Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Mười Lẻ Một Đêm

"Có một người đàn ông và một người đàn bà bị nhốt trong căn hộ trên tầng sáu suốt mười một ngày đêm". Đó là hai người nửa bạn nửa tình nhân mới gặp lại nhau sau hơn mười năm xa cách, và họ muốn trao thân cho nhau, lần đầu tiên. Họ mượn căn hộ của một người bạn - Họa sĩ Chuối Hột - để gặp gỡ, và đã bị nhốt ở đó bởi sự đãng trí ma lanh của ông bạn trời đánh. Chỉ một tình huống trớ trêu ấy mà cả một không gian xã hội rộng lớn đã mở ra, mở ra theo những trải nghiệm quá khứ của ba nhân vật tham gia tấn trò đời: Họa sĩ Chuối Hột, Người đàn ông và Người đàn bà. Tiếp đó là hàng loạt nhân vật khác. Tất cả các câu chuyện đều được kể lại từ ngôi thứ ba số ít; và luôn luôn giọng phát ngôn này bị đan cài, bị đánh lẫn vào giọng của chính các nhân vật đang được nói tới, nó tạo nên một kiểu giọng tưng tửng, giỡn cợt, giễu nhại rất đặc trưng cho văn xuôi Hồ Anh Thái. *** Chất hài hước, nghịch dị trong 'Mười lẻ một đêm' Bằng tiếng cười, tác giả của “Mười lẻ một đêm” đã phanh phui những cái nhẽ ra không có quyền tồn tại song lại nghiễm nhiên đang tồn tại trong cuộc sống. Mặt khác, nhà văn cũng buộc người đọc phải nhận thức một sự thật: cuộc sống này, ở đây, bây giờ, tất cả đều đang ngổn ngang, và chắc hẳn để có một trật tự tương đối, sẽ phải mất không ít thời gian và nỗ lực! 1. Tiểu thuyết Mười lẻ một đêm 1 của nhà văn Hồ Anh Thái có thể khiến người ta phải bật cười, bởi tính chất hài hước của nó. (Tôi không nói đây là cuốn tiểu thuyết hài, vì như thế sẽ sa vào một sự phân loại cực kỳ phức tạp). Cái đó có thể có gì đặc biệt hay không? Tôi cho rằng có. Nếu tôi không nhầm thì kể từ khi Số đỏ của nhà văn Vũ Trọng Phụng ra đời đến nay, văn xuôi nghệ thuật Việt Nam nói chung và tiểu thuyết Việt Nam nói riêng đã đánh mất (một cách rất đáng tiếc) tiếng cười hài hước. Suốt một thời gian dài các nhà văn Việt Nam ít cười và cũng ít muốn khiến cho độc giả phải bật cười thông qua tác phẩm của mình. Chúng ta quá trang nghiêm, trang nghiêm đến mức coi sự cười cợt thoải mái là một trò lố, một sự vô bổ và thậm chí là có hại. Khi bắt tay vào việc viết một cuốn tiểu thuyết, nếu tôi không võ đoán, hẳn là các nhà văn của chúng ta đều "hằm hằm" nghĩ đến chuyện tác phẩm của mình sẽ phản ánh cái gì và phản ánh đến đâu, nó có vươn tới phục vụ những nhiệm vụ chính trị xã hội hay không và phục vụ đến đâu, nó có nêu một tấm gương đạo đức hay không và nêu đến đâu, nó có đưa ra một sự cảnh báo hay không và cảnh báo đến đâu... Nói chung, việc sáng tác tiểu thuyết bị đè xuống bởi một cứu cánh quá ư đạo mạo, nghiêm túc; và trong tình thế ấy thì không (hoặc khó) có thể bật ra tiếng cười giòn giã, vang rền, "xả láng". Nếu có chăng, nó chỉ là cái cười gằn, cười mỉa, hoặc cười mà ầng ậc nước mắt mà thôi! 2 2. Trở lại với tiểu thuyết Mười lẻ một đêm của nhà văn Hồ Anh Thái. Ta hãy đọc đoạn mở đầu tác phẩm: "Có một người đàn ông và một người đàn bà bị nhốt trong căn hộ trên tầng sáu suốt mười một ngày đêm. Mười lẻ một đêm và mười lẻ một ngày. Chính xác thì không đúng mười lẻ một đêm ngày, nhưng thực sự là bao nhiêu thì độc giả phải theo dõi hết cả cuốn sách mới biết được. Chẳng phải tác giả giữ mánh hay giấu bí quyết gia truyền, mà cái gì cũng phải tuần tự. Đôi khi đọc sách cũng là dịp thử thách lòng kiên nhẫn. Sách dở thì thử thách lòng khoan dung". Có thể thấy, giọng văn ở đây là kiểu giọng phát ngôn tưng tửng, nó được xuyên thấm bởi tính bỡn cợt, giễu nhại. Dường như có một khế ước mà tác giả đã thảo ra trước bạn đọc: "Các anh nên đọc hết cuốn sách này. Đọc xong các anh có thể tin hoặc không, vì những chuyện tôi kể có thể rất nghiêm túc hoặc có thể hết sức tầm phào”. Không đặt mục tiêu thuyết phục độc giả, nhà văn bày ra một cuộc chơi, bước vào cuộc chơi ấy, độc giả có thể vừa thưởng thức, vừa chứng nghiệm, vậy thôi! Và, cuộc chơi này được bắt đầu từ tình huống như vừa kể trên, "Một người đàn ông và một người đàn bà bị nhốt trong trong căn hộ trên tầng sáu suốt mười một ngày đêm. Mười lẻ một đêm. Và mười lẻ một ngày". Còn số mười lẻ một đêm buộc người ta phải nghĩ đến truyện Nghìn lẻ một đêm lừng danh mà người Ba Tư đã cống hiến cho nhân loại, nghĩ đến những chuyện kể được tạo nên bằng sự tưởng tượng cực kỳ phóng túng, bất chấp logic đời sống thực tế. Chất phóng túng ấy có ở Mười lẻ một đêm. Trước hết, nó được thể hiện qua các nhân vật đậm tính nghịch dị (grotesque, mà hầu như tất cả các nhân vật của cuốn sách đều là nhân vật nghịch dị). Họa sĩ Chuối Hột chẳng hạn: "Bốn mươi tám cái xuân xanh là bốn mươi tám mùa cởi mở. Thời trang yêu thích nhất là bộ cánh lúc lọt lòng mẹ". Sở thích - nếu có thể gọi đó là sở thích - khoả thân của Họa sĩ Chuối Hột được tác giả phóng đến cực đại. Ấn tượng nhất có lẽ là hình ảnh này: "Trong một góc nhà gã chống đầu xuống đất hai chân dốc thẳng lên trời, thân người bóng nhẫy, trắng lôm lốp như thân chuối. Tất nhiên là chuối hột trổ hoa ở quãng lưng chừng trời". Đó là cảnh hoạ sĩ Chuối Hột khoả thân tập yoga khi cửa nhà mở ra thông thống! Cảnh này, không hiểu sao cứ khiến tôi phải liên tưởng tới chàng hiệp sĩ xứ Mantra của Cervantes - nhân vật nghịch dị vĩ đại trong văn học thế giới: khi điên cuồng nhớ tới nàng Dulcinea, Don Quijote đã trồng cây chuối, áo sơ mi dốc xuống trùm mặt và chàng ta không hề mặc quần! Nhân vật Bà mẹ cũng đậm chất nghịch dị. Cái dâm của người đàn bà này được mở rộng tới mức quá khổ trên văn bản. Qua năm lần đò và vô vàn những cuộc phiêu lưu tình ái - tất cả đều diễn ra trước cặp mắt của đứa con gái, "con bé phải chứng kiến tất cả các thể loại đàn ông của mẹ" - Bà mẹ quả là mẫu người ham hố nhục dục đến mức vô độ và vô sỉ. "Về làm gì, ở lại đây ngủ cho vui" - đó là câu nói được bà mẹ lặp đi lặp lại với từng đối tác mới trong thú vui xác thịt triền miên vô tận. Cũng có thể coi đó như một dấu hiệu cá biệt hoá nhân vật, giống câu "Biết rồi, khổ lắm, nói mãi" của cụ Cố Hồng trong văn Vũ Trọng Phụng. Nhẹ dạ, nông nổi, nhiều lầm lạc, con thiêu thân trong lò lửa đam mê - không ít lần tác giả làm người đọc ngỡ tưởng như vậy về nhân vật Bà mẹ - nhưng tất cả ấn tượng ấy phải được xét lại trước một thực tế thế này: "Năm lần lấy chồng, năm lần li dị, mỗi lần li dị được một cái nhà. Chồng đầu tiên được một cái nhà để xe. Chồng thứ hai được chia đôi căn phòng 26m2. Chồng thứ ba căn hộ tập thể tầng hai. Chồng thứ tư được 9m2 phố cổ. Chồng thứ năm khá nhất, giáo sư viện trưởng, căn hộ chung cư chất lượng cao". Việc nâng dần cấp độ đền bù sau mỗi lần li hôn như vậy là một cách phóng đại cho cái tham của Bà mẹ. Để rồi, người đọc không khỏi bật cười trước sự tổng kết của cô con gái: "Mẹ ngửi thấy mùi đàn ông và mùi đất đều chén được"! Có một cặp nhân vật nghịch dị không thể không nói đến trong Mười lẻ một đêm, đó là giáo sư Một tên Xí, giáo sư Hai tên Khoả. Ông Khoả vốn là chồng thứ năm của nhân vật Bà mẹ. Ông khác đời ở cái bệnh cười vô tiền khoáng hậu: "Chỉ định bật lên một tiếng cười thôi thì cứ thế mà cười mãi. Không