Tháng Trọng Xuân năm Quí Mùi, Pháp sư Mật Thể du hành các tỉnh phía Nam mang theo bản cảo Quốc ngữ cuốn Việt Nam Phật giáo sử, và thưa với tôi đó là tập sách do Pháp sư trải bao năm tháng sưu tầm biên soạn mà thành, thỉnh cầu tôi chứng giám . Tôi nhận lấy bản cảo và đọc kỹ. Mỗi khi đêm tĩnh đèn cao, ngồi bên cuốn sách, nghĩ đến Sư đã từng có năm theo học nơi tôi, tôi biết được chí hướng và nguyện vọng của Sư. Ngoài việc tu học , Sư chưa từng lưu tâm đến việc phiên dịch trước thuật nhằm cho sự nghiệp hoằng pháp .
Tháng Trọng Xuân năm Quí Mùi,
Pháp sư
Mật Thể
du hành
các tỉnh phía Nam
mang theo
bản cảo Quốc ngữ cuốn
Việt Nam Phật giáo
sử, và thưa với tôi đó là tập sách do
Pháp sư
trải bao năm tháng sưu tầm
biên soạn
mà thành,
thỉnh cầu
tôi
chứng giám
. Tôi nhận lấy bản cảo và đọc kỹ. Mỗi khi đêm tĩnh đèn cao, ngồi bên cuốn sách, nghĩ đến Sư đã từng có năm theo học nơi tôi, tôi biết được
chí hướng
và nguyện vọng của Sư. Ngoài việc
tu học
, Sư chưa từng
lưu tâm
đến việc
phiên dịch
trước thuật nhằm cho
sự nghiệp
hoằng pháp
.
Xưa kia Phật giáo từ Đông độ sang, truyền nhập vào nước Nam ta đã hơn ngàn năm. Chư vị đạo Tổ Thánh Tăng tương tục phát xuất công đức , chiếu sáng lịch sử , há đâu từng mai một . Ngày hôm nay đây có được cuốn sách này, chẳng những có công với Phật giáo mà còn có công với Phật học vậy. Do đó tôi vui mừng vô lượng vô biên , vội có mấy lời tán thán .
Xưa kia
Phật giáo
Đông độ
vị đạo
Thánh Tăng
tương tục
công đức
lịch sử
mai một
Phật giáo
Phật học
vui mừng
vô lượng
vô biên
tán thán
Phật giáng thế 2506, tháng ba mùa Xuân ,
giáng thế
mùa Xuân
Chùa Thập Tháp, Bình Định
Hòa thượng Phước Huệ .
Hòa thượng
Phước Huệ
Tựa
Tựa
Tựa
Phật giáo khởi thủy ở ấn Độ , truyền đi khắp các xứ lân cận . Trước hết sang các nước Trung á Tế á rồi thứ độ sang Tây Tạng , Trung Hoa, Cao Ly, Nhật Bổn và các nước miền Nam Châu á. Việt Nam ta cũng ở trong phạm vi ảnh hưởng ấy. Mỗi khi Phật giáo vào xứ nào thì tùy theo tính tình , phong tục, quốc độ , thời cơ xứ ấy mà phương tiện truyền thụ. Phật giáo mỗi xứ có một tinh thần và một tính cách khác nhau cũng như lịch sử các xứ ấy Nên muốn khảo về Phật giáo một xứ nào cần phải chia ra làm hai phần : Phần Lịch sử và phần giáo lý cùng triết lý. Lịch sử có khảo cứu được rõ ràng thì giáo lý , triết lý suy nghiên mới được vở vạc.
Phật giáo
ấn Độ
lân cận
Tây Tạng
Nam Châu
Việt Nam
phạm vi
ảnh hưởng
Phật giáo
tùy theo
tính tình
quốc độ
thời cơ
phương tiện
Phật giáo
tinh thần
tính cách
lịch sử
Phật giáo
cần phải
Lịch sử
giáo lý
Lịch sử
rõ ràng
giáo lý
Hỏi đến Lịch sử Phật giáo Việt Nam nhà thì ai cũng bảo: “Có từ Đinh, Lê trải qua Lý, Trần, Lê rồi đến bản triều”, tựa hồi như một vấn đề giản dị quá. Thật vậy, các quan sử phần nhiều chỉ thấy có nói đến Phật giáo đời Đinh mà thôi. Biết đâu bất đầu từ Đinh, Việt Nam ta đã nhận Phật giáo làm Quốc giáo , đặt Tăng quan trong triều, thì chắc hẳn Phật giáo hồi đó đã tới một trình độ thịnh đạt lắm rồi. Bởi thế trong vấn đề Phật giáo truyền vào từ bao giờ? Truyền vào cách nào? Đường nào? Từ phía Bắc hay từ phía Nam? Ấy, chính những câu hỏi ấy, khiến ta phải để tâm nghiên cứu .
