứ cái gì để làm tiền – một vài con cừu cũng được – miễn là tất cả mọi người đều đồng ý về giá trị của nó.Tiền đã tồn tại dưới dạng này hay dạng khác tận 6.000 năm cơ đấy! Thực tế là tiền không chỉ được phát minh ra ở một nơi. Nó phát triển theo đủ mọi kiểu và ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới.Nhưng dù ta dùng thứ gì để làm tiền, nó luôn luôn có 4 tính chất thế này:Mọi người đều đồng ý sử dụng nó.Mọi người đều đồng ý rằng nó có thể được dùng theo những cách khác nhau.Mọi người đều đồng ý rằng nó có một giá trị, có thể thay đổi, nhưng ai nấy cũng đều chấp nhận.Mọi người đều đồng ý tôn trọng những gì nó đại diện.VẬY HÃY CÙNG TÌM HIỂU CÁCH TIỀN HOẠT ĐỘNG NHÉ.Tiền Là Gì? gồm có: Tiền Của Bạn Tiền Của Gia Đình Tiền Của Quốc Gia Tiền Của Thế GiớiPhải có tiềnBạn có tiền chứ? Hôm nay bạn có tiền rủng rỉnh trong túi không? Có chiếc ví chật ních tiền xu và tiền giấy? Hay là chú lợn đất nhét đầy tiền lẻ? Hay thậm chí là sổ tiết kiệm hoặc tài khoản ngân hàng của riêng mình?BẠN CÓ TIỀN! Nếu có một trong những thứ kể trên là bạn có tiền đó! Và hẳn là bạn sẽ có càng nhiều tiền hơn nữa sau vài tháng rồi vài năm.ĐẾN RỒI ĐITiền như là nước vậy – nó tự do chảy vào chảy ra khỏi túi mọi người. Cả cuộc đời bạn tiền sẽ chảy vào chảy ra như thế, nhưng liệu nó có chảy ra nhanh hơn chảy vào?Nếu tiền chảy vào túi thì bạn đang kiếm được tiền đó. Bạn có thể phải làm việc mới có tiền, hoặc là được cho tiền tiêu vặt, tiền mừng hay tiền thưởng. Nếu nó chảy ra nghĩa là bạn đang tiêu tiền. Bạn đang mua sắm đồ và trả tiền cho chúng. Nếu tiền chảy vào túi nhiều hơn chảy ra thì tới một lúc nào đó bạn sẽ giàu. Còn không, bạn sẽ gặp nhiều vấn đề đó.TIỀN CŨNG MANG LẠI NHIỀU NIỀM VUI Kiếm tiền cũng vui mà tiêu tiền thì càng vui hơn nữa! Nhưng bạn có thể làm được nhiều hơn thế. Bạn có thể khiến tiền “sinh sôi”, hay còn gọi là dùng tiền để đầu tư. Cái đó mới thật là khó!Và bạn cũng có thể tiêu tiền theo những cách đặc biệt. Bạn có thể tiêu tiền đi đồng thời thu tiền về. Điều đó lại càng khó hơn nữa.Hoặc bạn có thể chia sẻ tiền. Bạn có thể chia cho những người thật sự cần đến tiền. Hãy tưởng tượng được giúp đỡ người khác như vậy xem!Chúng ta nghĩ về tiền và nói về tiền.Chúng ta muốn có tiền và không mua được gì nhiều nếu không có tiền.Chúng ta cần tiền cho những thứ thiết yếu như đồ ăn và chỗ ở.Chúng ta tiêu tiền vào những cái mình yêu thích.Nên tiền là một thứ buộc phải có. Bạn không thể chạy trốn khỏi đồng tiền, nhưng không có nghĩa tiền là xấu. Ngược lại – nó là một thứ bạn có thể điều khiển, vui chơi cùng, khiến cho sinh sôi, sử dụng và giúp người khác.VÀ BẮT ĐẦU KHÔNG BAO GIỜ LÀ QUÁ SỚM!