Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Những Bá Chủ Không Gian: Elon Musk, Jeff Bezos Và Công Cuộc Chinh Phục Vũ Trụ

Những Bá Chủ Không Gian: Elon Musk, Jeff Bezos Và Công Cuộc Chinh Phục Vũ Trụ MUSK VÀ BEZOS, hai tỷ phú với hai phong cách và tính khí vô cùng khác biệt, chính là những người đi đầu trong việc làm sống lại chương trình không gian Mỹ. Đầy táo bạo, Musk luôn tiến về phía trước, những thành công và thất bại của ông luôn là tâm điểm của sự chú ý. Ngược lại, Bezos luôn kín kẽ và thận trọng, dự án tên lửa của ông luôn phủ một lớp màn bí mật. Nhưng vẫn còn những người khác nữa. Giống như Bezos, Richard Branson hứa hẹn sẽ đưa các du khách vượt qua tận cùng của không gian để có thể nhìn thấy Trái Đất từ trên cao và trải nghiệm vài phút không trọng lượng. Paul Allen, nhà đồng sáng lập Microsoft, người đứng sau thiết bị vũ trụ thương mại đầu tiên bay ra ngoài không gian, hiện đang sản xuất chiếc máy bay lớn nhất từng thấy trên thế giới. Lớn hơn chiếc Spruce Goose (Con ngỗng Bảnh bao) của Howard Hughes, nó có khả năng “phóng tên lửa trên không” từ độ cao gần 11.000m – và cả một chiếc tàu con thoi mới, có tên là “Black Ice” (Băng Đen), cũng đang được bí mật phát triển. Những bá chủ không gian này đang cùng nhau đứng sau những thương hiệu lớn nhất thế giới – Amazon, Microsoft, Virgin, Tesla, PayPal – những thương hiệu đã làm gián đoạn các ngành từ bán lẻ đến thẻ tín dụng đến hàng không. Và giờ đây, họ đang đánh cược phần lớn khối tài sản khổng lồ của mình để đưa số đông ra ngoài không gian, vượt qua chính phủ trong hành trình phát triển du lịch không gian. Về cốt lõi cuốn sách Những Bá Chủ Không Gian, câu chuyện được châm ngòi bởi cuộc cạnh tranh mới nhen nhóm giữa hai nhà lãnh đạo của phong trào không gian mới này. Sự căng thẳng ngày một gia tăng trong những văn bản kiện tụng và trên Twitter, nhắm vào tầm quan trọng của những cuộc hạ cánh và sức đẩy của những tên lửa của mỗi bên, và thậm chí là cả cuộc cãi cọ về bệ phóng tên lửa. Musk, chú thỏ đồng ngạo mạn, đi tiên phong để người khác đi theo, trong khi Bezos, chú rùa chậm chạp và giữ kẽ, luôn hài lòng với việc tiến từng bước một trong cuộc đua mới chỉ vừa bắt đầu. NHẬN XÉT TỪ CHUYÊN GIA: “Một bản tường thuật chi tiết về thế hệ doanh nhân mới đang xoay vần chuyển đổi ngành du lịch không Một áng văn tuyệt vời về trí tưởng tượng và nỗ lực của con người lẫn dòng chảy không ngừng của ngành công nghiệp vũ trụ." – Financial Times “Một một câu chuyện thú vị đầy ắp thông tin và những tầm nhìn sắc bén. Một cuốn sách lấp lánh tài năng kể chuyện sắc sảo của Davenport.” - Walter Isaacson, New York Times “Những bí mật, những câu chuyện hậu trường chưa từng được tiết lộ về cuộc chiến tranh giành quyền kiểm soát ngành du lịch không gian mới nổi.” - The New Yorker *** TÁC GIẢ: Christian Davenport là cây viết chính của tờ Washington Post từ năm 2000 và hiện đang phụ trách mảng các ngành công nghiệp vũ trụ và quốc phòng của tờ báo này. Ông cũng là tác giả của những bài báo nổi tiếng về các vụ bắn tỉa ở khu vực DC, vụ bê bối nhà tù Abu Ghraib và các vấn đề chôn cất tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington. Ông đã nhận được giải thưởng Peabody cho tác phẩm của mình về các cựu binh bị chấn thương sọ não và từng thuộc nhóm các phóng viên lọt vào vòng chung kết đề cử Giải Pulitzer ba lần. *** ‘Những bá chủ không gian’ – làn sóng tỷ phú đua vào vũ trụ Tác giả Christian Davenport vẽ bức tranh toàn thể về làn sóng đua vào vũ trụ của những tỷ phú hàng đầu thế giới. Những kẻ chạy đua Được công chúng truyền thông nhắc đến nhất phải kể đến SpaceX của Elon Musk được thành lập vào năm 2002 với tham vọng rất rõ ràng là tìm một hành tinh khác để con người định cư – đó là sao Hỏa. SpaceX với sự xông xáo và mạnh miệng của Musk đã trải qua hết lần này đến lần khác phóng tên lửa thất bại, cạn sạch tiền, đứng trước nguy cơ phá sản, rồi lại được NASA tài trợ lần lượt 278 triệu USD và 1,6 tỷ USD, rồi lại phóng, rồi thất bại… Phải đến năm 2010, công ty mới có dấu mốc đầu tiên khi phóng thành công tên lửa Falcon 9 và 5 năm sau đó, Falcon 9 mới hạ cánh thành công lần đầu tiên. Gần đây nhất, vào 2h22 phút ngày 31/5 theo giờ Hà Nội, tên lửa Falcon 9 đưa tàu Crew Dragon lên quỹ đạo thành công từ bệ phóng 39A ở Trung tâm vũ trụ Kennedy của NASA tại Florida. Sự kiện này có một ý nghĩa quan trọng bởi sau 9 năm mới có tàu chở người lên vũ trụ đi từ đất Mỹ và lại được thực hiện bởi một doanh nghiệp tư nhân với mức chi phí thấp hơn nhiều so với các chương trình trước đây của NASA. Sớm hơn một chút, từ năm 2000, ông chủ của Amazon là Jeff Bezos cũng đã kín đáo mở một công ty hàng không có tên là Blue Origin, với blue – chấm xanh màu xanh nhạt chính là Trái Đất, và origin – đại diện cho nơi loài người bắt đầu, tuyên bố sứ mệnh “gieo hạt giống cho sự hiện diện lâu dài của loài người trong không gian”. Ngược lại với nguyên tắc hoạt động của SpaceX phải nhanh hơn, tăng tốc tối đa thì Blue Origin kiên trì đi từng bước một nhỏ để tiến đến đích. Công ty của Bezos cũng có những thành công nhất định khi phóng thành công tên lửa New Shepard ra ngoài không gian và hạ cánh thành công trong cùng một năm. Tuy vậy, Blue Origin vẫn chưa chính thức đưa bất cứ tàu không gian nào lên quỹ đạo. Một vị tỷ phú khác cũng đang bắt đầu tăng tốc trong cuộc đua này là Richard Branson với Virgin Galactic. Branson mua lại công nghệ đứng sau SpaceShipOne và quyết tâm tạo ra hãng hàng không vũ trụ thương mại đầu tiên trên thế giới với chuyến bay thương mại đầu tiên năm 2007. Dù phải đến năm 2019, Virgin Galactic mới đưa được hành khách đầu tiên lên không gian nhưng quyết tâm của Branson chưa bao giờ bị xóa bỏ. Và cũng không thể không nhắc đến Paul Allen, nhà đồng sáng lập của Microsoft với công sức bỏ ra tại Vulcan và con tàu SpaceShipOne. Khi SpaceShipOne nhận được Giải thưởng Ansari X, việc này đã chỉ ra rằng một công ty thương mại có thể đưa một người lên không gian. Quan trọng là họ có dám làm đến cùng hay không. Sau thành công của Richard Branson với thương vụ mua công nghệ của SpaceShipOne, Paul Allen cũng không thể ngồi yên và quyết định quay lại cuộc chơi. Chỉ trong vòng khoảng 20 năm, ngành công nghệ không gian của nước Mỹ cũng như của thế giới đã thay đổi hoàn toàn. Trước khi có những bá chủ không gian, người đọc có lẽ sẽ không tìm được ở đâu toàn cảnh một cuộc đua vũ trụ nhộn nhịp đến vậy. Hãy bắt đầu như một tỷ phú Đã qua rồi thời đại của Mỹ và Liên Xô cạnh tranh nhau trong cuộc đua vũ trụ thời chiến tranh lạnh chỉ vì mục đích chính trị tiêu tốn hàng tỷ đô la. Những bá chủ không gian thời hiện đại