Lịch sử
Phật giáo Việt Nam
trải qua
vấn đề
Phật giáo
Việt Nam
Phật giáo
Quốc giáo
Tăng quan
Phật giáo
trình độ
thịnh đạt
vấn đề
Phật giáo
để tâm
nghiên cứu
Những sách nói về vấn đề Lịch sử Phật giáo Việt Nam tuy không phải không có, nhưng cũng không lấy đâu được nhiều, mà cũng không phổ cập mọi người . Bất quá chỉ vỏn vẹn được vài ba bộ như : Thiền uyển tập anh , Thống yếu kế đăng lục , Đạo giáo nguyên lưu v...v và một vài bộ Ngữ lục cùng năm ba thiên truyện ký các vị Cao Tăng . Vì những nỗi eo hẹp khó khăn ấy, nên mấy ai đã có cái hứng thú về đường trước thuật, mà có một ít - rất ít - cũng dấu trong chùa riêng, sao đi chép lại, chắc chưa có bản nào là hoàn thiện mà ai cũng được xem. Tuy vậy có còn hơn không : nhờ có những sách ấy của tiền nhân ta để lại mà ta biết được chút ít về Lịch sử Phật giáo nước nhà. Há không phải là những tài liệu quý hóa cho môn sử học này hay sao?
vấn đề
Lịch sử
Phật giáo Việt Nam
phổ cập
mọi người
Thiền uyển tập anh
kế đăng lục
Đạo giáo
Ngữ lục
Cao Tăng
hoàn thiện
tiền nhân
Lịch sử
Phật giáo
tài liệu
Khốn nỗi những sách ấy viết toàn bằng chữ Hán cả Đối với phái xuất gia không kể, còn quốc dân ta, từ khi Hán học không được nhận dạy ở các trường công, học giới ta lấy Quốc văn và Pháp vặn thay vào. Các bậc tân tiến ngày nay đối với kho sách chữ Hán xưa gần như chim chích vào rừng. Nếu không dịch ra chữ Quốc ngữ thì các tài liệu quý hóa ấy cũng chẳng bổ ích cho học giới được bao nhiêu.
xuất gia
học giới
Nếu không
tài liệu
học giới
Vậy ngày nay trong Thiền gia học giới có người dụng công sưu tập cả tài liệu Hán văn, Quốc văn cùng Pháp văn , đem dịch thuật, sửa soạn phô diễn làm thành một quyển sách khiến độc giả có thể biết qua cả Lịch sử Quốc giáo Việt Nam trong mấy nghìn năm, há chẳng có ích lắm ru ! Không những thế, những tài liệu đã sưu tập lại là tài liệu quý giá cho sử học giới sau này, thì dù ở trong không khỏi có điều sai lầm khiếm khuyết, song
Thiền gia
học giới
dụng công
tài liệu
Pháp văn
độc giả
Lịch sử
Quốc giáo
Việt Nam
tài liệu
tài liệu
học giới
sai lầm
về môn tài liệu thì sách này vẫn là có công to.
tài liệu
Chính vì các lẽ ấy, nên xin giới thiệu cùng các học giả và các Phật tử Việt Nam sách “Việt Nam Phật giáo sử lược” của Thượng tọa Mật Thể, giáo sư Trường Sơn Môn Phật học Huế. Mong rằng Thượng tọa bền chí sửa tập, cố gắng làm thêm cuốn VIỆT NAM PHẬT GIÁO GIÁO LÝ thì thật bổ ích cho tương lai Phật giáo Việt Nam nhà ta lắm vậy.
giới thiệu
học giả
Phật tử
Việt Nam
Nam Phật
Thượng tọa
Sơn Môn
Phật học
Thượng tọa
cố gắng
VIỆT NAM PHẬT GIÁO
GIÁO LÝ
Phật giáo Việt Nam
Riêng phần chúng tôi lấy làm mong mỏi vô cùng .
chúng tôi
mong mỏi
vô cùng
Nay kính đề Thúc Ngọc : TRẦN VĂN GIÁP Viết tại Thư viện chùa Quán sứ Trụ sở Trung ương Hội Phật giáo Bắc kỳ - Hà Nội ngày nhập đông tháng mười năm Nhâm Ngọ (1942).
VĂN GIÁP
Quán sứ
Phật giáo
Nguồn: dantocking.com