sao hãm lại được. Hơ hơ hơ hơ. Mãi. Chập dây thần kinh cười". Không có thuốc chữa tận gốc căn bệnh ấy, chỉ có một giải pháp tình thế: "Hễ bật lên tràng cười không tắt được thì chỉ việc tát cho chàng một cái. Đứt luôn". Từ cái bệnh cười ấy của ông mà tác giả cho chúng ta một "xen" hài kịch đáng xem: ông Khoả hướng dẫn luận văn cho nữ sinh viên, đến lúc ra về, sinh viên khẩn khoản xin lại thầy cái chân. "Thầy bật cười khan. Cười khan tức là chỉ cười một tiếng. Chết dở, nãy giờ thầy cho em về mà thầy vẫn giữ đùi em. Thầy cười khan, nhưng bệnh cười vượt quá quy định, bắt đầu nhân ra thành chuỗi cười bất tận. Cô sinh viên hoảng quá. Chẳng biết ứng phó thế nào. Cũng không dám rút chân ra khỏi tay thầy. Đúng lúc nàng (tức Bà mẹ) về. Nàng chồm lên tát vào mặt chồng một cái. Tịt. Nàng hất chân con kia ra khỏi tay chồng. Dứt". Hoạt cảnh này bóc lộ cái dâm, sự bất lực và cả cái quái đản của nhân vật, chính vì thế mà người ta phải bật cười. Từ hình ảnh một ông giáo sư già, tay nắm chân một người con gái trẻ, miệng cười không dứt, người đọc có quyền liên tưởng tới hình ảnh một con đười ươi tay giữ ống tre, nhìn về phía mặt trời cười sằng sặc, như dân gian thường kể, không nhỉ? Đó là ông giáo sư Hai, còn người tạo nên với ông hình ảnh cặp bài trùng, ông giáo sư Một, thì sao? Ngay từ đầu tác giả đã giới thiệu với chúng ta rằng ông là một nhà văn hoá lớn, là người duy nhất trong đám giáo sư tiến sĩ có thể sử dụng tiếng Anh để giảng dạy. Nhưng ngay sau đó, ông đã bị "lật tẩy" bằng chính những hành vi cực kỳ đối nghịch với các chuẩn mực văn hoá hiện hành. Dù không phải là đại biểu được mời tham luận trong một hội nghị quốc tế, ông vẫn "vô tư" phát biểu quá thời lượng cho phép, khiến cho cả chủ và khách đều lâm vào tình thế khó xử, mọi thứ rối tung như canh hẹ. Ông ăn uống trong bữa tiệc chiêu đãi sau hội thảo như trong chốn không người, đúng hơn, như một anh mõ trong xó bếp bần hàn của mình. Và đặc biệt là việc ông "tè bậy" vào chân nhóm tượng đài công nông binh - một công trình văn hoá - đều đều ngày hai lần, và bao giờ cũng khoan khoái, thoả mãn! Nhà văn hoá tiểu tiện vào công trình văn hoá, sự tương phản giữa cái "nó phải là" và cái "nó thực sự là" chính là một tình huống kiểu mẫu để bộc lộ cái hài. Chỉ có điều, cái "nó thực sự là" ở ông giáo sư Một, nhà văn hoá lớn, đã vượt ngưỡng phản văn hoá. Khai thác triệt để sự vượt ngưỡng này qua các hành vi ăn uống, tiêu hoá - vốn liên quan đến phần dưới cơ thể, phần được coi là thô, nặng, đục, uế tạp - của nhân vật, tác giả đã cho ta một hình ảnh đầy chất nghịch dị! (Hãy nhớ lại những nhân vật tương tự trong Gargantua và Pantagruel của Rabelais). 3. Còn có thể nói về chất nghịch dị - và từ đó gây cười - ở một số nhân vật khác trong Mười lẻ một đêm. Tựu trung, nó được hình thành từ việc tác giả chú ý nhặt ra một (hoặc một vài) thói tật và sự lập dị, bơm phồng lên, tô đậm vào, biến nó thành một tồn tại bất bình thường trong đời sống bình thường, một sự lộ liễu quá mức hình dung sẵn có về đối tượng. Và chính từ những nhân vật nghịch dị này mà tác giả đưa chúng ta vào những phạm vi hoạt động xã hội cũng đầy tính nghịch dị. Với họa sĩ Chuối Hột, chúng ta đặt chân tới hội họa đương đại, nơi mà nghệ thuật sắp đặt (installation) và nghệ thuật trình diễn (performance) đang rùm beng khua chiêng gõ mõ. Nó là cái gì thế? Xem nhé: "Bày mấy cái chậu nhựa trên vỉa hè. Treo lủng lẳng trên mỗi chậu một cái nón. Rồi cầm vòi nước tưới lên nón cho mưa rơi xuống chậu. Thế là hoàn chỉnh một tác phẩm. Ngũ Hổ cởi hết mở hết, đóng độc cái khối ngồi thế kiết già trong công viên. Bảo một thằng Tây đối tác đi qua từng vị cởi mở, lấy gậy gõ lên từng cái đầu trọc. Gõ một cái thì cái đầu trọc lại kêu cốc một cái kêu boong một cái. Thế là được một sô". Khoan hẵng bàn về chuyện đó là nghệ thuật hay không nghệ thuật. Điều chắc chắn là những hoạt động này không trở thành mục đích của chính nó. Như Họa sĩ Chuối Hột giảng giải, thì: "Sắp đặt và diễn là để thu hút. Người ta thấy là lạ ngô ngố ghê ghê kinh kinh, người ta xúm lại xem. Cái ú ớ khờ khạo vớ vẩn lại làm cho người ta thinh thích nhơ nhớ. Tên tuổi ta được lưu vào bộ nhớ của công chúng. Từ đó công chúng đếu đâu cũng để ý tìm tên tuổi ta. Từ đó công chúng mới xem tranh ta mua tranh ta. Đến đó mới là mục đích". Với nhân vật người đàn ông và chuyến đi dọc theo đất nước của anh, chúng ta tham dự hội Lim, nơi có "anh hai đi giày tây, chị hai đi giày khủng bố"; chúng ta lên vùng cao vào chợ văn hoá Bắc Hà, nơi mà những sơn nữ người Mông, người Dao đã biết sỗ sàng đòi tiền khách du lịch mỗi khi khách định chụp ảnh; chúng ta tới Đà Lạt, thành phố ngàn hoa với thác Cam Ly ngày một ít nước, còn rác rưởi thì vứt như thể đó là bãi tập trung rác cho cả khu vực! Theo chân Người đàn ông đưa con sang nước ngoài du học, chúng ta biết đến cảnh những du học sinh con các ông to bà lớn tụ bạ với nhau để chơi đêm, tán chuyện, đánh bài đánh bạc, hút hít chích choác, và "thực hành tiếng Việt đến mức điêu luyện" trên xứ sở của Anh ngữ! Với hai ông giáo sư khả kính Khoả và Xí, tác giả đưa chúng ta vào lãnh địa của khoa học xã hội nhân văn đương đại, nơi mà khá nhiều giáo sư đầu ngành "mãi mãi dừng lại ở trình độ cử nhân bổ túc công nông. Có thêm cái lanh cái ma cái xảo của cá tính. Có thêm kiến thức tham khảo khoa học xã hội Đông Âu đến những năm 1980". Tóm lại, đó là những ngụy khoa học gia với đầy những cố tật: uyên bác rởm, tham quyền cố vị, lừa bịp người đời và cũng tự huyễn hoặc chính mình (nhưng điều nguy hiểm là họ lại được một bộ phận đông đảo trong xã hội coi như là những giá trị!). Theo con đường "một bước lên bà" của nhân vật Người đàn bà, người đọc được khám phá một phần những "bí sử" cười ra nước mắt ở chốn quan trường. Nhiều, và nhiều những kẻ giống như nhân vật ông Víp (chồng của người đàn bà), loại chính khách xuất thân từ những phong trào "cờ đèn kèn trống" cơ sở, năng lực yếu, chuyên môn kém, nhưng lại được đặt vào những vị trí công tác trọng yếu, và bản thân họ cũng rất biết kiếm lợi từ đó. Quan ông thì thế, quan bà cũng không kém. Hội các phu nhân vụ trưởng, phu nhân thứ trưởng, phu nhân bộ trưởng được nói đến trong Mười lẻ một đêm quả đúng là một êkíp mua quan bán tước, mua đất kiếm lời đại tài và đầy gian ngoan. Tuy vậy, cái nét thô lậu "nhà quê" trong căn tính các mệnh phụ thì vẫn không sao gột rửa được. Chi tiết bà vợ một ông to "tắt mắt" lấy trộm cái đĩa sứ trong bữa tiệc do sứ quán nước ngoài chiêu đãi đã cho thấy điều này. Đó là một tiếng cười, tiếng cười lột tả đến đáy của sự thực: con vịt xấu xí không bao giờ có thể trở thành con thiên nga xinh đẹp! Đến đây thì đã có thể nhận xét đôi điều về những tình huống nghịch dị trong Mười lẻ một đêm. Được tạo ra bởi những nhân vật nghịch dị - tôi muốn nói là những nhân vật mang trong mình một vài nét tính cách lập dị, thậm chí là quái đản, nó phô lộ ra giữa chợ đời một cách hồn nhiên và hoàn toàn không nghĩ rằng mình lập dị, quái đản - những tình huống nghịch dị này tạo ra