0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Nỗi lòng Đồ Chiểu - Phan Văn Hùm

Minh-mạng nguyên-niên, nhằm năm canh-thìn, chiếu tây-lịch 1820, Tả-quân Lê văn Duyệt nhậm Gia-Định Tổng-trấn lần thứ hai. Lần này, nơi văn-hàn-ty của Tổng-trấn có viên Thơ-lại thanh-niên, ở kinh-đô mới bổ vào, tên là Nguyễn-đình Huy.

Sinh ở xã Thương-an, Trung-kỳ, ngày hai-mươi-chín tháng chạp năm nhâm-tý (9-2-1793), bấy giờ Nguyễn-đình-Huy hai-mươi-bảy tuổi. Người đã có vợ, có hai đứa con rồi. Hoặc vì đường xa con thơ, hoặc vì Nam-kỳ đất mới, hoặc nữa vì sự hiếu-dưỡng người để vợ con ở lại quê nhà, mà thui-thủi một mình nơi quán khách.

Hai-mươi-bảy tuổi ! « Chừng xuân tơ liễu còn xanh, nghĩ sao cho thoát khỏi vành ái-ân ? » Huống-chi quê người bóng chiếc, lại nghiệp phong-lưu, sóng gió lòng xuân đã đành xao-xuyến dễ.

Nguyễn-đình Huy thú thiếp ở Sài-gòn.

Lứa đôi này sẽ hiến cho việt-văn-giới một tay kỳ-sĩ : ngày bính-thân, mười-ba tháng năm, năm nhâm-ngũ (1-7-1822) Nguyễn-đình-Chiểu ra đời.

Nguyễn-đình Chiểu sinh tại đâu, trong thế-phổ của họ Nguyễn-đình không thấy chép. Duy chép rằng Trương Thị Thiệt (mẹ của Đình Chiểu) sinh năm canh-thân (1800) là người ở thôn Tân-thới, tỉnh Gia-định.

Thôn Tân-thới đích-xác ở nơi nào, thì hiện nay chưa khảo ra được. Duy biết Sài-gòn xưa gồm những bốn-mươi thôn, kể từ rạch Thị-nghè vô tới Chợ-lớn. Trong những thôn ấy nhiều thôn lấy tên có chữ « Tân » đứng đầu. Như thôn Tân-khai, là chỗ thành-lũy xưa, ở trong vòng đường Pasteur (Pellerin cũ), đường Nguyễn Du (Taberd cũ), đất thánh tây… chạy xuống tới sông Sài-gòn ; như thôn Tân-an ở Đất-hộ, nay còn đình Tân-an ; như thôn Tân-lộc ở sau trường J. Jacques Rousseau (Chasseloup Laubat cũ) ; như thôn Tân-vĩnh ; bên Khánh-hội ngày nay ; như thôn Tân-thạnh, khỏi Cầu-kho ; như thôn Tân-kiển, ở chợ Hòa-bình ; như thôn Tân-châu ở nhà thương Chợ-quán.

Xem như thế, thì thôn Tân-thới chắc là một thôn ở tại Sài-gòn. Vả lại khi bà Trương thị Thiệt mất thì chôn tại phường Tân-triêm, theo như thế-phổ của họ Nguyễn-đình chép lại. Mà phường Tân-triêm xưa, là ở vùng Cầu-kho bây giờ 1. Thế thì không chừng thôn Tân-thới cũng ở gần đâu lối đó, nếu không phải là ở tại đó.

Nay có thể tạm nhận Nguyễn-đình Chiểu là người thôn Tân-thới 2 như mẹ của tiên-sinh. Còn thôn Tân-thới thì ở trong vòng Sài-gòn, thuộc huyện Bình-dương, phủ Tân-bình, tỉnh Gia-định.

Nguyễn-đình Chiểu sinh ra, không phải là ở nhà quan to, vì chức Thơ-lại mà cha tiên-sinh dưới triều Minh-mạng chỉ đến chánh-bát phẩm là cùng. Dầu vậy mặc dầu, tiên-sinh cũng là sinh ra trong nhà có tước-vị ở triều-đình, tất cũng là một cậu ấm như ai, thì có thể sung-sướng suốt đời, nếu không có những tai-biến dồn-dập tới.

Đời cậu ấm của Nguyễn-đình Chiểu sung-sướng vừa được mười năm, thì quốc biến xảy ra làm thành gia biến. Năm 1832, Lê văn Duyệt mất (25-8 nhằm 30 tháng bảy năm nhâm-thìn), qua 1833 Lê Văn Khôi dấy loạn giết Bố-chánh Bạch xuân Nguyên và Tổng-đốc Nguyễn văn Quế, rồi chiếm lấy thành Sài-gòn. Quan quân nhà Nguyễn ở Gia-định không đầu « ngụy » đều mất địa-vị cả. Nguyễn-đình Huy phải trở lại thường dân.