chạy đua lên vì sao vì mục đích tiền bạc, máu phiêu lưu và một cơ hội để đưa loài người đi xa hơn vào không gian mãi mãi. Nếu nhìn lại những đặc điểm chung của những kẻ tham gia cuộc đua này thì có thể nhận thấy hai điều. Thứ nhất, họ đều là những kẻ đam mê vũ trụ. Khi Neil Armstrong và Buzz Aldrin đặt chân lên Mặt Trăng, Branson mới là một thanh niên 19 tuổi, Allen 16 tuổi, Bezos thì 5 tuổi, Musk thậm chí còn chưa sinh ra, nhưng tất cả đều bị ảnh hưởng bởi mơ ước đặt chân lên Mặt trăng và các vì sao như bao cô bé cậu bé khác. Họ cũng đều là những người xuất chúng với trí tuệ hơn người, yêu thích các trò chơi và phim ảnh về vũ trụ như Chiến tranh giữa các vì sao, Du hành giữa các vì sao… Chính điều đó đã thôi thúc họ biến những điều viển vông thành hiện thực, thành lập ra hàng loạt những công ty không gian để đưa con người khám phá những vũ trụ. Nhưng điều quan trọng thứ hai, họ đều rất giàu và mong muốn còn giàu hơn nữa từ ngành này. Bezos có trong tay khoảng gần 2 tỷ đô khi thành lập Blue Origin nhờ vào sự phát triển của Amazon, Musk khiêm tốn với mức khoảng 500 triệu đô, Allen có số tiền khổng lồ từ Microsoft, còn Branson khi ấy đã là ông chủ của chuỗi các công ty Virgin. Phải giàu mới có thể theo đuổi những vụ phóng tên lửa hàng chục triệu USD mà biết trước rằng chúng có thể tiêu tan trong nháy mắt. Phải giàu thì mới nghĩ lớn được, và chính vì mang tư duy của người giàu nên mới muốn cắt giảm chi phí càng nhiều càng tốt. Và đó chính là cách nhanh nhất để trở thành một triệu phú trong ngành không gian. Hãy bắt đầu như một tỷ phú. Để tên lửa được tự do cất cánh Ngành công nghiệp không gian tiêu tốn rất nhiều tiền, đó là lý do tại sao trước giờ chỉ có các quốc gia với tiềm lực tài chính của mình mới dám thực hiện những sứ mệnh vươn ra ngoài vũ trụ. Sau thành công của nước Nga đưa người đầu tiên đi vòng quanh Trái Đất và con tàu Apollo 11 của Mỹ đổ bộ lên Mặt trăng, có biết bao đứa trẻ sau này mơ ước trở thành phi hành gia được khám phá bầu trời. Nhưng đáng tiếc thay, ước mơ đó thường chỉ dừng lại ở trong đầu mà khó có cơ hội thành hiện thực. Kể cả khi đứa trẻ đó có thể lực tương đối tốt và xuất chúng thì tần suất chúng được bay lên không gian cũng không nhiều bởi chi phí thì quá nhiều mà cơ hội lại quá ít. Từ năm 1997, Andy Beal, một tỷ phú trong ngành bất động sản đã thành lập công ty hàng không Beal Aerospace với kế hoạch “Tạo ra một tên lửa không tốn quá 200 triệu đô-la để phóng”. Với tiềm lực tài chính lớn, nhưng điều khiến Beal quyết định từ bỏ ngành này chính là sức ép của chính phủ. Sẽ không bao giờ có một ngành công nghiệp phóng tên lửa tư nhân nếu như NASA cùng chính phủ Mỹ vẫn tiếp tục lựa chọn và tài trợ cho các hệ thống phóng. Chính phủ cần tránh sang một bên và để cho thị trường tự do cất cánh. Chỉ đến khi đó, sự độc quyền của NASA trong ngành không gian mới kết thúc và mở ra một nền kinh tế không gian mới. Khi Beal từ bỏ Elon Musk đã nhảy vào, kế thừa tư tưởng của ông và cũng từng phát biểu trước Quốc hội năm 2004. Để bất cứ người bình thường nào cũng có cơ hội nhìn thấy Trái Đất từ không gian, có ba cách Quốc hội cần làm và phải làm: tạo ra nhiều giải thưởng hơn để ngành có thể cạnh tranh giành lấy chúng, tập trung vào các phương tiện có thể cắt giảm chi phí lên không gian, đảm bảo sự công bằng trong hợp đồng đấu thầu chính phủ. Vì vậy, Những bá chủ không gian không chỉ là hành trình các công ty tìm tòi, khám phá, cải tiến công nghệ của mình, ổn định các nguồn lực cả về nhân sự và tài chính, mà còn là công cuộc đi tìm sự cạnh tranh công bằng với chính phủ trong lĩnh vực hàng không. Bay tới vô cực, và xa hơn nữa Cuốn sách Những bá chủ không gian của Christian Davenport có thể coi là một trong những cuốn sách quan trọng trong thập kỷ, là minh chứng rõ ràng nhất để con cháu chúng ta biết được các thế hệ đi trước đã nỗ lực hết sức mình để tìm kiếm tương lai cho nhân loại. Cuốn sách khép lại khi SpaceX thông báo dự định thực hiện hai sứ mệnh vận chuyển hàng hóa lên sao Hỏa trước năm 2022 còn Blue Origin muốn quay trở lại tiếp cận Mặt trăng và biến Mặt trăng thành nhà của con người, trước khi đến gần hơn với sao Hỏa. Dù được hình thành từ nhiều năm nhưng cuộc đua mới chỉ bắt đầu và còn tiếp diễn trên một hành trình dài không thể nhìn thấy trước, có thể là vài thập kỷ, thế kỷ nữa, thậm chí có thể kéo dài hơn cuộc đời của Bezos, Musk, Branson và Allen. Một cuộc đua vượt xa thậm chí cả những sự tưởng tượng của họ, sâu thẳm vào trong vũ trụ, đến một điểm tưởng chừng không có vạch đích. Nhưng đó không phải là lý do để những bá chủ không gian chùn bước trong ngày hôm nay. *** Với “đặc quyền” được tiếp cận trực tiếp cả bốn doanh nhân hàng đầu thế giới, cũng như những người thân cận nhất của họ, tác giả Davenport (cây viết chính của tờ Washington Post từ năm 2000 và hiện đang phụ trách mảng các ngành công nghiệp vũ trụ và quốc phòng của tờ báo này) đã đưa vào cuốn sách rất nhiều sự kiện chưa hề được biết đến, và đây chính là một trong những điểm hấp dẫn tuyệt vời của cuốn sách. Ngày 31/5 vừa qua, hàng triệu triệu người trên thế giới đã dán mắt vào màn hình ti vi hoặc liên tục bấm phím F5 máy tính hay các thiết bị di động để cập nhật tin tức về vụ phóng tàu vũ trụ chở người lên trạm vũ trụ quốc tế ISS của công ty tư nhân SpaceX do Elon Musk làm chủ. Và giây phút con tàu vũ trụ Crew Dragon hoàn thành việc kết nối với ISS, giúp hai phi hành gia của NASA có thể trượt vào khoang của trạm vũ trụ, bắt tay phi hành đoàn ISS khiến cả triệu trái tim rung lên. Với đội ngũ chuyên gia siêu việt của SpaceX, Elon Musk đã khiến giấc mơ chinh phục vũ trụ của loài người ở trong tầm với hơn bao giờ hết. Không chỉ  Elon Musk, nước Mỹ còn có tỷ phú Jeff Bezos, Richard Branson, Paul Allen(nhà đồng sáng lập Microsoft) cũng đang tham gia vào hành trình chinh phục vũ trụ. Và cuốn sách “Những bá chủ không gian - The space barons của tác giả Christian Davenport chính là bản tường thuật chi tiết và đầy hấp dẫn về cuộc đua thú vị này. Mở đầu cuốn sách bằng sự kiện tai nạn máy bay của Jeff Bezos khi đi tìm nơi đặt trụ sở của Công ty Blue Origin tại phía Tây bang Texas, Mỹ; “Những bá chủ không gian - The space barons” đưa ra câu chuyện hấp dẫn về các doanh nhân đang sở hữu những thương hiệu lớn nhất thế giới – Amazon, Microsoft, Virgin, Tesla, PayPal – đang đầu tư phần lớn khối tài sản khổng lồ của mình vào ngành công nghiệp vũ trụ, với mục tiêu trước mắt là phát triển ngành du lịch không gian và xa hơn là tìm ra hành tinh thứ hai cho sự sống của nhân loại.  