ấn tượng mạnh về một đời sống mất chuẩn: những chân giá trị và ngụy giá trị xâm thực, chồng chéo, che phủ lẫn nhau, người ta không có cách nào phân biệt được và vì thế luôn phải mò mẫm giữa các vách tường của ảo tưởng. Bằng tiếng cười, tác giả của Mười lẻ một đêm đã phanh phui những cái nhẽ ra không có quyền tồn tại song lại nghiễm nhiên đang tồn tại trong cuộc sống, và mặt khác, nhà văn cũng buộc người đọc phải nhận thức một sự thật: cuộc sống này, ở đây, bây giờ, tất cả đều đang ngổn ngang, và chắc hẳn để có một trật tự tương đối, sẽ phải mất không ít thời gian và nỗ lực! 4. Tiểu thuyết Mười lẻ một đêm của nhà văn Hồ Anh Thái, như đã nói, bắt đầu bằng việc "Có một người đàn ông và một người đàn bà bị nhốt trong căn hộ trên tầng sáu suốt mười một ngày đêm". Đó là hai người nửa bạn nửa tình nhân mới gặp lại nhau sau hơn mười năm xa cách, và họ muốn trao thân cho nhau, lần đầu tiên. Họ mượn căn hộ của một người bạn - hoạ sĩ Chuối Hột - để gặp gỡ, và đã bị nhốt ở đó bởi sự đãng trí ma lanh của ông bạn trời đánh. Chỉ một tình huống trớ trêu ấy mà cả một không gian xã hội rộng lớn đã mở ra, mở ra theo những trải nghiệm quá khứ của ba nhân vật tham gia tấn trò: Hoạ sĩ Chuối Hột, Người đàn ông và Người đàn bà. Tiếp đó là hàng loạt nhân vật khác. Tất cả các câu chuyện đều được kể lại từ ngôi thứ ba số ít; và luôn luôn giọng phát ngôn này bị đan cài, bị đánh lẫn vào giọng của chính các nhân vật đang được nói tới, nó tạo nên một kiểu giọng tưng tửng, giỡn cợt, giễu nhại rất đặc trưng cho văn xuôi Hồ Anh Thái giai đoạn gần đây 3. Tính trào lộng suồng sã hết mức ở các sự kiện, các chi tiết được kể lại trong truyện khiến cho tôi, dù không muốn, cũng buộc phải nhớ tới một luận điểm cốt tử trong lý luận về tiểu thuyết của nhà bác học Nga Mikhail Bakhtine 4 rằng tiểu thuyết tiếp xúc với thế giới ở cái ngày hôm nay không hoàn kết; và rằng chính bằng thái độ trào lộng suồng sã hết mức ấy mà người viết mới có thể xoá bỏ mọi khoảng cách, "nắn gân bắt mạch" đối tượng một cách đầy tự tin và nói về nó một cách chính xác! Dẫu sao đi chăng nữa, chỉ riêng việc khiến cho độc giả có thể cười khi đọc Mười lẻ một đêm - trong bối cảnh một tình hình văn học quá ư đạo mạo nghiêm túc - đã là một thành công của nhà văn Hồ Anh Thái. Và để kết thúc bài viết này, xin lặp lại một câu của Milan Kundera trong tập Những di chúc bị phản bội: "Tim tôi đau thắt, khi nghĩ đến ngày Panurge 5  không còn gây cười". (Nguồn: Người Đại biểu Nhân dân, số ra ngày 25/4/2006) Mời các bạn đón đọc Mười Lẻ Một Đêm của tác giả Hoàng Anh Thái.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Mày Không Đi Anh Vác Mày Đi
Một câu chuyện tình yêu của một cặp thanh mai trúc mã. Liệu rằng sau tất cả họ có thể đến được với nhau? Mời các bạn đón đọc và theo dõi truyện nhé. *** Trên đời này có nhiều điều thật lạ, lạ lắm... Rõ ràng sinh ra tôi với thân phận là một đứa con gái, chẳng hiểu sao lại toàn bị hiểu nhầm là con trai. Thậm chí, có lần một chú ở xa về vô nhà tôi chơi, chú ấy nhìn thấy tôi liền hỏi bố tôi rằng: "Nhà anh đẻ được thằng cu này lúc nào thế?" Tôi năm nay đã học lớp hai rồi, cũng biết suy nghĩ chứ bộ, cho nên cũng cảm thấy hơi ức chế một chút. Nhưng cũng không thể trách chú ấy được, tại vì tôi toàn mặc đồ con trai, để tóc con trai, lại vừa đen vừa xấu. Đối diện nhà tôi có một căn nhà khá là to và khang trang. Trong nhà đấy có hai anh em một trai một gái. Tôi cũng chẳng biết tên thật của họ là gì, chỉ nghe mọi người gọi là Tí với Tũn. Anh Tí bằng tuổi tôi, còn Tũn thì nhỏ hơn tôi bốn tuổi. Sở dĩ tôi gọi anh Tí là anh trong khi anh ấy bằng tuổi tôi là vì có một hôm, tôi đang cùng anh ấy ngồi xem phim, đột nhiên anh Tí quay sang nói với tôi rằng: "Từ giờ mày phải gọi anh là anh." Miệng đang nhồm nhoàm nhai bim bim, nghe anh Tí nói thế tôi vô cùng ngạc nhiên, quay sang tròn mắt nhìn anh ấy. Hình như có gì đó sai sai? "Cô giáo nói bạn học bằng lớp thì gọi bạn hoặc tên thôi." Nghe tôi nói xong, anh Tí ngoắc tay ra hiệu cho tôi đi lại gần bảo: "Mày đi lại đây!" sau đó đứng thẳng dậy cạnh bên tôi, đưa tay so đầu tôi ngang qua người anh ấy. "Thấy gì chưa? Anh cao hơn mày cả một cái đầu. Mày lùn hơn anh nên nhỏ hơn. Người cao đương nhiên lúc nào cũng là người lớn hơn, mày phải gọi bằng anh." Tôi khẽ lúc lắc cái đầu suy nghĩ, thấy anh ấy nói vậy có vẻ cũng đúng nên tin luôn. Tôi đi học bằng phương tiện xe hai cẳng. Bình thường tôi hay đi một mình, và hôm nay cũng bình thường như bao ngày bình thường khác, tôi lại đi về một mình. Vừa về đến ngõ nhà ông Trường trong xóm thì gặp một con chó rõ to, nó cứ gầm gừ, nhỏ dãi nhìn tôi thèm thuồng làm tôi sợ chết đứng một chỗ không dám nhúc nhích, nhắm tịt mắt chờ chết. Không phải tôi sợ đâu nhá, tại vì con chó đó nó to hơn tôi thôi chứ nó mà nhỏ hơn tôi là nó xác định với tôi rồi. Lúc sau chỉ nghe ẳng một cái, kèm theo một giọng nói vang lên: "Cái con Ba Gang này, có con chó cũng sợ. Đi về!" Ba Gang là biệt danh anh Tí đặt cho tôi. Tại anh ấy bảo đưa tay lên đo người tôi vừa được ba gang. Lúc đó tôi vô cùng ngưỡng mộ anh ấy luôn. Khoảnh khắc trông thấy anh ấy, tim tôi đã bị lệch đi mấy nhịp, cũng may là chưa ngừng thở nếu không đã lăn ra đó mà chết rồi. Anh Tí đẹp trai lắm, đẹp chết người luôn. Tôi cứ đứng ngẩn tò te ra đó, tròn mắt mà chăm chú nhìn ngắm anh ấy. Tới khi bị anh ấy bước đến cốc cho một phát vào trán mới giật mình, nhăn nhó vì đau. Anh Tí xoay người đi trước, tôi lẽo đẽo theo sau về đến tận nhà. Lúc định đi vào thì đột nhiên anh ấy gọi lại bảo: "Từ mai đi học mày chờ anh đi, lúc về chờ anh về." Tôi hơi ngạc nhiên, lúc trước tôi xin đi chung với anh ấy thì anh ấy không cho, bảo đi chung với tôi bị mất màu. Tôi còn nhỏ nên cũng chẳng hiểu mất màu là cái gì. Anh ấy không chịu tôi cũng chẳng thèm xin nữa. Thế là ngày nào tôi cũng đi học một mình. Đôi khi tôi thấy anh ấy đi ngay đằng sau cách một đoạn khá xa. Những lúc ấy tôi rất muốn đi chậm lại để chờ, nhưng sợ anh ấy bị mất màu nên thôi. Vậy mà hôm nay lại kêu từ giờ chờ anh ấy đi chung, anh ấy không sợ bị mất màu nữa sao? "Sao lại phải chờ anh ạ? Thôi, em sợ anh bị mất màu." Anh ấy nhìn tôi khinh khỉnh đáp lại: "Tại mày xấu quá, con chó nó tưởng mày giống củ khoai nên sẽ nuốt mày vào bụng đấy. Đi với anh nó thấy anh đẹp trai nó sợ nên sẽ tự động bỏ chạy thôi." Trông cái bộ mặt của anh ấy cứ vênh váo lên như thế thực sự rất đáng ghét. Nhưng biết sao giờ, tôi lại sợ con chó nhà ông Trường hơn nên gật đầu cái rụp. Vậy là ngày nào tôi và anh Tí cũng đi học chung với nhau. Mà có cái anh Tí thuộc thể loại mà bọn con gái bây giờ hay gọi là "soái ca lạnh lùng" ấy, cho nên anh ấy vô cùng kiệm lời. Có khi suốt quãng đường đi đi về về cũng chẳng ho he nửa lời. Chẳng biết ai thích thú cái bộ mặt đưa đám ấy chứ riêng tôi, tôi không ưa chút nào. Nhìn chỉ muốn đấm một phát cho xịt máu. Trong xóm tôi có một cái chị lớn tuổi rồi. Nghe mọi người bảo chị ấy bị bệnh Đao hay Tớc Nơ gì đấy nên trông sợ lắm. Mỗi lần đi ngang chỗ chị đấy hay đứng