Nếu phải tin theo lời một người con của Nguyễn-đình Chiểu là ông Nguyễn-đình Chiêm thì Nguyễn-đình Huy ở kinh-đô sung chức Đốc-bạ, bỏ đi Gia-định thăng đến Án-sát-sứ lúc Lê văn Khôi khởi loạn. Trốn được về triều người bị tước chức, bấy giờ mới giả dạng cải trang trở vô Sài-gòn, thăm vợ con, rồi rước Nguyễn-đình Chiểu ra Huế, gởi-gắm cho một người bạn làm Thái-phó ở Triều, để theo điếu-đãi hầu-hạ mà học-tập văn-chương.

Nếu ta giở lịch-sử triều Nguyễn ra xem, thì thấy Án-sát-sứ ở Gia-định lúc Lê văn Khôi dấy loạn là Nguyễn chương Đạt, chớ không phải là Nguyễn-đình Huy, người xã Hưng-đình, huyện Bồ-điền, phủ Thừa-thiên, như ông Nguyễn-đình Chiêm vì nghe lầm hoặc vì nhớ lầm đã nói cho ông Lê thọ Xuân chép trong tạp-chí Đồng-Nai số tháng 1 và 2 năm 1933. Vả lại, trong quyển Nguyễn-chi thế-phổ, chính tay Nguyễn-đình Huy soạn ra, hồi tháng hai năm quí-sửu (tháng 4-1853), và hiện nay còn để tại nhà ông Nguyễn-đình Chiêm ở làng Mỹ-chánh, quận Ba-tri, thì nơi bài tựa thấy ký là : « Nguyên Tả-quân văn-hàn-ty Thơ-lại Dương Minh Phủ ». Dương Minh Phủ tức là tự của Nguyễn-đình Huy.

Năm 1853, ấy là hai-mươi năm sau việc Lê văn Khôi dấy loạn. Nếu đã có làm đến Án-sát-sứ, thì Nguyễn-đình Huy không có lẽ gì không ký là « Nguyên Án-sát-sứ » mà lại chỉ để chức Thơ-lại mà thôi.

Dầu đã làm đến chức chi đi nữa, thời điều chắc, là sau khi thành Sài-gòn đã về tay Lê văn Khôi rồi, Nguyễn-đình Huy cũng phải mất địa-vị, lẩn-lúc trong đám thường dân.

Ta không rõ hồi đó, có tội với Triều-đình, thì người ở mãi lại Sài-gòn với bà vợ thứ, hay là có về quê nhà. Nhưng trong Nguyễn-chi thế-phổ thấy chép rằng bà chánh-thất chỉ có hai người con, một người trai là Nguyễn-đình Lân và một người gái là Nguyễn thị Phu. Còn bà vợ thứ thì sinh những bốn người con trai và ba người con gái, mà con trưởng là Nguyễn-đình Chiểu, rồi tới Thị Thục, Thị Nữ, Thị Thành, Đình Tựu, Đình Tự và Đình Huân.

Người con trai út này sinh ngày 11-4-1841, nghĩa là tám năm sau khi Lê văn Khôi dấy loạn. Còn như việc dề tựa cho quyển Nguyễn-chi thế-phổ năm 1853, như trên kia đã nói, thì là việc Nguyễn-đình Huy có thể làm bất kỳ là ở đâu. Ta không thể căn-cứ vào đó mà quả quyết rằng cho đến năm 1853 người còn ở tại Sài-gòn. Nhưng mà nếu hỏi người ở đâu cho đến ngày qua đời, thời ta không sao trả lời được, vì trong thế-phổ của họ Nguyễn-đình không thấy chép người mất về năm nào và chôn ở nơi nào.

Ta không thể nào theo dấu Nguyễn-đình Huy, nay hãy theo dấu con người là Nguyễn-đình Chiểu. Nhưng mà ở đây cũng chỉ có lời khẩu-truyền của ông Nguyễn-đình Chiêm, là người con của Nguyễn-đình Chiểu, còn sống lại sau hơn hết (ông qua đời ngày 2-8-1935).