Với “đặc quyền” được tiếp cận trực tiếp cả bốn doanh nhân hàng đầu thế giới này, cũng như những người thân cận nhất của họ, tác giả Davenport (cây viết chính của tờ Washington Post từ năm 2000 và hiện đang phụ trách mảng các ngành công nghiệp vũ trụ và quốc phòng của tờ báo này) đã đưa vào cuốn sách rất nhiều sự kiện chưa hề được biết đến, và đây chính là một trong những điểm hấp dẫn tuyệt vời của cuốn sách. Ví dụ như câu chuyện năm 2013 tàu vũ trụ Dragon có một bộ đẩy bị mắc kẹt khiến nó có nguy cơ không thể cất cánh được, trong khi SpaceX đã nhận được tiền để vận chuyển hàng hóa lên Trạm vũ trụ quốc tế ISS. Khi ấy, mặc dù có 60 năm kinh nghiệm về không gian vũ trụ, Lori Garver (Phó giám đốc của NASA), Bill Gerstenmaier (Giám đốc nhân sự NASA) và Michael Suffredini (người quản lý chương trình ISS) chỉ đóng vai trò cố vấn để các kỹ sư kiểm soát nhiệm vụ của SpaceX điên cuồng giải quyết vấn đề. Họ đã kiên nhẫn dạy cho các kỹ sư SpaceX cách câu cá, thay vì sốt ruột cầm lấy cần câu và bắt cá thay cho họ. SpaceX cuối cùng đã khắc phục sự cố về bộ đẩy, và tàu Dragon đã đến trạm ISS mà không gặp trở ngại nào.  Hay câu chuyện cải tiến để tiết kiệm tiền mà SpaceX đã thực hiện trong nhiều năm qua như: thay then đóng khoang hàng hóa trên tàu Dragon trị giá 1.500 đô-la bằng dụng cụ thay thế chỉ có giá 30 đô-la; lắp đặt máy điều hòa không khí thương mại đã được sửa đổi thay vì phiên bản đặc biệt dùng cho các tàu vũ trụ trị giá 3 - 4 triệu đô-la như thông thường...  Cuốn sách cũng cung cấp cho bạn đọc những hiểu biết mới về Jeff Bezos. Giống như Elon Musk, Bezos đã quan tâm đến không gian và vũ trụ từ những ngày thơ ấu được chứng kiến cảnh tượng Neil Armstrong và Buzz Aldrin đặt chân lên Mặt trăng qua màn hình tivi, xem Star Trek nguyên bản và đọc các bộ sách khoa học giả tưởng đồ sộ tại thư viện gần nông trại của ông ngoại. Nhưng trong khi Musk muốn chinh phục và biến Sao Hỏa trở thành một bản sao lưu cho Trái đất, thì Bezos muốn bảo tồn Trái đất bằng cách thực hiện tất cả “công việc bẩn thỉu” của nhân loại trong không gian. Ông nói rằng Trái đất nên giống như một công viên quốc gia với các khu dân cư và công nghiệp nhẹ. Richard Branson, người sáng lập Virgin Galactic, cũng được khắc họa là nhân vật đầy táo bạo, dám chấp nhận mạo hiểm như chính con người ông  trong ngành công  nghiệp mới mẻ này.  Trong khi đó, Paul Allen, nhà đồng sáng lập Microsoft, người đứng sau thiết bị vũ trụ thương mại đầu tiên bay ra ngoài không gian, hiện đang sản xuất chiếc máy bay lớn nhất từng thấy trên thế giới. Lớn hơn chiếc Spruce Goose (Con ngỗng Bảnh bao) của Howard Hughes, nó có khả năng “phóng tên lửa trên không” từ độ cao gần 11.000m – và cả một chiếc tàu con thoi mới, có tên là “Black Ice” (Băng Đen), cũng đang được bí mật phát triển… Jeff Bezos trong vài trò ông chủ của Bule Origin Trong cuộc đua chinh phục không gian này, Musk và Bezos nổi bật hơn hết thảy với hai phong cách và tính khí vô cùng khác biệt. Đầy táo bạo, Musk được coi như chú thỏ đồng, luôn tiến về phía trước, những thành công và thất bại của ông luôn là tâm điểm của sự chú ý. Ngược lại, Bezos với hình tượng chú rùa nhẫn nại luôn kín kẽ và thận trọng, dự án tên lửa của ông luôn phủ một lớp màn bí mật.  Lén lút và trơn tru, Bezos hợp tác với các công ty hàng không vũ trụ lớn để tham gia vào trò chơi. Đúng với tính cách của mình, Musk kiêu ngạo đệ đơn kiện chính phủ, ngay cả khi ông cố gắng giành được các hợp đồng đó cho doanh nghiệp của mình. Những người khổng lồ trong ngành hàng không vũ trụ ban đầu coi Musk là một kẻ phiền toái, kẻ cắn mắt cá chân, nhưng Musk vẫn tồn tại và cuối cùng giành được các hợp đồng trị giá hàng tỷ đô-la với công việc vận chuyển hàng tiếp tế cho Trạm vũ trụ quốc tế. Và điều đặc trưng nhất của hai doanh nghiệp, 2 doanh nhân này là: ​​thất bại của Blue Origin được thông báo cho các phương tiện truyền thông sau khi nó đã xảy ra trên thực tế, trong khi thất bại của SpaceX xảy ra dưới ống kính rộng mở của hàng trăm máy quay truyền hình trực tiếp và ánh đèn flash sáng chói.  Với lối kể chuyện hấp dẫn tài tình, “Những bá chủ không gian” sẽ cung cấp cho bạn ngồn ngộn câu chuyện với các sự kiện hết sức chi tiết về các nhà lãnh đạo, công ty đã và thay đổi việc kinh doanh tên lửa và chinh phục không gian cho đến ngày hôm nay.  Và cả những bí mật, những câu chuyện hậu trường chưa từng được tiết lộ về cuộc chiến tranh giành quyền kiểm soát ngành du lịch không gian mới nổi này. Trong 15 năm qua, từ chuyến bay đầu tiên của SpaceShipOne giờ đây nhân loại đã có thể mơ đến viễn cảnh quỹ đạo Trái đất là địa điểm du lịch, giải trí mới; thậm chí là những chuyến di cư cứu loài người thoát khỏi thảm họa hủy diệt nếu không may thảm họa trong quá khứ lại lặp lại. Và bạn hãy dành ngay thời gian khám phá cuốn sách hấp dẫn “Những bá chủ không gian - The space barons này để biết rằng:  Quỹ đạo trái đất -  với nửa ngày lái xe thẳng lên - chỉ là khởi đầu. Tương lai ngoài vũ trụ bao la đang vẫy gọi chúng ta. “Những bá chủ không gian - The space barons” nhận được rất nhiều lời khen ngợi từ các tờ báo hàng đầu nước Mỹ. Nhận xét về cuốn sách trên tờ New York Times, tác giả tiểu sử nổi tiếng Walter Isaacson viết: Những bá chủ không gian là một câu chuyện thú vị đầy ắp thông tin và những tầm nhìn sắc bén. Một cuốn sách lấp lánh tài năng kể chuyện sắc sảo của Davenport”.  Trong khi Financial Times nhận xét cuốn sác là “Một áng văn tuyệt vời về trí tưởng tượng và nỗ lực của con người lẫn dòng chảy không ngừng của ngành công nghiệp vũ trụ." Tác giả cuốn sách Christian Davenport là cây viết chính của tờ Washington Post từ năm 2000 và hiện đang phụ trách mảng các ngành công nghiệp vũ trụ và quốc phòng của tờ báo này. Ông cũng là tác giả của những bài báo nổi tiếng về các vụ bắn tỉa ở khu vực DC, vụ bê bối nhà tù Abu Ghraib và các vấn đề chôn cất tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington. Ông đã nhận được giải thưởng Peabody cho tác phẩm của mình về các cựu binh bị chấn thương sọ não và từng thuộc nhóm các phóng viên lọt vào vòng chung kết đề cử Giải Pulitzer ba lần. “Những bá chủ không gian” cùng với cuốn sách “Elon Musk: Tesla, SpaceX và sứ mệnh tìm kiếm một tương lai ngoài sức tưởng tượng” là một cặp đôi hoàn hảo để bạn đọc tìm hiểu về những đại nhân vật hàng đầu thế giới, cũng như những chuyển biến vĩ đại trong ngành khoa học vũ trụ của nhân loại trong 20 năm trở lại đây.   Đọc thêm: Những bá chủ không gian: Elon Musk đã làm gì để tên lửa đầu tiên của mình được NASA chú ý? Nguyễn Cường – Trạm đọc   Mời các bạn đón đọc Những Bá Chủ Không Gian: Elon Musk, Jeff Bezos Và Công Cuộc Chinh Phục Vũ Trụ của tác giả Christian Davenpor & Trần Thanh Hương (dịch).