để về là tôi sợ thót tim. Vậy mà anh Tí không sợ chút nào, còn rủ tôi chọc phá chị ấy nữa. Con chuột nhắt như tôi thì làm gì có lá gan mà đi chọc, nhìn thôi đã muốn tè ra quần. Tôi liền lắc đầu từ chối. Nhưng mà anh Tí, anh ấy dám lôi con chó ra để uy hiếp tôi, nói tôi mà không đồng ý thì sau này sẽ bỏ mặc tôi cho con chó đấy nuốt luôn. Tôi biết tôi xấu, và tôi sợ con chó nó tưởng tôi là củ khoai nên sẽ nuốt tôi vào bụng mất. Vậy là tôi bất đắc dĩ phải gật đầu. Buổi tan học hôm sau đó, anh ấy đứng chờ tôi ngay cửa lớp. Tôi vừa lú đầu ra là bị anh ấy tóm đi luôn. "Anh ơi, hay thôi đi em sợ lắm!" "Đúng là cái đồ chết nhát!" "Nhưng em... " "Không nhưng nhị gì hết. Mày không đi, lát anh ném mày cho con đấy bắt đi luôn." Mặt tôi méo xệch, đứng sau lưng anh Tí mà tay chân run lẩy bẩy. Anh ấy quay ngoắt sang nhìn tôi khinh thường: "Mày sợ cái gì? Có anh ở đây còn sợ. Cứ đi theo anh." Quả thật là lời nói của anh lúc đấy vô cùng có trọng lượng. Tôi mặc dù sợ thật nhưng đi thì vẫn đi. Kẻ địch đã xuất hiện ngay trước mắt. Không phải tôi có ý chê bai mấy người bị bệnh ấy đâu, nhưng thực sự là trông họ tởm lắm. Răng chị đấy đen sì, hô ra ngoài cả một khúc dài, còn ghê hơn cả Tô răng hô trong phim Hoàng Phi Hồng luôn. Ai xem phim này rồi sẽ biết độ hô răng của anh ấy. Miệng chị ấy thì ôi thôi, nước dãi nó cứ lũ lượt tuôn xuống trông buồn nôn luôn. Móng tay chị ấy dài ngoằng, đen thùi lùi như mấy bà yêu tinh trong phim ấy. Trên người thì lấm lấm lem lem nhìn sợ chết được. Vừa mới nhìn thấy, tôi liền chôn chân tại chỗ, mặt mày biến sắc luôn. Anh Tí cầm trên tay mấy cái vỏ kẹo, sau đó nhặt đá dưới chân nhét vào rồi gói lại. Anh ấy dẫn tôi đi lướt qua chị kia rồi kêu tôi đứng yên đấy. Sau đó anh ấy quay lại, đưa mấy cục kẹo giả cho chị đấy. Tay chị đấy vừa cầm kẹo lên đã nghe anh Tí hô to: "Chạy mau!" Tôi nghe thấy tiếng hô vội xoay người chạy bạt mạng. Chị kia hình như biết mình bị lừa nên giơ hai bộ móng vuốt dài ngoằng ra chạy đuổi theo hai người chúng tôi, vừa chạy vừa rên rỉ cái gì đấy nghe mà rợn cả tóc gáy. Tôi chạy trước, vậy mà sau đó anh Tí lại vụt lên chạy qua mặt tôi. Được một đoạn, tôi mệt quá mới đứng lại thở hồng hộc. Trời thì nắng gắt, mồ hôi mồ kê cứ thế tuôn ra như mưa, cổ họng khô đắng. Xoay người lại phía sau, tôi thấy cái chị kia đã chạy tới ngay sau lưng. Tôi vừa mệt vừa sợ, mặt méo xệch, mắt đỏ hoe bắt đầu rỉ nước. "Còn đứng đó làm gì? Chạy mau đi con Ba Gang kia!" Anh Tí ở đằng trước hét lên gọi tôi. Nhưng tôi mệt quá rồi, chân nhấc không nổi nữa. Mà cái chị răng hô đen sì kia sắp chạy tới chỗ tôi, vậy là tôi bắt đầu mếu máo khóc: "Anh ơi cứu em với. Huhu!" Tôi vừa khóc vừa nhìn anh Tí như cầu cứu. Thấy thế, anh ấy liền quay lại, túm cổ tay tôi lôi đi. Tôi bị anh Tí lôi đi, nước mắt giàn dụa, lem nhem hết cả khuôn mặt. Về tới cửa nhà, tôi vẫn còn cảm thấy sợ hãi, lại khóc to hơn. Anh Tí thấy tôi như thế hình như cũng thấy tội tội mới dỗ, đưa tay quẹt nước mắt cho tôi, còn kéo mấy cọng tóc đang bết dính trên mặt của tôi sang một bên, quẹt luôn mấy giọt mồ hôi nhễ nhại trên trán tôi. Anh ấy chép miệng nhìn tôi nói: "Thôi mày nín đi. Đã xấu rồi mà còn khóc lóc trông phát ớn. Nhìn chả khác gì con mụ lúc nãy." Tôi nghe thấy vậy thì càng khóc to hơn. Anh Tí chỉ biết lắc đầu nhìn tôi, sau đó chạy vào nhà. Lát sau đi ra, tôi thấy tay anh ấy cầm một nắm kẹo dẻo. Bóc ra một cục, anh ấy nhét luôn vào miệng tôi. Bị cục kẹo chặn trong miệng, tôi ngưng khóc, bặm môi ngậm cục kẹo một cách ngon lành. "Cho mày hết đấy, đúng là cái đồ hăm ăn. Thôi đi về rửa mặt đi, trông phát ớn lên được." Bị anh Tí chê, mặt tôi lại méo xệch. Cầm mấy cục kẹo trên tay, tôi lủi thủi xoay người bước vào nhà. Mời các bạn đón đọc Mày Không Đi Anh Vác Mày Đi của tác giả Vân Jibi.
Chỉ Là Tôi Nhớ Em
Tình yêu vốn dĩ là điều thiêng liêng và tuyệt vời. Một tình yêu đẹp là tình yêu xuất phát từ hai trái tim đồng điệu, cùng thương yêu và quyến luyến nhau. Còn nếu một tình yêu được xây dựng trên nền tảng tiền bạc, quyền lực và chứa đựng sự ép buộc, thì ít nhiều đều gây ra đau khổ. Trương Tiểu Mai đã nghĩ như thế khi cô bị ép kết hôn với một người xa lạ. Liệu điều gì sẽ chờ đợi cô gái bé nhỏ ấy, hạnh phúc liệu có mỉm cười với cô? Tất cả sẽ được tác giả Sammy lý giải một cách hợp lý, đáng yêu và hài hước trong truyen teen hoan Chỉ Là Tôi Nhớ Em. Tình cảm vốn dĩ là điều bất ngờ và khó lường nhất Trương Tiểu Mai là một tiểu thư nhà giàu đúng nghĩa. Cô xinh đẹp, cao ngạo và luôn tỏ ra xem thường những chàng trai theo đuổi mình. Tiểu Mai là thiên kim duy nhất của một thương gia giàu có, từ bé đã sống trong nhung lụa cho nên cô hoàn toàn không hiểu biết gì về cuộc đời ngoài kia. Cô giống như một con búp bê được chưng trong lồng kính, xinh đẹp, rực rỡ nhưng ngờ nghệch với mọi thứ. Những tưởng cuộc đời màu hồng của Trương Tiểu Mai cứ thế mà phẳng lặng trôi đi. Nhưng rồi một biến cố lớn đã xảy ra, thay đổi hoàn toàn số phận của cô gái ấy. Công ty của gia đình cô rơi vào khủng hoảng trầm trọng, đứng trước nguy cơ phá sản và bố mẹ cô sẽ phả ngồi tù. Thương trường vốn dĩ khốc liệt như thế, tình nghĩa của những người giàu ấy vốn dĩ cũng bạc như vôi, khi gia đình cô không hề nhận được sự trợ giúp từ bạn bè và mọi thứ lâm dần vào bế tắc, thì đột nhiên có một nhân vật tầm cỡ nọ, đề nghị sẽ giúp công ty thoát khỏi tình cảnh ngặt nghèo này. Nhưng cái giá phải trả, lại quá đắt! Phu nhân Nhã Hạnh – chủ tịch tập đoàn Lưu Thị đồng ý sẽ cho gia đình Tiểu Mai vay vốn nhưng điều kiện đưa ra là cô phải kết hôn với đệ nhất thiếu gia của Lưu Thị. Nhưng người đàn ông này vốn dĩ vô cùng kỳ bí, quái gỡ và mang tiếng là “cầm thú”, hắn đã từng đính hôn với một cô diễn viên trẻ tài năng nhưng đã bị hủy bỏ sau đó. Trong web truyen online này, nhân vật Tiểu Mai thực sự chết lặng khi nghe điều kiện nghiệt ngã ấy. Hạnh phúc cả đời của mình, cô không muốn bị hủy trong tay gã thiếu gia hắc ám kia. Cô còn chưa từng yêu ai, chưa nếm trải được mật ngọt ái tình mà giờ đây, sao cam tâm chôn vùi xuân sắc trong chiếc lồng son đó. Tiểu Mai ngàn vạn lần không muốn kết hôn với gã. Nhưng bên hiếu bên tình, cô biết làm sao để vuông tròn cả hai. Tiểu Mai làm sao có thể ích kỷ nhìn cha mẹ cô lâm vào cảnh vỡ nợ, bị vào tù. Cô thừa biết bản thân không đủ nhẫn tâm nhìn cơ ngơi cả đời phấn đấu của cha cô bị hủy hoại trong phút chốc như thế. Đây không chỉ đơn giản là một cuộc làm ăn thất bại, mà còn là sinh tử của cả một gia đình, của những người Tiểu Mai yêu thương nhất. Những diễn biến tâm lý của cô gái Tiểu Mai, những giằng xé nội tâm cùng những đau đớn, bất lực của những nhân vật đều được miêu tả chân thực, sống động khiến độc giả cảm thấy thương xót cho số phận bẽ bàng của đóa phù dung ấy, cũng như không thôi cảm thán trước sự khắc nghiệt, tàn nhẫn của thương trường lẫn lòng người ở nơi chốn đó. “Mai Mai, coi như mẹ xin con hãy giúp cha, giúp nhà họ Trương giữ lại gia sản này “_ Bà Thanh nghẹn ngào nắm lấy tay con gái – “Con muốn giúp gia đình ta nhưng có nhất