Nguồn: dantocking.com

Đọc Sách

Lời Ngỏ Từ Cõi Tâm Linh
Lời Ngỏ Từ Cõi Tâm Linh Trong cuộc đời, con người thường đặt ra nhiều kế hoạch, nhiều ước mơ. Nếu không đạt được theo ý nguyện, con người có thể phát điên vì đau khổ. Rất ít người hiểu được rằng thành công hay thất bại trong đời người đều do sự sắp sẵn của nhân quả nghiệp báo. Tác giả nói rằng: “Chúng ta không mang bất cứ thứ gì theo bên mình khi chết khi, mà chỉ có tư tưởng và hành vi sẽ theo ta hết kiếp này sang kiếp khác”. Có lẽ khi đọc hết cuốn sách này, bạn đọc sẽ hiểu rằng tác giả đã thấm nhuần triết lý về luật nhân quả, cho nên, mỗi lời ông viết ra đều mong mỏi từng người trong chúng ta hãy biết yêu thương, biết trang trải lòng từ ái đến cho mọi người. Ông không ca ngợi một tôn giáo riêng rẽ nào, một đấng tối cao nào cả. Tôn giáo và đấng tối cao ông tôn thờ là một tôn giáo của lòng nhân ái, của tình yêu thương. Hiếm khi con người thấu triệt được điều này. Bởi vì, như tác giả đã nói, chúng ta sợ hãi, chúng ta không đủ can đảm vượt qua chính mình. Chúng ta luôn mong chờ một bàn tay cứu vớt từ đấng tối cao. Chúng ta quên rằng không ai có thể cứu giúp chúng ta trừ chính bản thân chúng ta. Lời Ngỏ Từ Cõi Tâm Linh –Brian L. Weiss Theo đạo Cơ Đốc thì chúng ta là những linh hồn đang trải nghiệm thân thể vật chất, cho nên bản chất tâm linh thật sự của chúng ta luôn ẩn sâu trong con người mình. Một bản chất thuần khiết khó có thể bị cuộc đời thân thể vật chất làm hư hại. Nếu chúng ta hiểu được quy luật này, chúng ta sẽ không dễ bị tổn thương vì hành vi hay lời nói của người khác, mà chỉ có thể bị tổn thương do chính hành vi và lời nói của mình gây ra. Vậy thì chính bản thân chúng ta là tác nhân gây ra sự đau khổ cho mình, chứ không phải do người khác, và cũng không ai có thể mang lại hạnh phúc thật sự cho chúng ta, ngoại trừ chính chúng ta là người tự tìm niềm vui thanh thản cho bản thân mình. Một linh hồn nhiều thể xác Talmud Tinh Hoa Trí Tuệ Do Thái Chuyện Tình Qua Nhiều Kiếp Luân Hồi Khi chúng ta có được niềm vui thật sự, chúng ta sẽ có một cuộc sống lạc quan, và rồi chúng ta cũng sẽ nhìn cuộc đời theo hướng tích cực hơn. Để tìm được một cuộc sống tốt như vậy không phải là đơn giản, nhưng đôi khi chỉ cần một chút cố gắng, cần một chút thời gian để đọc, để tìm hiểu cuộc sống thực tế của người khác được miêu tả sống động trong từng trang sách này.
Chuyện Tình Qua Nhiều Kiếp Luân Hồi
Chuyện Tình Qua Nhiều Kiếp Luân Hồi Chuyện Tình Qua Nhiều Kiếp Luân Hồiinh Chắc chắn các bạn đã từng được nghe nói đến kiếp luân hồi. Người xưa cũng đã lưu truyền lại rất nhiều câu truyện li kỳ, huyền bí về chuyện tình qua nhiều kiếp luân hồi. Đây là cuốn sách thứ ba, trong loạt sách kể về những câu chuyện của các bệnh nhân của tôi. Tuy nhiên câu chuyện trong sách này có tính hấp dẫn nhất từ trước đến nay mà tôi đã được chứng kiến. Họ là một đôi bạn tri kỷ, mãi mãi gắn chặt vào nhau bằng tình yêu qua hết kiếp này sang kiếp khác. Làm thế nào mà chúng ta có thể tìm gặp và nhận ra bạn tri kỷ? Làm sao chúng ta quyết định được sự tái sinh giữa những khoảnh khắc quan trọng nhất trong giây phút chuyển hóa? Định mệnh đưa ta đến gặp người bạn tri kỷ, và chắc chắn chúng ta sẽ gặp họ. Chúng Ta Thoát Thai Từ Đâu 1001 Bí Ẩn Chưa Có Lời Giải Khi Hơi Thở Hóa Thinh Không Nhưng chúng ta sẽ quyết định điều gì nếu sau cuộc gặp gỡ đó rơi ngay vào sự lựa chọn hoặc ý chí tự nguyện. Một chọn lựa sai lầm hoặc bỏ lỡ một cơ hội có thể dẫn đến niềm cô đơn, đau khổ khôn nguôi. Một lựa chọn đúng đắn, hoặc biết nắm bắt được cơ hội, có thể mang đến cho chúng ta niềm hạnh phúc tràn đầy. Thư viện Sách Mới mời bạn đọc cuốn Chuyện Tình Qua Nhiều Kiếp Luân Hồi với những câu chuyện đầy li kì và huyền bí.