Nguồn: dtv-ebook.com

Đọc Sách

Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng - Steve J. Martin & Noah J. Goldstein & Robert B. Cialdini. Britney Spears góp mặt trên tiêu đề báo vì không xuất hiện trong một buổi diễn. Gérard Depardieu và Lindsay Lohan cũng vậy. Những trường hợp hẹn rồi không đến (hay chính xác hơn: không xuất hiện) không chỉ gói gọn trong các phiên hầu tòa. Vì lẽ này, vài nhân vật nổi tiếng đã khiến chính những người hâm mộ phải thất vọng. Ban nhạc Anh Quốc Oasis cũng “gặt hái” kha khá tiếng xấu liên quan đến chuyện giờ diễn, còn ca sĩ nhạc đồng quê George Jones thì không xuất hiện trong buổi biểu diễn của mình thường xuyên đến nỗi trong suốt nhiều năm, người hâm mộ gọi ông là “Jones Không Đến Diễn.” Không như những trường hợp lỡ hẹn đình đám trên, chúng ta ít khi xem những lần lỡ hẹn trong cuộc sống đời thường là chuyện gì đó hệ trọng. Một khách ăn tối không đến nhà hàng theo lịch đặt hẹn, một cư dân bỏ lỡ buổi bồi thẩm, một quản lý bận rộn quên khuấy cuộc họp, một người bạn quên cuộc hẹn ở quán cà phê, hay một bác sĩ không gặp bệnh nhân đúng hẹn. Xét riêng rẽ, chuyện lỡ hẹn như ví dụ nêu trên có vẻ như không có tác hại gì, ngoài những vết bôi xóa bé nhỏ trên sổ hẹn. Nhưng mỗi năm, có hàng triệu cuộc họp, cuộc hẹn với thợ cắt tóc, lịch đặt bàn nhà hàng, thuyết trình bán hàng và buổi giảng dạy bị lỡ hẹn. Vậy nên, khi đặt cạnh nhau và tính tổng lại, tập hợp những nét tẩy xóa này hóa ra lại có tác động tài chính khổng lồ. Lấy ví dụ một người không đến một cuộc hẹn với bác sĩ. Thoạt nhìn, tình huống này chẳng có gì quan trọng. Một bác sĩ quá bận rộn có thể xem việc bệnh nhân không đến là cơ hội hiếm hoi để giải quyết giấy tờ tồn đọng, gọi vài cú điện thoại hay nghỉ ngơi đôi chút. Nhưng khi những trường hợp này xuất hiện thường xuyên, hệ quả tích lũy do thiếu hiệu quả, mất doanh thu và chi phí chìm có thể trở nên rất lớn. Ở Anh Quốc, hiện tượng hẹn mà không đến ước tính đã khiến Cục Y tế Quốc gia nước này tốn khoảng 800 triệu bảng mỗi năm; ở Hoa Kỳ, các kinh tế gia ngành y tế ước tính rằng việc lỡ hẹn khiến quốc gia này thất thoát hàng tỷ đô-la. Trong ngành nhà hàng khách sạn, khi khách đặt chỗ không xuất hiện, nhà hàng có thể bị giảm doanh thu, mất lợi nhuận, và nếu con số này gia tăng thì nhà hàng thậm chí có thể bị phá sản. Những lĩnh vực kinh doanh khác cũng chịu thiệt hại không hề nhỏ nếu cứ phải tái sắp xếp các buổi họp tốn kém chi phí chỉ vì một cá nhân có tiếng nói trong việc ra quyết định không xuất hiện, hay vì những khách hàng tiềm năng đã nhận lời mời tham dự buổi thuyết trình bán hàng, buổi triển lãm hay hội nghị đã hẹn mà không đến. Vậy ta phải làm sao? May thay, khi phải thuyết phục mọi người giữ đúng lịch hẹn, và rộng hơn là sống đúng với cam kết của mình, những thay đổi nhỏ có thể tạo ra tác động lớn. Trong một nghiên cứu gần đây được thực hiện ở các trung tâm y tế, chúng tôi đã tiến hành hai thay đổi nhỏ giúp giảm đáng kể tỷ lệ bỏ hẹn. Cả hai thay đổi này đều không tốn kém chi phí, nhưng tác động tài chính lại rất to lớn, có thể giúp các đơn vị cung cấp dịch vụ y tế tiết kiệm hàng chục triệu đô-la mỗi năm. Chúng tôi sẽ mô tả các thay đổi nhỏ này ở chương 8, nhưng bạn cần hiểu rằng thuyết phục ai đó giữ đúng hẹn chỉ là một trong những ví dụ về thách thức gây ảnh hưởng lên người khác. Có hàng trăm thứ chúng ta cần thuyết phục người khác trong những tình huống và bối cảnh đa dạng khác nhau. Dù đối tượng phải thuyết phục là ai đi nữa, cái chúng tôi sẽ tiết lộ xuyên suốt cuốn sách này chỉ đơn giản là thực tế sau: Khi cần gây ảnh hưởng lên hành vi của mọi người, những thay đổi nhỏ trong cách tiếp cận sẽ tạo ra những khác biệt to lớn. Cuốn sách này chỉ ra bằng cách nào chúng ta có thể gây ảnh hưởng và thuyết phục mọi người một cách hiệu quả mà vẫn giữ được nguyên tắc đạo đức. Cuốn sách cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về rất nhiều (thực tế là hơn 50) những thay đổi nhỏ và cấp thiết mà bạn có thể ứng dụng ngay lập tức vào công việc và cuộc sống. Quan trọng hơn, trong những chương tiếp theo, chúng tôi sẽ không dựa vào cảm tính hay suy đoán nhận diện đâu là những thay đổi đặc thù có thể tạo ra các thay đổi lớn. Thay vào đó, chúng tôi trình ra bằng chứng xác đáng mà ngành khoa học thuyết phục có được nhằm chứng minh cho bạn thấy chính xác các thay đổi nhỏ nào có thể tạo ra tác động lớn trong rất nhiều tình huống khác nhau. Hơn ba mươi năm trước, một trong số chúng tôi (Robert Cialdini) đã xuất bản cuốn In uence : The Psychology of Persuasion (Những đòn tâm lý trong thuyết phục1). Cuốn sách này nêu ra sáu nguyên tắc thuyết phục tổng quát đúc kết từ những bằng chứng khoa học sẵn có vào thời điểm đó cũng như từ nghiên cứu thực địa toàn diện kéo dài trong ba năm của Cialdini. Kể từ đó, các nhà nghiên cứu đã xác nhận tính đúng đắn của sáu nguyên tắc này, và những người hành nghề trong mọi lĩnh vực đã áp dụng chúng cho đến tận ngày nay. Đó là nguyên tắc đền đáp (mọi người cảm thấy phải đền đáp những ân huệ mà họ nhận được) , nguyên tắc chuyên gia (mọi người thường trông cậy các chuyên gia sẽ chỉ cho họ biết cách làm) , nguyên tắc khan hiếm (nguồn lực nào càng hiếm thì càng được mong muốn) , nguyên tắc yêu mến (mọi người càng yêu mến bạn thì càng dễ đồng ý với bạn) , nguyên tắc nhất quán (mọi người muốn hành động nhất quán với những cam kết và giá trị bản thân) , và bằng chứng xã hội (mọi người nhìn vào những người khác để định hướng hành động bản thân). 1 Alpha Books đã mua bản quyền và xuất bản năm 2008. (BTV) Trong cuốn sách tiếp theo, Yes! 50 scienti cally Proven Ways to Be Persuasive (Yes! 36+ 14 chước thuyết phục bất kỳ ai2) , chúng tôi đưa ra những lời khuyên cụ thể và cập nhật, giúp bạn ứng dụng tốt nhất sáu nguyên tắc này cùng nhiều chiến lược khác mà ngành khoa học thuyết phục đã đúc kết nên. 2 Alpha Books đã mua bản quyền và xuất bản năm 2009. (BTV) Nhưng khoa học hiếm khi đứng yên. Vài năm trở lại đây, ngày càng có nhiều nghiên cứu về khoa học thần kinh, tâm lý học nhận thức, tâm lý học xã hội và kinh tế học hành vi giúp chúng ta ngày hiểu sâu hơn cơ chế gây ảnh hưởng, thuyết phục và thay đổi hành vi diễn ra như thế nào. Trong cuốn sách mới này, chúng tôi sẽ cùng bạn trải nghiệm hơn 50 động cơ tâm lý và ý tưởng mới khám phá được từ các nghiên cứu thực hiện trong vài năm trở lại đây. Chúng tôi đã chủ ý trình bày những động cơ này thành dạng chương ngắn, trung bình mỗi chương mất chưa đến mười phút đọc. Bao nhiêu đó là đủ thời gian để bạn hiểu cơ chế tâm lý xuyên suốt suy nghĩ và hành vi con người mà chúng tôi, và rất nhiều nhà nghiên cứu khác, đã xác nhận qua các nghiên cứu khoa học. Chúng tôi cũng nêu ra cách ứng dụng các ý tưởng hay động cơ đó vào nhiều hoàn cảnh khác nhau – trong kinh doanh và tại công sở với đồng nghiệp, khách hàng và đồng sự; ở nhà với bạn bè hay hàng xóm; và trong rất nhiều tình huống tương tác phổ biến khác. Chúng tôi cũng sẽ bàn về cách áp dụng những ý tưởng này trong một số tình huống phổ biến, ví dụ như trong những cuộc gặp trực tiếp, họp nhóm, trò chuyện điện thoại, trao đổi email, trên các mạng trực tuyến và mạng xã hội. Bên cạnh việc khai thác những hiểu biết từ những nghiên cứu gần đây nhất trong ngành khoa học thuyết phục, cuốn sách này có một điểm khác biệt. Nó tập trung vào các thay đổi nhỏ tạo ra những hiệu ứng lớn. Lần đầu tiên, chúng tôi thảo luận cách ảnh hưởng và thuyết phục mọi người (theo đúng tôn chỉ đạo đức) chỉ bằng những thay đổi nhỏ nhất nhưng nhiều khả năng dẫn đến những hiệu ứng lớn nhất. Chúng tôi gọi đây là thay đổi LỚN NHỎ. Chúng tôi nghĩ rằng những thay đổi nhỏ tạo hiệu ứng lớn là một chủ đề cực kỳ quan trọng vì phương thức thuyết phục thông thường đang trở nên ngày càng kém hiệu quả. Hầu hết mọi người cho rằng khi phải ra quyết định, họ sẽ cân nhắc tất cả những thông tin khả dụng sẵn có và đưa ra một quyết định hành động đầy sáng suốt. Và họ mặc định người khác cũng làm giống vậy, và rằng cách tốt nhất để thuyết phục mọi người là cung cấp cho họ những thông tin sẵn có tốt nhất và lý do vì sao cần chú ý đến những thông tin này. Ví dụ, khi chẩn đoán một bệnh nhân mắc chứng bệnh kinh niên dù không nhẹ nhưng hầu như có thể chữa khỏi, vị bác sĩ có thể cho bệnh nhân biết vì đâu mắc bệnh, thông tin bệnh học và dự báo bệnh trước khi đề xuất phác đồ điều trị nhằm kiểm soát bệnh, chẳng hạn như các thay đổi trong chế độ ăn và uống thuốc đúng giờ, đúng liều. Một giám đốc IT đang khó chịu trước tình trạng ngày càng có nhiều nhân viên tải những phần mềm không có bản quyền về máy tính công ty nhiều khả năng sẽ gửi đến nhân viên