thiết phải dùng cách này không mẹ? Sao mẹ nỡ gả con cho một người mà con chưa hề quen biết…” – Con cứ từ từ suy nghĩ, ngày mai hãy trả lời cũng được, mẹ về phòng trước đây Cô gái bất lực ngồi thụp xuống ghế, đập nhẹ vào cái đầu đang rối như tơ vò của mình: “Tại sao mọi chuyện lại thành ra như vậy chứ???!!” Đọc những dòng này, ắt hẳn ai cũng xót xa cho cô gái ấy. Một cô gái xinh đẹp, ngây thơ như bông hoa vừa chớm nở, lại sắp phải úa tàn trong tay một kẻ xa lạ, hắc ám và nhiều tai tiếng. Tiểu Mai vốn dĩ là không cam tâm, không thể nào chấp nhận được một cuộc hôn nhân đầy rẫy những điều kiện như thế, nhưng cô đành phải “nhắm mắt đưa chân”, cô buộc phải hy sinh vì cô biết, chỉ có cô mới có thể vực dậy lại được cơ nghiệp của gia đình. Và trên hết, Trương Tiểu Mai là một người con hiếu thảo, cô yêu cha mẹ của mình còn hơn yêu chính mình. Ngày Tiểu Mai bước chân vào nơi hào môn ấy, Tiểu Mai nghĩ rằng, cuộc đời mình đã khép cửa từ đây. Nhưng cuộc đời này, vốn dĩ là những bất ngờ nối tiếp nhau, khiến Tiểu Mai hoa mắt chóng mắt. Đại thiếu gia Lưu thị kia, vốn dĩ không cầm thú, xấu xí như người ta đồn đãi, mà còn vô cùng điển trai, tài giỏi, chỉ mỗi tội tính khí rất lạnh lùng, mở miệng ra có thể lập tức sát thương người khác. Tiểu Mai như cái bóng lặng lẽ sống ở đó, vì cô nghĩ sẽ chẳng thể nào có một cái kết hạnh phúc cho một cuộc hôn nhân chứa đầy gượng ép và âm mưu. Nhưng cô không ngờ rằng, chính tính cách bá đạo, lạnh lùng mà lại phúc hắc, những dày vò mà anh mang lại cho cô, lại khiến trái tim thiếu nữ 20 của cô thực sự rung động và yêu thương anh. Nhưng Tiểu Mai có thể làm gì khác, ngoài việc tự ngược đãi bản thân mình trong những xung đột tâm lý, không muốn bản thân động lòng vì anh. Bởi cô nghĩ rằng, trái tim anh không hề có cô. Cô chỉ là một phu nhân mà anh muốn cưới về cho có, để làm ấm giường mỗi đêm mà thôi. Chúng ta vừa thương xót lại vừa trách Tiểu Mai ngốc nghếch. Vì cô nào biết rằng, trái tim lạnh lẽo của anh, đã bị nụ cười ấm áp như ban mai của cô sưởi ấm, cõi lòng anh vốn dĩ đã rung động vì cô từ lâu. Chỉ là hai người ấy, quá ngốc nghếch để thừa nhận tình cảm của mình dành cho đối phương. Trong chỉ là tôi nhớ em, tác giả Sammy sẽ mang đến một cái kết hoàn toàn bất ngờ mà cũng ngọt ngào vô cùng, sau bao ngược tâm mà Tiểu Mai phải chịu, hứa hẹn sẽ khiến độc giả cảm thấy hạnh phúc và vui vẻ. Chỉ Là Tôi Nhớ Em đã mang đến một thông điệp mới về tình yêu: “Tình cảm vốn dĩ là điều bất ngờ và khó lường nhất. Ngay cả trên mảnh đắt khô cằn của lọc lừa, gượng ép và trao đổi, nó vẫn có thể nảy mầm và sinh sôi”. Chính vì yếu tố tình cảm được giải quyết rất hay trong tiểu thuyết này, cho nên đã tạo ra sức hút rất lớn đối với các độc giả trẻ tuổi. Biến cố vừa đủ, cao trào vừa đủ và ngược tâm cũng vừa đủ, tất cả đều được tác giả “nêm nếm” vừa tay để mang đến cho độc giả một tiểu thuyết đáng đọc. Review bởi Mei. *** Vì các bạn hỏi nên mình viết 1 chap siêu ngắn về Minh Vũ nhé mọi người ______________________ Trở lại quãng thời gian 4 năm trước... Nghe tin Minh Vũ sắp quay về Mĩ, Tiểu Mai vội vàng bảo Khải Phong đưa mình tới sân bay. Anh không phản đối, lấy chìa khoá xe rồi cùng cô đi. Tới nơi thấy Minh Vũ đang ngồi ở ghế chờ cùng Khả Vân, cũng may Tiểu Mai đến vẫn chưa muộn. Nhìn thấy anh, cô trách: "Cậu định cứ thế mà đi không nói với mình tiếng nào sao?" Minh Vũ xoa đầu cô, mỉm cười dịu dàng: "Cậu còn chưa khoẻ hẳn, mình nghĩ nên để cậu ở nhà nghỉ ngơi" Tiểu Mai ngước mắt nhìn anh: "Mình còn chưa nói lời cảm ơn cậu. Minh Vũ, cậu muốn thấy mình ân hận lắm à?" Anh hơi buồn bã thở dài một hơi: "Không phải vậy" "Mình nghe anh Phong kể rồi, cậu đã giúp đỡ mình rất nhiều, còn giải oan cho Khải Phong...Minh Vũ, mình thực lòng cảm ơn cậu"_Cô nói, đôi mắt sáng lấp lánh. "Bây giờ cậu mới nhận ra mình là người tốt sao?"_Minh Vũ giả vờ nghiêm mặt "Không phải..."_Tiểu Mai luống cuống Minh Vũ khẽ cười, dịu dàng nói với cô: "Bao nhiêu năm qua, vị trí của cậu trong lòng mình chưa từng thay đổi" Tiểu Mai cúi đầu không biết nói gì, vì cúi đầu nên cũng không thấy được biểu cảm phức tạp trong mắt anh. "Cậu vẫn là cô bạn cùng bàn ngốc nghếch như trước" Tiểu Mai ngẩng đầu thì đã thấy Minh Vũ toét miệng cười. Cô cũng mỉm cười với anh. Đôi mắt Minh Vũ sâu hun hút, anh nhẹ vươn tay ôm Mai Mai vào lòng, một cái ôm thân thiết giữa những người bạn: "Tiểu Mai, cậu nhất định phải sống thật hạnh phúc...Có chuyện gì cần cứ gọi cho mình, mình sẽ giúp đỡ hết khả năng" Tiểu Mai gật đầu:"Cậu cũng phải sống thật tốt đấy" Minh Vũ xoa đầu Tiểu Mai rồi buông cô ra, đi tới chỗ Khải Phong đứng. Anh thoải mái vòng tay qua cổ Khải Phong, rành rọt từng lời: "Nhớ kĩ những gì tôi đã nói với anh hôm trước, tuyệt đối không được để Mai Mai phải chịu khổ, tôi có thể quay về bất cứ lúc nào đấy" Sau khi trịnh trọng nhắc nhở, Minh Vũ xách va-li của mình, miệng cười ngoác cả ra, giơ tay chào tạm biệt rồi xoay người đi tới chỗ kiểm tra hộ chiếu. Rốt cuộc cũng kết thúc thật rồi. Tuổi thanh xuân của chúng ta, không thể tham lam mơ tưởng trở lại. Tiểu Mai từ giờ sẽ là hồi ức đẹp đẽ nhất, sâu đậm nhất của anh... Minh Vũ đi rồi, Khả Vân nói với Tiểu Mai vài câu rồi về trước. Khải Phong bước đến gần ôm lấy vai Tiểu Mai, nhìn Minh Vũ đi xa dần, anh hôn nhẹ lên tóc cô: "Được rồi, chúng ta về nhà nào" Tiểu Mai mím môi gật đầu rồi theo anh về. __________________________ Tại sân bay quốc tế Albany... Minh Vũ khoác chiếc áo dạ dáng dài, bên trong mặc một chiếc áo len cổ lọ màu đen đơn giản mà vẫn toát lên khí chất. Anh kéo va-li, vừa đi vừa xoay cổ tay lên nhìn đồng hồ, không để ý có người đang vội vàng đi tới. -"Á!"_Tiếng phụ nữ vang lên, sau đó là đống giấy tờ rơi đầy xuống sàn Minh Vũ nhướn mày, mắt mở to nhìn cô gái vừa va vào mình giờ đang ngồi bệt dưới đất. Giây sau anh định thần lại giơ tay ý muốn đỡ cô ta, nhưng cô gái chỉ ngước nhìn anh rồi lật đật chống tay tự đứng dậy nhặt điện thoại và tài liệu của mình, miệng liên tục nói xin lỗi bằng tiếng Anh. Minh Vũ vẫn giữ thái độ bình tĩnh, cúi xuống nhặt tài liệu giúp cô. Cô gái này có mái tóc nâu chạm vai, đội chiếc mũ len đỏ, lại đeo kính cận nên anh không nhìn rõ mặt, dáng người vừa phải, mặc áo phao trắng cùng quần jean tối màu. Nhặt xong, cô gái đứng thẳng người, vén tóc mai sang bên, mỉm cười cảm ơn Minh Vũ. Anh hoà nhã gật đầu, bỗng thấy còn tấm thẻ dưới đất, định quay ra gọi thì cô gái kia đã vội vã rời đi. Nhặt lên mới biết đây là thẻ thư viện trường đại học Fordham ghi tên sinh viên Clara Phạm, ở trên còn có ảnh một cô gái châu Á đang nở nụ cười tươi tắn. Anh cũng không nghĩ nhiều, để tấm thẻ vào túi áo rồi nhanh chóng gọi một chiếc taxi trở về khu căn hộ cao cấp nằm phía Đông thành phố New York... ------/------- Chap này là một phần nhỏ về Minh Vũ thôi, mình đang ấp ủ ý định viết hẳn mộts truyện cho anh này, có ai thích không????? À mình sẽ cố gắng viết tiếp ngoại truyện về gia đình nhỏ của Mai Mai nữa đó, mọi người chờ nhé Mời các bạn đón đọc Chỉ Là Tôi Nhớ Em của tác giả Sammy.