Tâm thức Israel
Tâm thức Israel Tâm thức Israel – Alon Gratch Một Israel xấu xí hay một Israel thẳng thắn quyết liệt? Câu trả lời sẽ được hé lộ trong cuốn sách Tâm Thức Israel. Tuổi thơ của những đứa trẻ Israel đến khi lớn lên thành những người trưởng thành hay già cỗi, luôn bị đe dọa bởi những cuộc chiến. Mọi đứa trẻ sinh ra trong bão lửa khói đạn, mặc nhiên hình thành một tính cách khẳng khái, bộc trực, đâu đó lại có chút phòng vệ, cứng đầu, và đầy mâu thuẫn. Câu chuyện trong Tâm Thức Israel không chỉ là câu chuyện riêng của một gia đình Do Thái, mà chính là những chuyện xảy ra với mọi người dân Do Thái nói chung. “Tác dụng phụ của những khác biệt văn hóa – tâm lý giữa Hoa Kỳ và Israel” hay “tác động kết hợp của những củ cà rốt hứa hẹn của Mỹ và những cây gậy đe dọa của Israel” đan cài trong từng trang sách. Quốc Gia Khởi Nghiệp Talmud Tinh Hoa Trí Tuệ Do Thái Bí Quyết Kinh Doanh Của Người Do Thái Vai trò của Israel trong sự tồn tại của thế giới đương đại được dẫn dụ từ cái nhìn lịch sử, tất cả mọi biến động đều được tác gỉả ghi lại chi tiết đến từng góc cạnh, góp phần lý giải tâm thức của những con người Do Thái vốn mang dáng vẻ bí ẩn và thu hút đến kỳ lạ với phần còn lại của thế giới. Có lẽ không ai phù hợp để nhận sứ mệnh khắc họa nên bức tranh Isreal hơn một người sinh ra trên mảnh đất này, nhìn nhận văn hóa tại quê hương và hấp thụ nền giáo dục phương Tây. Alon Gratch sẽ mang đến sự phản ánh chân thực nhất, như một cuốn từ điển về tâm thức một dân tộc, lý giải vị trí của Israel trên bản đồ thế giới.
Khổng Tử Tinh Hoa
Khổng Tử Tinh Hoa Khổng Tử Tinh Hoa – Vũ Đan Khổng Tử và học thuyết Nho gia có ảnh hưởng rất lớn đối với các nền văn hóa Á Đông, trong đó có Việt Nam. Bao nhiêu thế hệ trí thức Việt Nam đã tiếp thu và ứng dụng triết lý của ông. Còn ngày nay, sự minh triết trong tư tưởng Khổng Tử có thể giúp gì cho chúng ta khi đối diện với vô số vấn đề của cuộc sống hiện đại? Tất cả sẽ có trong Khổng Tử Tinh Hoa. Vu Đan đã làm cho mọi người sững sờ khi vén mở những bí mật ẩn chứa trong tư tưởng Khổng Tử. Đó là những bí mật có thể giúp ta đứng vững trong thực tại, hiểu được thế giới sôi động mà chúng ta đang sống, giúp ta tận hưởng một cuộc đời phong phú và trọn vẹn. Học Từ Thất Bại 100 Câu Chuyện Triết Lý Và Kẻ Trí Mật Mã Maya Giản dị, trực tiếp và hứng khởi, bà gạt bỏ cách tiếp cận sùng kính của các học giả khác và cho thấy những chân lý mà Khổng Tử giới thiệu với chúng ta luôn là những chân lý dễ nắm bắt nhất, chỉ cho chúng ta một cách sống hạnh phúc theo đúng nhu cầu tinh thần của mình. Những gì chúng ta có thể học hỏi từ Khổng Tử hôm nay không phải là môn “Khổng học” do Hán Vũ Đế lập ra; không phải là “Khổng giáo” long trọng, cao quý, nặng nghi thức bên cạnh Đạo giáo và Phật giáo; cũng chẳng phải học thuyết Khổng Tử của các học giả, đầy luận chứng sâu xa và mang tính bác học khuôn phép mà là những bài học, những chân lý giản dị mà mỗi người tâm đắc và đều có thể tiếp nhận. Những chân lý đó đi vào lòng người tự nhiên nhất như chính là tiếng gọi từ bên trong tâm tưởng của mỗi chúng ta. Dù thời gian trôi qua và thế giới có đổi thay thế nào đi nữa thì những giá trị tinh túy nhất của Khổng Tử luôn mãi sống với thời gian.