một thông điệp mô tả chi tiết những hiểm họa tiềm tàng xuất phát từ hành động của họ cũng như lý do vì sao họ có thể bị xem là đang vi phạm chính sách bảo mật của công ty. Không chỉ vị bác sĩ hay giám đốc IT cố gắng dùng thông tin để thuyết phục mọi người thay đổi, tất cả chúng ta đều làm vậy. Bạn muốn thuyết phục khách hàng mới rằng sản phẩm của bạn tốt hơn so với đối thủ và vì vậy mức giá cao hơn 20% là đáng đồng tiền bát gạo? Vậy thì nên cho họ thêm thông tin và giải thích xác đáng nhằm củng cố điều bạn khẳng định. Muốn thuyết phục nhóm của bạn rằng chương trình thay đổi mới nhất khác biệt so với hàng tá chương trình các bạn từng thực hiện trong quá khứ ư? Vậy thì hãy đưa ra nhiều lý do và chỉ ra cho mọi người thấy cái lợi của chương trình mới này. Bạn muốn thuyết phục khách hàng tham gia kế hoạch đầu tư thị trường cổ phiếu của công ty bạn ư? Vậy thì hãy “dẫn” họ đi qua toàn bộ lịch sử đầu tư của công ty bạn kèm theo phần giải thích tường tận với các từ khóa và nội dung đậm chất phân tích kỹ thuật, cùng với phần nhấn mạnh vào các kết quả ấn tượng nhất. Bạn muốn lũ trẻ làm bài tập và đi ngủ đúng giờ ư? Vậy thì hãy nói chuyện và cho bọn trẻ biết rằng đã có nhiều nghiên cứu cho thấy vì đâu làm bài tập về nhà lại làm gia tăng cơ hội được nhận vào Ivy League3, nếu cần thì thêm cả những kết quả nghiên cứu lý giải giấc ngủ có ích ra sao. 3 Nhóm tám trường đại học lâu đời và nổi tiếng ở Đông-Đông Bắc Hoa Kỳ, gồm có: Đại học Brown, Đại học Columbia, Đại học Cornell, Đại học Dartmouth, Đại học Harvard, Đại học bang Pennsylvania, Đại học Princeton và Đại học Yale. (TG) Tuy nhiên, những nghiên cứu mới nhất trong ngành khoa học thuyết phục lại tiết lộ một hiểu biết quan trọng nhưng thường bị mọi người bỏ qua. Nó chỉ ra lý do vì sao việc dành hàng đống thời gian cho dẫn cứ và biện giải nhằm thuyết phục người khác hóa ra lại là chiến lược thuyết phục có nhiều nguy cơ thất bại nhất. Đó là: điều làm mọi người ra quyết định không phải là thông tin hay dữ liệu, mà là bối cảnh trình bày thông tin. Chúng ta đang sống trong một môi trường mà tình trạng thông tin quá tải và kích thích bão hòa đã ở mức chưa từng thấy trước đây. Con người không còn khả năng cân nhắc tất cả thông tin trong cuộc sống hạn hẹp thời gian, phải cùng lúc chú ý đến quá nhiều thứ trong khi lại tất bật không ngừng. Việc tạo ảnh hưởng có thành công hay không ngày càng bị chi phối bởi bối cảnh thay vì bởi nhận thức và lý trí, đặc biệt là ở trạng thái tâm lý của người nghe và môi trường xung quanh trong khi bạn đang trình bày thông tin. Kết quả là, chúng ta có thể gia tăng khả năng ảnh hưởng và thuyết phục mọi người không chỉ bằng cách cung cấp thêm thông tin hay thuyết phục họ thay đổi, mà còn bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ trong phương pháp tiếp cận để kết nối thông điệp đến các động lực sâu thẳm bên trong con người. Một thay đổi nhỏ trong cách bố trí, cấu trúc, thời điểm, hay bối cảnh truyền tải thông tin có thể ảnh hưởng mạnh mẽ cách thông tin được tiếp nhận và thúc đẩy hành động. Là những nhà khoa học hành vi chuyên nghiên cứu cả lý thuyết lẫn thực tiễn, chúng tôi rất hứng thú không chỉ vì cách các thay đổi nhỏ trong thông điệp có thể tạo ra một hiệu ứng khổng lồ đến thế nào, mà còn vì thay đổi đó không đòi hỏi những khoản đầu tư “kếch xù” vào thời gian, nỗ lực hay tiền bạc. Xuyên suốt cuốn sách này, chúng tôi sẽ tường tận chỉ ra các thay đổi nhỏ đó là gì, làm sao bạn có thể triển khai chúng một cách chiến lược và đạo đức để tạo ra các khác biệt LỚN nhằm tăng khả năng ảnh hưởng lên mọi người mà không cần các đòn bẩy tài chính đắt đỏ (động cơ, chiết khấu, hoàn tiền, tiền phạt, vân vân) lẫn phải rút cạn thời gian và những nguồn lực quý giá khác. Chúng tôi cũng nhắc đến những bí ẩn và đặt ra một chuỗi câu hỏi liên quan đến nó, sau đó dùng khoa học thuyết phục để giải đáp. Những câu hỏi này có thể là: - Thay đổi nhỏ nào trong email có thể khiến đối tác kinh doanh của bạn dễ đàm phán hơn? - Các cơn bão, giá 99 xu và sữa chua đông lạnh có thể dạy bạn điều gì về những thay đổi nhỏ dẫn đến hiệu quả thuyết phục cao? - Thay đổi nhỏ nào trong cách tiếp cận có thể giúp bạn tổ chức nhiều cuộc họp hiệu quả hơn? Và thay đổi nhỏ, không tốn kém nào trong lời nói và câu chữ có thể thúc đẩy mọi người (cả bản thân bạn) hoàn thành các mục tiêu như bán hàng, giảm cân, chấp nhận một thú vui mới, hay thuyết phục lũ trẻ làm xong bài tập về nhà? Trong một thế giới hiện đại tràn ngập dữ liệu được xử lý với tốc độ chóng mặt, nơi các thông tin mới sẽ xuất hiện ngay tức khắc chỉ bằng một cú nhấp chuột hay cử chỉ quẹt tay trên màn hình thiết bị di động, có lẽ sẽ rất dễ bỏ qua tầm quan trọng của những thay đổi nhỏ nơi bối cảnh trình bày thông tin. Tuy nhiên, hành động này vô cùng sai lầm. Không thể chối bỏ rằng công nghệ mới và những thông tin dễ dàng truy cập ngay tức khắc đã mang lại cho chúng ta nhiều lợi ích tuyệt vời, song phần cứng nhận thức mà chúng ta sử dụng để xử lý thông tin hầu như không đổi trong nhiều thế kỷ qua. Mỉa mai thay, khi lượng thông tin sẵn có để ra quyết định đúng ngày càng nhiều, chúng ta càng ít có khả năng sử dụng tất cả thông tin để ra quyết định. Con người ngày nay bị ảnh hưởng bởi các thay đổi nhỏ trong bối cảnh giao tiếp cũng nhiều như tổ tiên của chúng ta hàng trăm hay nghìn năm trước. Khi phải tác động và thuyết phục mọi người sao cho hiệu quả mà vẫn giữ được đạo đức, thay đổi nhỏ có thể tạo ra những hiệu ứng mới to lớn. Như bạn sẽ thấy ở những trang tiếp theo, bằng cách đơn thuần vận dụng các thay đổi nhỏ đúc kết từ nghiên cứu khoa học trong quá trình thiết kế một đề nghị, hiệu ứng mang lại có thể rất lớn. Hãy bắt đầu chuyến hành trình tìm hiểu ngành khoa học thuyết phục để thấy bằng cách nào mà những thay đổi nhỏ trong câu chữ viết thư đã thuyết phục hàng nghìn cư dân hành động và trả nợ thuế, mang lại cho chính quyền hàng trăm triệu bảng doanh thu phụ trội. Sau đó, hãy suy nghĩ xem bạn có thể ứng dụng thay đổi nào cho nỗ lực thuyết phục của chính mình. *** Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng - Steve J. Martin & Noah J. Goldstein & Robert B. Cialdini Tóm tắt Cuốn sách Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng (tên gốc: The Small Big) của ba tác giả Steve J. Martin, Noah J. Goldstein và Robert B. Cialdini tập trung vào việc khám phá sức mạnh của những thay đổi nhỏ trong cách tiếp cận và thuyết phục người khác. Cuốn sách cho rằng trong một thế giới bão hòa thông tin, việc cung cấp thêm thông tin hay lý lẽ không phải lúc nào cũng là cách hiệu quả nhất để thuyết phục. Thay vào đó, những thay đổi nhỏ trong bối cảnh, cách trình bày và cấu trúc thông tin có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đến hành vi của người nghe. Review Ưu điểm Cuốn sách cung cấp nhiều ví dụ thực tế và nghiên cứu khoa học để minh họa cho các luận điểm. Các tác giả đưa ra những lời khuyên thiết thực và dễ áp dụng cho nhiều tình huống khác nhau. Cuốn sách được viết một cách khoa học nhưng vẫn dễ hiểu và thú vị. Nhược điểm Một số độc giả có thể thấy cuốn sách tập trung quá nhiều vào các nghiên cứu khoa học và không đủ vào các ví dụ thực tế. Cuốn sách không đề cập đến một số yếu tố quan trọng trong việc thuyết phục, chẳng hạn như khả năng giao tiếp và xây dựng mối quan hệ. Đánh giá chung Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng là một cuốn sách hữu ích cho bất kỳ ai muốn nâng cao khả năng thuyết phục của mình. Cuốn sách cung cấp nhiều thông tin khoa học và lời khuyên thiết thực có thể giúp bạn đạt được mục tiêu của mình. Đánh giá: 4/5 Dưới đây là một số điểm chính được đề cập trong sách: Con người thường đưa ra quyết định dựa trên cảm xúc và trực giác hơn là lý trí. Bối cảnh và cách trình bày thông tin có thể ảnh hưởng đến cách người nghe tiếp nhận thông tin. Những thay đổi nhỏ trong cách tiếp cận có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đến hành vi của người nghe. Có nhiều kỹ thuật thuyết phục khác nhau có thể được sử dụng để đạt được mục tiêu mong muốn. Cuốn sách này phù hợp với: Bất kỳ ai muốn nâng cao khả năng thuyết phục của mình Những người làm việc trong lĩnh vực bán hàng, marketing, hoặc dịch vụ khách hàng Các nhà lãnh đạo và quản lý Bất kỳ ai quan tâm đến tâm lý học thuyết phục Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách có thể giúp bạn thuyết phục người khác hiệu quả hơn, thì Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng là một lựa chọn tốt. Mời các bạn mượn đọc sách Tuyệt Chiêu Thuyết Phục, Hạ Gục Khách Hàng - Steve J. Martin & Noah J. Goldstein & Robert B. Cialdini.