Bức Thư Hối Hận
Khi viết văn, ông lấy tên tự ghép với họ là Hồ Biểu Chánh, trở thành một bút danh bất hủ, được nhiều người biết đến và quí mến hơn tên tộc Hồ Văn Trung của ông. Ông sáng tác văn học rất nhiều và để lại hơn 100 tác phẩm gồm tiểu thuyết và các thể loại khác, như: nghiên cứu, phê bình văn học, sáng tác tuồng hát cùng các bản dịch văn học cổ điển Trung Quốc như Tình sử, Kim cổ kỳ quan... đóng góp rất nhiều cho sự phát triển của nền văn học Việt Nam hiện đại. Tiểu thuyết của ông thuộc về thời kỳ đầu của văn học chữ quốc ngữ, cốt truyện đơn giản, triết lý chủ đạo là thiện thắng ác, ở hiền gặp lành, điểm đặc biệt là rất Nam Bộ, từ giọng văn đến miêu tả con người. Ông có phóng tác một số tiểu thuyết Pháp. Hồ Biểu Chánh sở trường về viết văn xuôi tự sự. Đề tài phần lớn là cuộc sống Nam Bộ từ nông thôn đến thành thị những năm đầu thế kỷ 20 với những xáo trộn xã hội do cuộc đấu tranh giữa mới và cũ. Cách diễn đạt của ông nôm na, bình dị. Ông đã có những đóng góp to lớn vào sự hình thành thể lọai tiểu thuyết trên chặng đường phôi thai. Ông để lại một khối lượng sáng tác không nhỏ: 64 tiểu thuyết, 12 tập truyện ngắn và truyện kể, 12 vở hài kịch và ca kịch, 5 tập thơ và truyện thơ, 8 tập ký, 28 tập khảo cứu-phê bình. Ngoài ra, còn có các bài diễn thuyết và 2 tác phẩm dịch. Mời các bạn đón đọc Bức Thư Hối Hận của tác giả Hồ Biểu Chánh.
Một Câu Chọi Vạn Câu
Lưu Chấn Vân đã phải ấp ủ, thai nghén ba năm mới cho ra đời tiểu thuyết này. Đây cũng là tác phẩm chín nhất, hay nhất của ông từ trước đến nay. Phong cách kể chuyện của tác giả giống với nhật ký dã sử thời Minh, Thanh. Câu chữ chắt lọc, tình tiết rõ ràng, giọng kể mạch lạc, văn phong có dáng dấp như những bậc tiền bối lớn như: Uông Tăng Kỳ, Tôn Lê... Chỉ với ngôn ngữ như vậy, tác giả mới có thể đối ứng và thể hiện được nội hàm tác phẩm: nền văn hóa phương Tây đối thoại với Thánh Thần và nền sinh thái của nhân loại. Để thoát khỏi sự cô độc và mệt mỏi, những nhân vật trong tác phẩm đã cố gắng tạo ra thanh âm và niềm vui riêng. Đọc cuốn tiểu thuyết, chúng ta cảm nhận được sự bền bỉ và ngoan cường của sự sống. Nhận định "Rũ bỏ vẻ hào nhoáng bên ngoài quay về với bản chất mộc mạc bên trong. Ngòi bút tác giả luôn theo sát mảnh đất khổ nạn cùng những con người phận cái rơm cây cỏ thuộc tầng lớp đáy xã hội. Kết cấu chuyện đơn giản mà phong phú, hồi hộp căng thẳng mà xúc động lòng người. Nhân vật chính thường rơi vào bước đường cùng, nhưng vẫn dũng cảm tiến về phía trước. Đây là cuốn tiểu thuyết chính nhất, hay nhất của Lưu chấn Vân kể từ trước tời nay." (Nhà phê bình nổi tiếng Ma La) "Cuốn tiểu thuyết dùng hai câu chuyện ở các thời khác nhau và số phận những con người bình thường có quan hệ máu mủ ở các thời khác nhau để nói về hai chủ đề lớn của đời người. Đó là “Ra Đi” và “Quay Về”… (Nhà phê bình nổi tiếng Trương Di Vũ) "Tác phẩm này của Lưu Chấn Vân vừa là một lời giải thích cá nhân hóa, vừa là một mẫu mực điển hình hóa cho câu hỏi “Vì sao tiểu thuyết lại được coi là nghệ thuật ngôn ngữ.” (Nhà phê bình văn học nổi tiếng Bạch Diệp) *** Một câu hơn cả nghìn năm Lưu Chấn Vân đã phải ấp ủ, thai nghén ba năm mới cho ra đời cuốn tiểu thuyết này. Đây cũng là tác phẩm chín nhất, hay nhất của ông kể từ trước đến nay.. Phong cách kể chuyện của tác giả giống với nhật ký dã sử thời Minh, Thanh. Câu chữ chắt lọc, tình tiết rõ ràng, giọng kể mạch lạc, văn phong có dáng dấp của những bậc tác gia tiền bối như: Uông Tăng Kỳ, Tôn Lê1... Bởi vậy từng câu, từng chữ trong tác phẩm đều mang nghệ thuật biểu đạt, thấm đẫm mồ hôi tác giả. Quan trọng hơn, chỉ với ngôn ngữ như vậy, tác giả mới có thể đối ứng và thể hiện được nội hàm của tác phẩm: nền văn hóa phương Tây đối thoại với Thánh Thần và nền sinh thái của nhân loại, bởi sự hiện hữu mọi nơi của Thánh Thần mà người ta vui vẻ, tự tại. Người với người tuy quan hệ, qua lại không nhiều, nhưng không bị cô độc. Tiếp nữa, văn hóa Trung Quốc đối thoại với con người và kiếp người phù du lại vì sự chú trọng cực đoan đến hiện thực và truyền thống Nho gia, vì sự khác nhau về quần xã, địa vị và lợi ích, vì sự trắc trở, khó đoán của lòng người và mất mát niềm tin, nên những người bạn có thể dốc bầu tâm sự, sưởi ấm tâm hồn mình không nhiều, vậy nên phải sống trong nỗi cô độc nghìn năm. 1. Uông Tăng Kỳ: sinh năm 1920 tại tỉnh Tô Giang. Là nhân vật tiêu biểu cho thế hệ nhà văn đương đại, nhà viết kịch, tản văn... Cuộc đời ông trải qua nhiều sóng gió, trắc trở, phải chịu đựng nhiều sự đối đãi bất công. Nhưng dù vậy ông vẫn luôn giữ thái độ bình tĩnh, khoáng đạt và sáng tác ra rất nhiều những tác phẩm văn học theo chủ nghĩa lạc quan tích cực. Tôn Lê: sinh năm 1913 tại tỉnh Hà Bắc. Là người đi đầu trong tầng lớp những nhà văn đương đại Trung Quốc. Các tác phẩm của ông nhận được sự đánh giá rất cao của mọi người. Sau khi đọc xong tác phẩm của ông, Mao Trạch Đông từng viết: “Đây là một tác giả rất có phong cách.” Mỗi một người Trung Quốc đều có trải nghiệm về niềm cô độc như vậy. Thế nhưng, kể từ Ngũ Tứ đến nay, đây là cuốn tiểu thuyết đầu tiên nhìn thẳng vào người dân thường, quan tâm đến tâm hồn họ và ca ngợi họ như thế. Nửa đầu cuốn tiểu thuyết nói về quá khứ: Ngô Mô-sê cô độc đánh mất cô con gái nuôi - người duy nhất “nói chuyện được” với gã. Vì sự tìm, gã rời khỏi Diên Tân. Nửa cuối tiểu thuyết nói về hiện tại: Con trai con gái nuôi của Ngô Mô-sê là Ngưu Ái Gia cũng vì để thoát khỏi sự cô độc, muốn tìm một người bạn “nói chuyện được”, mà đi tới Diên Tân. Rời và Tới ròng rã mất trăm năm. Trong tác phẩm này, mọi mối quan hệ tình tiết và kết cấu nhân vật, mọi sự hài hòa trong tổ chức quần xã và gia đình, thậm chí đến ngay cả nhục dục và tình yêu cũng đều liên quan đến chuyện người với người có nói chuyện được với nhau hay không; liên quan đến chuyện lời nói ra có thể chạm đến tâm hồn, mang lại hơi ấm, hóa giải xung đột, kích thích đam mê hay không. Lời nói, một khi đã trở thành thứ duy nhất để tương thông giữa con người với con người, thì sự tìm kiếm và cô độc liền đi kèm theo nhau suốt đời. Sự đuối sức của tâm hồn và sự rệu rã của sự sống, và cả sự mịt mù, mệt mỏi vô bờ bến liền sản sinh, gắn với nhau như hình với bóng. Từ đó, chúng ta chợt nhận ra, người Trung Quốc sao lại phải sống mệt mỏi đến vậy! Sự mệt mỏi ấy, giống như đêm dài đằng đẵng, mài cứa vào thần kinh chúng ta, hết đời này sang đời khác. Để thoát khỏi sự cô độc và mệt mỏi ấy, những con người trong tác phẩm đã cố gắng tạo ra những thanh âm và niềm vui riêng. Thế là, hô tang liền trở thành nghề mà nhân vật chính Dương Bách Thuận tôn thờ. Thủ đàm với con hát trở thành sở thích cá nhân của huyện trưởng... Nhưng điều ấy vẫn không thể thay đổi được số phận của nhân vật trong truyện. Bởi vậy, đọc cuốn tiểu thuyết này, ta thấy nặng nề, đau đớn. Tâm trạng ấy khiến chúng ta không ngừng bị quẩn quanh giữa “Luận Ngữ” và “Kinh Thánh”, quanh quẩn trong mối trăn trở nghìn năm là đối thoại với Thánh Thần hay đối thoại với con người... Đương nhiên, đọc cuốn tiểu thuyết này, chúng ta cũng cảm nhận được sự bền bỉ và ngoan cường của sự sống. Để có được một chỗ dựa và an ủi về tinh thần, con người bất giác lại theo đuổi bóng dáng trong “Một câu chọi vạn câu”, rất giống với tấm lưng còng của tổ tiên và vòm trời được ghép bởi vô vàn những tấm lưng ấy. -An Ba Thuấn *** Bố Dương Bách Thuận bán đậu phụ, người ta gọi lão là lão Dương bán đậu phụ. Ngoài đậu phụ, mùa hè, lão còn bán cả mỳ nguội. Lão Dương bán đậu phụ và lão Mã đánh xe ngựa ơ Mã Gia Trang là bạn thân với nhau. Thật ra hai người vốn không nên là bạn, bởi lão Mã thường bắt nạt lão Dương. Bắt nạt ở đây không phải ý bảo lão ta đánh, hay mắng chửi, hay bắt chẹt lão Dương về khoản tiền bạc, mà là coi khinh từ trong trứng nước. Khi đã coi khinh một ai đó thì có thể không cần phải đi lại, quan hệ với người ấy, nhưng lão Mã hễ nói chuyện tếu táo là lại không thể thiếu được lão Dương. Lão Dương khi kể với mọi người về bạn mình, người đầu tiên lão nhắc đến là lão Mã. Còn lão Mã khi kể về bạn mình, kể đây là kể sau lưng, thì cấm có lần nào lão ta đả động đến lão Dương bán đậu phụ và mỳ nguội ở Dương Gia Trang. Nhưng người ngoài không biết nội tình bên trong lại cứ tưởng hai người là bạn thân. Năm Dương Bách Thuận 11 tuổi, lão Lý thợ rèn ngoài thị trấn làm tiệc mừng thọ mẹ. Lò rèn của lão Lý tên là “Lò rèn Đới Vượng”, chuyên làm mấy thứ như: thìa, dao thái, lưỡi rìu, lưỡi cuốc, lưỡi liềm, răng bừa, lưỡi xẻng, chốt cửa... Cánh thợ rèn, mười người thì có đến tám chín người tính tình nôn nóng. Nhưng lão Lý lại đủng đỉnh. Một cái đinh bừa thôi mà lão ta cũng phải làm hai canh giờ mới xong. Chậm đây, nhưng là chậm chắc, chậm tinh xảo, cái đinh bừa ấy thể nào cũng góc cạnh sắc nét. Trước khi đem tôi, những thứ: thìa, dao thái, lưỡi rìu, lưỡi cuốc, lưỡi liềm, lưỡi dao, chốt cửa... đều được lão in lên hai chữ “Đới Vượng”. Trong bán kính vài chục dặm, tuyệt nhiên không có một gã thợ rèn nào hành nghề. Không phải vì tay nghề họ kém lão Lý, mà vì chẳng ai có thế lọ mọ, tẩn mẩn được như lão. Người đủng đỉnh thường kỹ tính. Người kỹ tính dễ thù dai. Lão Lý là dần làm ăn, lò rèn ngày nào cũng có người qua lại, chắc chắn không tránh khỏi có câu này câu kia đắc tội với lão. Ấy thế nhưng lão không thù người ngoài, chỉ thù mỗi mẹ. Mẹ lão là người nóng tính, cái tính đủng đỉnh của lão là do bị tính nóng nảy của bà mẹ đè nén mà ra. Hồi tám tuổi, Lý ăn vụng một miếng bánh táo, liền bị mẹ giơ chiếc muôi sắt lên giáng thẳng vào đầu. Chậc... một hố sâu hoắm hiện ra, máu chảy ròng ròng. Người khác, khi vết thương đã lành thường quên đau, còn lão bắt đầu từ tám tuổi đã thù mẹ. Cái sự thù của lão không phải vì vết thương sâu hoắm, mà vì bà mẹ lão, sau khi làm ra vết thương ấy vẫn cười cười nói nói, tung tẩy đi cùng mọi người tới phố huyện xem tuồng. Cũng chẳng phải vì thù cái sự xem tuồng, mà vì sau khi lão trưởng thành, một người tính đủng đỉnh, một người tính nôn nóng, cách nhìn nhận về mỗi sự việc đều khác nhau. Mẹ lão bị viêm vành mắt. Năm lão 40 tuổi, bố lão mất. Năm lão 45 tuổi, mẹ lão bị mù. Sau khi bà mẹ bị mù, lão Lý trở thành ông chủ của Lò rèn Đới Vượng . Sau khi thành ông chủ rồi, lão Lý cũng vẫn chẳng hề này kia với bà mẹ. Chuyện ăn, chuyện mặc của bà vẫn giống như lúc trước, có điều bà mẹ nói gì, lão đều bỏ ngoài tai. Làm nghề rèn, bữa ăn ngày thường rất đạm bạc, nhưng bà mẹ lão vẫn lớn tiếng: - Nhạt miệng quá đi mất! Mau đi làm miếng thịt bò về đây cho tôi nhai tạm. Lão Lý: - Hẵng cứ đợi đấy. Đợi cũng chỉ là đợi suông thế. Mẹ lão: - Buồn quá đi mất. Mau dắt con lừa ra đây để tôi ra phố huyện chơi một lát. - Hẵng cứ đợi đấy. Đợi cũng chỉ là đợi suông thế. Không phải lão cố ý chọc giận mẹ, mà là để hãm dần cái tính nôn nóng của bà. Mẹ lão nôn nóng đã nửa đời người, giờ đã đến lúc phải thong thả lại. Nhưng lão cũng sợ, làm như thế phiền phức e sẽ ngày càng nhiều. Năm mẹ lão 70 tuổi, lão Lý muốn làm lễ mừng thọ cho mẹ. Bà mẹ: - Sắp xuống lỗ đến nơi rồi, khỏi phải thọ thiếc gì cả. Ngày thường, cứ tử tế với tôi thêm một chút là được. Rồi lại gõ chiếc gậy xuống đất: - Anh định làm lễ mừng thọ cho tôi à? Hay lại âm mưu gì cũng không biết chừng. Lão Lý: - Bà chỉ nghĩ lẩn thẩn. Nhưng lão Lý vẫn làm lễ mừng thọ cho mẹ, thật ra không phải vì mẹ lão. Tháng trước, có một thợ rèn họ Đoàn, người An Huy, đến thị trấn và cũng mở một lò rèn. Lão Đoàn béo mập. Lò rèn của lão có tên là “Lò rèn Đoàn béo”. Nếu lão Đoàn cũng tính tình nôn nóng, thì lão Lý chẳng sợ. Ai dè, lão Đoàn béo cũng là một tay đủng đỉnh. Một chiếc đinh bừa mà cũng phải làm mất hai canh giờ đồng hồ. Lão Lý phát hoảng. Muốn nhân dịp mừng thọ mẹ tổ chức một bữa tiệc thật linh đình để dằn mặt lão béo. Mượn cái sự đông khách khứa để lão béo phải hiểu rằng: đất có thổ công, sông có hà bá. Nhưng mọi người chẳng ai hiểu cái nội tình ấy. Chỉ biết, trước đầy, lão Lý chẳng hiếu đễ gì với mẹ, giờ đột nhiên lại có hiếu, bèn đoán chắc lão ta đã hiểu ra bổn phận làm con. Trưa hôm ấy, mọi người đều mang quà đến dự tiệc mừng thọ mẹ lão Lý. Lão Dương và lão Mã đều là bạn của lão Lý, nên hôm ấy cũng đến. Lão Dương phải dậy sớm đi bán đậu phụ ở xa, nên đến hơi muộn. Mã Gia Trang gần thị trấn, nên lão Mã có mặt rất chuẩn giờ. Lão Lý biết lão Dương bán đậu phụ và lão Mã đánh xe ngựa chơi thân với nhau, nên dành một chỗ cho lão Dương ngay cạnh lão Mã. Lão Lý những tưởng mình sắp đặt thế là chu toàn lắm, nào ngờ lão Mă có vẻ bực mình: - Ấy chớ! Bác đổi lão ta ra chỗ khác ngồi đi. Lão Lý: - Hai bác ngồi cạnh nhau nói chuyện tếu cho không khí nó rôm rả. Lão Mã hỏi: - Hôm nay có chất cay không? Lão Lý: - Mỗi bàn ba chai. Không chơi rượu can, nhá. Lão Mã: - Thì thế. Không uống rượu, nói chuyện vui với lão ta còn được. Chứ hễ cứ nốc rượu vào, là lão ta toàn móc ruột móc gan. Móc xong, hể hả lắm, nhưng lại khổ cái thân tôi. Lại tiếp: - Cũng chẳng phải một đôi bận đâu. Lúc ấy, lão Lý mới biết, đôi bạn này không phải là tri kỷ. Hoặc giả, lão Dương coi lão Mã là tri kỷ, nhưng lão Mã lại không thế. Lão Lý đành bèn chuyển chỗ lão Dương tới bàn khác, cạnh lão Đỗ làm nghề môi giới buôn bán gia súc. Dương Bách Thuận bị bố sai sang quẩy nước giúp nhà lão Lý từ hôm trước, nên đã nghe hết câu chuyện. Ngay sau hôm tiệc mừng thọ, lão Dương bán đậu phụ ngồi nhà ca cẩm cỗ nhà lão Lý ăn chán quá, mất quà oan. Chán ở đây