Ông Chủ Nghèo Khó Hay Nhân Viên Giàu Có?
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Ông Chủ Nghèo Khó Hay Nhân Viên Giàu Có? của tác giả James Altucher. Có 100 triệu người làm thuê khắp nước Mỹ, 3 tỷ người làm thuê trên toàn thế giới, và 85% tỷ lệ khởi nghiệp thất bại. Những con số thực sự đang ở mức báo động và khiến cho mọi người nhất là giới trẻ đang chuẩn bị khởi nghiệp vô cùng quang ngại. Nhưng nếu ta cứ mãi lo ngại mà không dám thử sức thì chắc chắn tuổi trẻ của bạn sẽ trôi qua một cách vô cùng lãng phí. Chúng ta đều được bình đẳng trong lưa chọn, làm những điều mình muốn, mang nguồn năng lượng của mình đến với thế giới này. Cuốn sách “The Rich Employee – Ông chủ nghèo khó hay nhân viên nghèo khó” là cẩm nang hóa giải những nỗi âu lo đấy cho các nhà quản lý, nhân viên, cho chủ doanh nghiệp. Chúng ta được lớn lên cùng nền kinh tế công nghiệp và kinh tế tri thức. Nhưng công nghiệp đang chuyển sang thuê làm bên ngoài:  Những vùng quê nền công nghiệp sẽ chuyển sang rô bốt. Những máy in Gutenberg sẽ thay cho những tu sĩ trong các tu viện  Con ngựa nhường chỗ cho xe hơi Đầu ghi hình nhường chỗ cho video phát trực tiếp Hiệu sách nhường chỗ cho Amazon. … Thật sự đáng tiếc về những việc đang xảy ra xung quanh chúng ta nhung ta cũng không thể làm gì vì rõ ràng rằng những công cụ hiện đại này quả thực hữu ích và dần dần trở nên cần thiết. Để có thể sống sót và tiến lên cùng nền kinh tế phát triển hiện giờ bạn cần nắm trong tay công cụ chuẩn xác. Đó chính là trở thành “nhân viên giàu có”.  NGUYÊN TẮC CƠ BẢN Sức khỏe thể chất: “Ăn uống tử tế. Di chuyển tử tế hơn. Ngủ tử tế hơn.” Sức khỏe cảm xúc: “Dành thêm thời gian với nhửng người bạn yêu thương và thương yêu bạn.” Sức khỏe trí não : rèn luyện não bộ hàng ngày đồng nghĩa với việc bạn không “nghèo khó” Sức khỏe tinh thần: Michelangelo đã nói, mỗi tảng đá lớn đều chứa đựng trong đó một bức tượng.  Mỗi ngày hãy áp dụng nguyên tắc này. Có thể ngày hôm nay sẽ không tốt đẹp hơn ngày trước đó, cũng có thể giống như ngày hôm qua nhưng một thời gian bạn sẽ cảm thấy được điều kỳ diệu mà James Altucher đã nhận được. BẮT ĐẦU CON ĐƯỜNG TRỞ THÀNH MỘT NHÂN VIÊN GIÀU CÓ TỪ CHÍNH NƠI BẠN ĐANG ĐỨNG Vậy việc mà một nhân viên giàu có sẽ làm nếu Bạn vừa mới được tuyển hôm nay Bạn vừa bị sa thải hôm nay Tại sao ta phải gắn bó với một công việc đáng chán trong một khoảng thời gian. Hãy cùng bắt đầu nào. 10 Điều một nhân viên giàu có sẽ làm nếu được tuyển dụng hôm nay Nguyên tắc 1: YÊU SẢN PHẨM Nguyên tắc 2: HIỂU RÕ LỊCH SỬ Nguyên tắc 3: NẮM RÕ LAI LỊCH CỦA CÁC NHÂN VẬT ĐỨNG ĐẨU Nguyên tắc 4: LÀM RẠNG RỠ CHO XẾP Nguyên tắc 5: QUEN BIẾT MỌI THƯ KÝ Nguyên tắc 6: KIỂM CHỨNG GIÁ TRỊ CỦA BẠN Nguyên tắc 7: NGHIỀN NGẪM CÁC CHIẾN DỊCH MARKETING Nguyên tắc 8: TÌM HIỂU TOÀN BỘ NGÀNH CỦA MÌNH Nguyên tắc 9: TRỞ THÀNH CHÍNH CÔNG TY Nguyên tắc 10: RỜI BỎ 10 lý do nhân viên giàu có sẽ ở lại với công việc của mình: ngay lúc này… Mức lương ổn định Tình bạn Cơ hội thăng chức Tiền giả Tôn trọng Bạn có đủ điều kiện để lập một kế hoạch ma quỷ Làm một người làm thuê kiêm làm chủ Xả hơi mùa hè Bạn được đổi việc Tại sao phải trở thành một nhân viên giàu có? Thứ nhất, không ai nhớ bạn đã từng giúp đỡ họ ra sao. Và bạn không thể cứu bất kỳ ai. Thứ hai, ta chưa từng sở hữu thứ gì vì luôn có nhiều thứ vây quanh. Thứ ba, để tiền nong kiểm soát những người liên quan đến mình.  Quan trọng hơn hết là sự tự do. Hãy nỗ lực để giành lấy tự do cho mình. Chớ làm nô lê và hãy làm chủ bản thân và mọi thứ xung quanh. Làm thế nào để trở thành ông chủ hoặc chí ít là nhân viên giàu có thông minh nhất trong phòng Bạn sẽ lắng nghe và học hỏi từ mọi người xung quanh Khi bạn đã nghe xong, hãy lắng nghe cả sự im lặng Giờ thị họ đã nói xong, hãy hỏi thêm ít nhất một câu nữa Trí thông minh hòa trộn theo cấp số mũ. Đó là “Hiệu ứng mạng lưới” Khiêm nhường Tâm thế nhân viên giàu có và nhân viên nghèo khó: cách suy nghĩ của một nhân viên giàu có.  Một nhân viên giàu có gắn chặt thành công tài chính của mình với thành công tài chính của công ty Nhân viên giàu có hứa quá lời và làm quá mức Nhân viên giàu có đi làm sớm Nhân viên giàu có rất trung thành Nhân viên giàu có không đàm tiếu Nhân viên giàu có tự hỏi vào cuối ngày: mình đã giúp đỡ những ai hôm nay? Nhân viên giàu có nhường công trạng cho sếp của mình Nhân viên giàu có tập trung vào sứ mệnh và lợi nhuận trong dài hạn Thông điệp là hàng đầu Nhân viên giàu có không ngừng tìm hiểu đối thủ, ngành của mình, và lịch sử. Nhân viên giàu có nảy ra ý tướng mỗi ngày và biết cách thực thi chúng Nhân viên giàu có xây dựng mối liên hệ sâu sắc hơn với nhân viên trong toàn công ty Nhân viên giàu có làm việc cho một công ty tạo điều kiện cho mọi thứ kể trên Nhân viên giàu có giúp nhân viên của mình thành công Khi bạn có thêm của cải, năng lực, trách nhiệm, các mối quan hệ và bất kể bạn có thăng tiến trong công việc đến đâu thì bạn cần phải trở thành nhà lãnh đạo giỏi. Hiện tại, có rất nhiều người viết về chủ đề lãnh đạo. Vậy tại sao họ lại viết những bài này? Quả thực có rất nhiều lý do nhưng một khi số lượng bài viết của bạn đủ nhiều và chất lượng thì chắc chắn sẽ có người chịu trả tiền cho bạn để dạy họ trở thành nhà lãnh đạo giỏi. Nhưng rất hiếm nhà lãnh đạo nào thành công.  NHỮNG PHẨM CHẤT CỦA MỘT LÃNH ĐẠO TỒI Không hiểu rõ nguyên tắc 30/150 Dưới 30 người. Tránh giao việc trực tiếp cho từng người.  Trên 30 người, nhưng dưới 150 người. Đảm bảo mọi người nói chuyện với nhau. Không có “tầm nhìn” Có tầm nhìn hạn chế. Lãnh đạo tồi không muốn bạn gọi điện cho mẹ Lãnh đạo tồi nói xấu khách hàng, nhân viên hoặc các cổ đông Lãnh đạo tồi không muốn bạn vượt họ Lãnh đạo tồi không nắm rõ những con số. Lãnh đạo tồi không loại bỏ những kẻ tệ hại Một lãnh đạo tồi thường có sức cuốn hút lớn Lãnh đạo tồi “phê thuốc” Lãnh đạo tồi là nhân viên tồi Nhân viên nghèo khó nghĩ như thế nào?  Làm việc vì lương bổng Làm việc đúng giờ hành chính Bàn tán đưa chuyện Hứa ít, có khi lại làm quá mức Không hiểu tầm nhìn Cố để giành công trạng Không có một kế hoạch xấu xa Nghĩ kiểu “Mình được gì?” Mất thời gian không ưa người khác vì họ vui vẻ Than phiền về khách hàng và đồng nghiệp Sử dụng những kẻ thuật công kích gay gắt để cố kiểm soát kết quả Không bao giờ đầu tư cho bản thân Dùng tiền để khoe khoang phô trương thay vì học những điều mới Không bao giờ đưa ra những ý tưởng xuất sắc Chỉ làm những gì cần thiết để duy trì đồng lương Đi làm đúng giờ hoặc đến muộn, tan sở sớm hết mức có thể Cáo ốm vào những ngày quan trọng Xáo tung giấy tờ để vờ đang làm việc Lướt internet hơn 50% thời gian cho những sở thích ca nhân Chỉ mong chóng đến cuối tuần và kỳ nghỉ Thường xuyên đời tăng lương mà không có công trạng gì Tạo ra bất đồng và gây khó dễ trong tập thể Thường xuyên căng thẳng Ghét công việc Làm thế nào để trở thành một nhân viên giàu có?  Đó là cả một quá trình rèn luyện.  Hãy thử áp dụng những nguyên tắc với một tinh thần kỷ luật cao cùng tâm thế  chuẩn bị vươn tới thành công nào. Buổi sáng diệu kỳ của nhân viên giàu có  Hal Elrod chết lâm sàng sau vụ tai nạn với xe tải. Sau khi tỉnh lại, bác sĩ bảo rằng có thể anh không thể đi lại bình thường được . Vũ trụ quả thật là một sự mâu thuẫn, mặc dù nó rộng lớn bao la nhung chúng ta vẫn  không thể thoát ra, Einstein từng nói : “Chúa không hề tung xúc xắc” nhưng mọi thứ đều khôn lường. Và chúng ta sẽ không thể hiểu nổi sự mâu thuẫn ấy. Hal không hề chống cự với những gì vũ trụ đã tạo ra.Anh nghiền vụn nỗi sợ hãi và đau đớn, biến chúng thành kim cương mà anh vẫn hay gọi chúng là “buổi sáng diệu kỳ” mà anh gom nhặt để tự cứu cuộc đời mình. 15 năm sau vụ tai nạn năm ấy, Hal trở thành một người cha, điều hành một cơ nghiệp thành công và là  tác giả của cuốn sách bán chạy nhất với nhan đề The Miracle Morning. Hãy thực hiện bài tập này thường xuyên: cố gắng cải thiện mỗi ngày 1% cả về sức khỏe thể chất, cảm xúc, trí tuệ và tinh thần. “Buổi sáng hôm nay tôi sẵn sàng để chết. Và buổi sáng hôm nay là cách tôi sẽ sống đời mình.” Chiến lược buổi sáng kỳ diệu của Hal Elrod  Hãy ghi nhớ phép đảo ngữ S-A-V-E-R-S với ý nghĩa: “S” – Silence ( tĩnh lặng ) “A” – Affirmations ( quả quyết ) “V” – Visualization ( hình dung) “E” – Exercise ( luyện tập ) “R” – Reading ( đọc ) “S” – Scribing (ghi chép ) Nhân viên giàu có tạo ra việc làm thêm như thế nào ? Nhiều người tạo dựng được công việc làm thêm thành công mang lại nhiều nguồn thu nhập cho họ. Trong những người thành công ấy phải kể đến Mimi và Alex. Mimi quay các đoạn video truyền tải giá trị đích thực đến mọi người và kiếm hơn một triệu đô la mỗi năm nhờ những video này. CẢM XÚC: “Bất cứ lúc nào có những cảm xúc mạnh mẽ điều gì đó, bạn biết nơi ấy có một cơ hội.” TRỤC BÁNH VÀ NAN HOA: Mimi thích sáng tác video nhưng cũng cần lượt truy cập. Do đó họ đã thực hiện kỹ thuật gồm ba bước: Yêu thương Lan tỏa yêu thương Tạo thêm nhiều yêu thương 1000 NGƯỜI: 1000 có thể là con số đúng đắn mà nhiều người tập trung vào. Những giá trị được truyền tải đến 1000 người, rồi họ sẽ kể với 2 người bạn, và cứ thế con số một phần tư người xem, năm cuốn sách bán chạy nhất,… sẽ không còn xa. MUA RẺ, BÁN ĐẮT: Tại sao mọi người lại đến các cửa hàng và mua những sản phẩm tên tuổi với giá 100 đô la nhưng giá thực sự chỉ có 5 đô la. Khoảng cách đó lấp dầy bởi quảng cáo. Mỗi ngày chúng ta ngập giữa 2500 thông điệp quảng cáo. Tiền sinh ra vì nó mang lại hiệu quả. Nó khiến mọi người mua sắm nhiều hơn bình thường. BÁN MỀM: QVC-A: Vết tắt của từ: Q – Quality ( Chất lượng ) V – Value ( Giá trị ) C – Consistency ( Nhất quán ) A – Authenticity ( Đáng tin cậy ) BỚT ĐI Kiếm tiền không có gì sai, nhưng đó chỉ là một phần nhỏ của cuộc sống thoải mái, trắc ẩn và tĩnh tại mà thôi. Nhân viên giàu có xử trí ra sao khi người khác ganh tị và xứ tệ họ ? Sống cuộc đời như là ngày cuối cùng của bạn Chuyện này, rồi sẽ qua thôi Chỉ là mớ bòng bong cảm xúc Nuôi dưỡng một tầm nhìn Hài kịch Những thói quen của nhân viên giàu có vững tinh thần Các mối quan hệ Thành thực Cốt yếu không phải ở tôi, mà ở anh Đọc Sức khỏe Óc hiếu kỳ Học, nói ra, nhắc lại Cơ bắp ý tưởng Cho phép Cho phép bản thân làm những điều mình chưa từng làm, cho phép bản thân đưa ra những ý tưởng tệ hại, cho phép bản thân liều lĩnh với danh tiếng và miệng lưỡi chộc ngoáy của người đời, cho phép bản thân trượt ngã và đứng dậy,… Nếu bạn không cho phép bản thân tạo ra thế giới của riêng bạn, thì sẽ chẳng ai cho phép bạn đâu. Hiện tại Âu lo, hối hận không thể giải quyết được vấn đề của ngày mai mà chỉ lãng phí năng lượng hôm nay. Hiện tại sẽ giải quyết những vấn đời ngay thời điểm đó. Những người vững lòng tin, yêu thương mọi người , thành thật,.. thế giới của họ sẽ thật tốt lành. Cuộc đời thoáng chốc đã khác rồi Kinh nghiệm giá trị hơn vật chất Lắng nghe Giả định rằng ngày mai thôi tất cả sẽ qua đời Chính trị, tin tức, chính phủ hko6ng hề quan trọng. Quy tắc 5 nhân 5 Bạn là trung bình cộng của 5 người bạn dành thời gian cùng Bạn là trung bình cộng của 5 suy nghĩ bạn thường có Bạn là trung bình cộng cảu 5 loại thực phẩm bạn ăn Bạn là trung bình cộng của 5 điều bạn thấy biết ơn nhất Bạn là trung bình cộng của 5 điều bạn đọc hôm nay. Tự chủ Ăn uống, ngủ nghỉ, vận động Những thói quen của nhân viên nghèo khó Nhân viên nghèo khó có quan điểm: Hãy làm những gì bạn muốn làm ngay hôm nay và cách bạn giải quyết vấn đề của thế giới là hãy giải quyết vấn đề của bản thân. Nhân viên nghèo khó phải có điều gì đó đặc biệt để họ thực hiện Nhân viên nghèo khó nói rất nhiều Nhân viên nghèo có không có sự nghiệp Nhân viên nghèo khó nghĩ rằng phải có X thì mới đạt được Y Nhân viên nghèo khó nghĩ: Nếu ta không làm việc này, những điều tồi tệ sẽ xảy ra Nhân viên nghèo khó nghĩ “Mình không thể rời bỏ” Nhân viên nghèo khó nghĩ rằng họ phải bảo vệ quan điểm cảu mình Nhân viên giàu có học hỏi như thế nào? Nhân viên giàu có luôn luôn học hỏi: nhưng học như thế nào? + Say mê + Đọc + Hãy thử đi nhưng đừng quá cố gắng + Tìm một giáo viên + Nghiền ngẫm lịch sử, xem xét hiện tại + Thực hiện những dự án đơn giản trước + Nghiền ngẫm những gì bạn đã làm + Bạn là trung bình cộng cảu năm người quanh bạn + Làm đi làm lại thật nhiều + Tìm ra lế hoạch xấu xa của bạn Là một nhân viên giàu có, làm sao tôi biết mình có nên nhận việc trong một công ty khởi nghiệp? Hãy xem xét: Liệu vị CEO đã gây dựng doanh nghiệp nào trước đó chưa? Công ty có nguồn vốn huy động tốt không ? + Có đủ tiền để duy trì ít nhất một năm + “Nguồn huy động vốn tốt” + Bạn có tin vào tầm nhìn không? Các nguồn tài nguyên cho nhân viên giàu có Tạo lập một nhóm họp “lựa chọn chính mình” tại nơi ở của bạn Hãy nhớ rằng, một cuộc họi họp thường với số lượng người tham gia khá lớn. Vì thế, bạn cần chia nhỏ số lượng người ra để cuộc họp có hiệu quả. Thêm một gợi ý là bạn có thể bắt đầu bằng những cuộc gặp mặt kéo dài chừng 1 tiếng hoặc 1 tiếng rưỡi. Hãy bắt đầu đúng thời điểm, đừng muộn nhé vì đó là cách bạn tôn trọng thời gian của tất cả mọi người. Tóm lại, bạn là nhân viên hay ông chủ không quan trọng. Quan trọng là bạn tìm được ý nghĩa của cuộc đời. Lựa chọn chính mình là con đường của những chiến binh, rất khó để duy trì một cách thường nhật. Nhưng nếu thành công, không chỉ cuộc đời bạn thay đổi mà còn thay đổi cuộc sống của những người xung quanh bạn.   Tác giả: Anh Thi - Bookademy *** Tóm tắt Cuốn sách "The Rich Employee - Ông Chủ Nghèo Khó Hay Nhân Viên Giàu Có" của tác giả James Altucher đề cập đến một khái niệm mới về sự thành công trong thế giới hiện đại, đó là "nhân viên giàu có". Một nhân viên giàu có là người có thể đạt được sự tự do tài chính, tự do cá nhân và sự thỏa mãn trong công việc, ngay cả khi họ đang làm thuê cho một công ty khác. Cuốn sách được chia thành 10 phần, mỗi phần tập trung vào một khía cạnh khác nhau của việc trở thành một nhân viên giàu có. Các phần chính của cuốn sách bao gồm: Phần 1: Thói quen của một nhân viên giàu có Phần 2: Làm thế nào để trở thành một nhân viên giàu có Phần 3: Chiến lược buổi sáng kỳ diệu Phần 4: Cách tạo ra việc làm thêm Phần 5: Cách xử lý khi bị người khác ganh tị và ghét bỏ Phần 6: Những thói quen của nhân viên giàu có vững tinh thần Phần 7: Cách nhân viên giàu có học hỏi Phần 8: Làm thế nào để biết liệu bạn có nên nhận việc trong một công ty khởi nghiệp hay không Phần 9: Các nguồn tài nguyên cho nhân viên giàu có Review Cuốn sách "The Rich Employee" là một cuốn sách thú vị và đầy cảm hứng. James Altucher đã đưa ra một cái nhìn mới về sự thành công trong thế giới hiện đại, và ông đã cung cấp cho người đọc những lời khuyên thực tế và hữu ích để đạt được sự thành công đó. Cuốn sách được viết một cách dễ hiểu và dễ theo dõi. Altucher đã sử dụng những câu chuyện và ví dụ thực tế để minh họa cho những điểm mà ông muốn truyền tải. Một số điểm nổi bật của cuốn sách bao gồm: Altucher đã đưa ra một định nghĩa mới về sự thành công trong thế giới hiện đại. Sự thành công không chỉ là kiếm được nhiều tiền, mà còn là đạt được sự tự do tài chính, tự do cá nhân và sự thỏa mãn trong công việc. Altucher đã cung cấp cho người đọc những lời khuyên thực tế và hữu ích để trở thành một nhân viên giàu có. Những lời khuyên này bao gồm cách xây dựng thói quen tốt, cách tạo ra việc làm thêm, cách xử lý khi bị người khác ganh tị và ghét bỏ, cách học hỏi và phát triển bản thân,... Altucher đã truyền cảm hứng cho người đọc tin rằng họ có thể đạt được sự thành công, ngay cả khi họ đang làm thuê cho một công ty khác. Đánh giá Cuốn sách "The Rich Employee" là một cuốn sách đáng đọc cho bất kỳ ai muốn đạt được sự thành công trong cuộc sống. Cuốn sách sẽ cung cấp cho bạn những lời khuyên thực tế và hữu ích để giúp bạn đạt được mục tiêu của mình. Một số điểm nổi bật của cuốn sách: Cuốn sách đã đưa ra một định nghĩa mới về sự thành công trong thế giới hiện đại. Cuốn sách cung cấp cho người đọc những lời khuyên thực tế và hữu ích để trở thành một nhân viên giàu có. Cuốn sách truyền cảm hứng cho người đọc tin rằng họ có thể đạt được sự thành công, ngay cả khi họ đang làm thuê cho một công ty khác. Mời các bạn mượn đọc sách Ông Chủ Nghèo Khó Hay Nhân Viên Giàu Có của tác giả James Altucher.
Content Marketing Tất Tần Tật Từ A Đến Z
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Content Marketing Tất Tần Tật Từ A Đến Z của tác giả MediaZ. CONTENT Content được dịch là “nội dung”, đơn giản là thuật ngữ để chỉ toàn bộ các dạng thức nội dung sử dụng trong ngành marketing bao gồm chữ viết, hình ảnh, video, âm thanh… Bất kỳ một dạng thức nào mà bạn nhìn, nghe, thấy trên các phương tiện truyền thông. Ai cũng có thể tạo ra content, dù trong tay là một dàn thiết bị khủng hay chỉ là một cây bút chì. Content hiện hữu khắp mọi nơi và không bị giới hạn trong bất kỳ định dạng nào. Mọi thứ bạn nói, bạn viết, bạn vẽ ra đều là content hay thậm chí cả những thứ chỉ nảy sinh trong đầu bạn đều có tiềm năng trở thành content sau này. CONTENT MARKETING “Content marketing là một phương pháp marketing có tính chiến lược, tập trung vào việc xây dựng các nội dung hữu ích, phù hợp và nhất quán, nhằm thu hút và giữ chân một nhóm công chúng riêng biệt để đưa họ tới hoạt động nào đó giúp phát sinh lợi nhuận.” • Content marketing phải hiểu được khách hàng/công chúng mục tiêu của bạn đang gặp phải vấn đề gì? Content marketing không chỉ là cứ sản xuất bừa mà phải sản xuất có chủ ý, có thông điệp và biến thông điệp đó thành một cái gì đó phù hợp, gần gũi với công chúng mục tiêu. • Content marketing phải tạo ra giá trị ngược lại cho doanh nghiệp, ví dụ như giúp doanh nghiệp được yêu thích hơn, được nhiều công chúng biết đến hơn và bán được nhiều hàng hơn. *** Tóm tắt Cuốn sách Content Marketing Tất Tần Tật Từ A Đến Z của tác giả MediaZ là một cuốn sách rất hữu ích cho những người muốn tìm hiểu về content marketing. Cuốn sách cung cấp một cái nhìn tổng quan về content marketing, từ khái niệm, lịch sử, đến các nguyên tắc, phương pháp, và các công cụ cần thiết. Cuốn sách được chia thành 5 phần chính: Phần 1: Giới thiệu về content marketing Phần 2: Xây dựng chiến lược content marketing Phần 3: Tạo ra content chất lượng Phần 4: Phân phối và đo lường hiệu quả content marketing Phần 5: Case study Đánh giá Cuốn sách được viết với văn phong dễ hiểu, dễ tiếp cận, và đầy đủ thông tin. Nội dung cuốn sách được trình bày logic, mạch lạc, giúp người đọc dễ dàng nắm bắt các kiến thức về content marketing. Cuốn sách cung cấp cho người đọc những kiến thức nền tảng về content marketing, từ khái niệm, lịch sử, đến các nguyên tắc, phương pháp, và các công cụ cần thiết. Những kiến thức này sẽ giúp người đọc hiểu rõ về content marketing và áp dụng nó một cách hiệu quả. Cuốn sách cũng cung cấp một số case study thực tế của các doanh nghiệp đã sử dụng content marketing thành công. Những case study này sẽ giúp người đọc có thêm kinh nghiệm và ý tưởng để áp dụng content marketing vào doanh nghiệp của mình. Một số điểm nổi bật của cuốn sách Cuốn sách cung cấp các kiến thức nền tảng về content marketing một cách đầy đủ và dễ hiểu. Nội dung cuốn sách được trình bày logic, mạch lạc, giúp người đọc dễ dàng nắm bắt các kiến thức. Cuốn sách cung cấp một số case study thực tế của các doanh nghiệp đã sử dụng content marketing thành công. Kết luận Cuốn sách Content Marketing Tất Tần Tật Từ A Đến Z là một cuốn sách rất hữu ích cho những người muốn tìm hiểu về content marketing. Cuốn sách cung cấp cho người đọc những kiến thức nền tảng và các kinh nghiệm thực tế để áp dụng content marketing một cách hiệu quả. Mời các bạn mượn đọc sách Content Marketing Tất Tần Tật Từ A Đến Z của tác giả MediaZ.