không phải vì cỗ bàn không thịnh soạn, mà vì nói chuyện với cái tay Đỗ không hợp. Đầu tay Đỗ đã hói, lại còn bốc mùi, gàu rụng đầy vai. Lão Dương tưởng vì mình tới muộn, nên chẳng may phải ngồi cạnh lão Đỗ. Dương Bách Thuận liên đem câu chuyện nghe được hôm qua kể với bố. Nghe xong, lão Dương giáng ngay cho thằng con một cái bạt tai: - Bác Mã đời nào nói thế. Mày chỉ tầm bậy tầm bạ! Dương Bách Thuận tức tưởi. Còn bố nó ôm đầu ngồi sụp xuống cửa quầy đậu phụ, chẳng nói chẳng rằng. Suốt nửa tháng sau đó, lão Dương cũng chẳng hề đả động đến lão Mã nữa. Thê nhưng, sau nửa tháng, lão Dương lại qua lại với lão Mã, lại nói chuyện tếu táo, có việc lại tìm đến lão Mã trao đổi, bàn bạc. Bán hàng thường phải rao, nhưng lão Dương lại chẳng thích rao gì cả. Rao hàng chia làm hai loại: thô và tinh. Rao thô nghĩa là: bán gì rao nấy, chẳng hạn đã là đậu phụ thì cứ đậu phụ mà rao “Đậu phụ đêêêê...” “Đậu phụ Dương Gia Trang đêêêê..” Còn rao tinh nghĩa là rao có nhạc có điệu hẳn hoi, tâng đậu phụ của mình lên mấy bậc: “Bạn rằng là, đậu phụ này ý a, có phải là đậu phụ? Xin thưa rằng là, đậu phụ này ý a, là đậu phụ. Nhưng không thể ý a coi là đậu phụ...” Thế thì coi là gì? Là bạch ngọc, là mã não chứ còn gì nữa! Lão Dương mồm miệng vụng về, không biết ngân nga thành giai điệu, nhưng lại không muốn rao thô. Thật ra, lão đã từng rao thô, nhưng cũng đặc sắc đáo đế ra phết: “Đậu phụ mới làm, không phải lăn tăn về chất lượng đâyyyyy...” Lão biết đánh trống, dùi trống nện vào mặt trống, gõ vào thành trống, tạo ra nhiều âm thanh khác nhau, vui tai đáo để. Lão ta liến chơi độc , lúc bán đậu phụ, không rao, mà gõ trống. Đánh trống bán đậu phụ, mới mẻ, sáng tạo quá còn gì! Người trong làng hễ nghe tiếng trống là biết ngay lão Dương bán đậu phụ ở Dương Gia Trang đã tới. Ngoài những lúc bán đậu phụ ở làng, vào dịp chợ phiên trên thị trấn, lão cũng lên đó bán. Vừa bán đậu phụ, vừa bán mỳ nguội. Lão ta lấy nan tre cắt mỳ nguội thành từng sợi, cho vào bát, rắc hành, cho thêm mấy nhánh kinh giới, rồi trộn với tương vừng. Bán bát nào, làm bát ấy. Bên trái hàng lão Dương là lão Khổng ở Khổng Gia Trang bán bánh nướng nhân thịt lừa. Bên phải là lão Đậu ở Đậu Gia Trang bán súp cay và thuốc lá sợi. Ở làng, lão Dương đánh trống để bán đậu phụ và mỳ nguội. Ở chợ phiên trên thị trấn, lão cũng giở chiêu ấy. Tiếng trống liên hồi kỳ trận, suốt từ sáng đến tối. Lúc đầu, mọi người thấy mới lạ, nhưng sau độ một tháng, đám lão Khổng, lão Đậu đều phát ngấy. Lão Khổng: - Chốc lại “tùng tùng”, chốc lại “cắc cắc”. Bác Dương này, cái đầu tôi bị bác gõ thành mỳ nguội nhà bác rồi đấy. Buôn bán cỏn con mà cứ làm như xuất quân đánh trận không bằng. Có cần phải ầm ĩ đến thế không? Lão Đậu tính nóng. Chẳng nói chẳng rằng, mặt hằm hằm sấn đến, đá một phát rách trống của lão Dương. 40 năm sau, lão Dương bị trúng gió, nằm liệt giường. Mọi việc trong nhà giao cho con trai cả là Dương Bách Nghiệp cầm trịch. Người khác hễ bị trúng gió là không điều khiển được trí não, mồm miệng cũng vượt khỏi tầm kiểm soát, lắp ba lắp bắp không thành câu. Nhưng lão Dương lại khác, chỉ bị liệt người, trí não và mồm miệng đều không sao. Hồi chưa bị liệt, mồm miệng vụng về, nói chuyện nọ xọ chuyện kia, hoặc gộp hai chuyện thành một. Nhưng sau khi bị liệt, đầu óc tự dưng minh mẫn, mồm miệng lại hóa trôi chảy. Gặp chuyện đều xử lý rất bình tĩnh, đâu ra đấy. Sau khi bị liệt, cả ngày phải nằm trên giường, hơi tí lại phải nhờ vả người khác. Về khoản này, rõ là không bằng lúc trước được, đã thế lại còn thiệt mắt, thiệt mồm. Hễ có bóng người vào, là lão vội đánh ánh mắt nghênh đón, lấy lòng. Sau đấy, người ta hỏi gì, lão đáp nấy. Hồi chưa bị liệt, lão thường nói dối, nhưng sau khi bị liệt, câu nào cũng móc ruột móc gan. Uống nước nhiều, đêm cũng sẽ trở dậy nhiều, nên bắt đầu từ chiều là lão không uống nữa. Sau 40 năm, bạn bè trước của lão, người thì mất, người còn sống thì mỗi người một việc. Sau khi lão bị liệt, chẳng có ma nào đến thăm lão. Ngày Rằm tháng Tám năm ấy, lão Đoàn khi đó bán hành ở chợ xách hai phong bánh đến thăm lão. Lâu không gặp cố nhân, lão Dương cầm tay lão Đoàn rưng rưng. Thấy người nhà đi vào, lão vội lấy tay áo lau nước mắt. Lão Đoàn: - Ông còn liệt kê được những người buôn bán ở chợ phiên năm xưa, từ đầu đông sang đầu tây không? Đành rằng đầu óc lão Dượng còn tỉnh táo, nhưng đã 40 năm trôi qua, lão cũng đã quên hơn nửa những người bạn cùng buôn bán với lão dạo ấy. Lão xòe bàn tay đếm, đến người thứ năm là chịu. Nhưng lão vẫn nhớ đến lão Khổng bản bánh nướng nhân thịt lừa và lão Đậu bán súp cay và thuốc lá sợi lắm, bèn nhảy cóc qua rất nhiều người, đến thẳng đến hai lão ấy. - Lão Khổng nói năng nhỏ nhẹ. Lão Đậu thì tính tình nóng nảy. Hồi ấy, lão ta còn đá rách cả trống của tôi. Nhưng đời nào tôi chịu thua, tôi cũng đạp một phát vào quầy hàng của lão, làm súp cay đổ lênh láng xuống đất. Lão Đoàn: - Ông còn nhớ lão Đổng ở Đổng Gia Trang làm nghề thiến lợn không? Ngoài thiến lợn ra, lão ta còn vá nồi thuê ấy. Lão Dương chau mày nghĩ ngợi, không nhớ ra lão Đổng vừa thiến lợn, vừa và nổi thuê. Lão Đoàn: - Thế còn lão Ngụy ở Ngụy Gia Trang? Ở mé ngoài cùng phía tây chợ phiên, bán gừng tươi, hay cười tủm ấy. Chốc lão ta lại tủm tỉm, chốc lại tủm tỉm. Chẳng biết cười cái gì. Lão Dương vẫn chẳng nhớ ra nổi. Lão Đoàn: - Thế còn lão Mã ở Mã Gia Trang làm nghề đánh xe ngựa, chắc ông vẫn nhớ chứ hả? Lão Dương thở phào: - Lão ấy thì tôi nhớ chứ sao không. Chết hơn hai năm rồi. Lão Đoàn cười: - Năm xưa, lúc nào ông cũng chỉ có lão Mã, chẳng thèm để ý đến ai. Nhưng ông đâu biết rằng, ông coi người ta là bạn, nhưng người ta toàn bỡn cợt ông đằng sau lưng. Lão Dương vội chuyển đề tài: - Chuyện bao năm rồi, mà ông vẫn nhớ à. Lão Đoàn: - Tôi không nói đến chuyện ấy, mà nói đến cái lý. Kẻ chẳng coi ông là bạn, thì ông cứ săn đón người ta cả đời, còn người coi ông là bạn, thì ông lại chẳng xem vào đầu. Hồi ấy, người trên chợ đều bực mình chuyện ông gõ trống, mỗi tôi là thích nghe. Để được nghe tiếng trống, tôi đã mua không biết bao nhiêu là mỳ nguội của ông. Có bận, muốn lân la đôi ba câu với ông, nhưng ông có thèm bắt chuyện đâu. Lão Dương vội nói: - Làm gì có chuyện ấy. Lão Đoàn phẩy tay: - Đấy, ông xem. Đến bây giờ ông vẫn còn chưa coi tôi là bạn. Hôm nay tôi đến đây là muốn hỏi ông một câu. - Ông hỏi gì? - Sống cả đời rồi. Ông có được một người nào đáng tấm bạn không? Lại nói: - Trước đây chưa nghĩ ra. Nhưng bây giờ, nằm trên giường thế này, chắc hẳn ông đã thông rồi chứ hả? Lúc ấy, lão Dương mới hiểu. Thì ra, sau 40 năm, tay Đoàn thấy mình nằm liệt giường, còn chân tay hắn vẫn nhanh nhẹn, nên tìm đến để trả thù. Lão Dương nhổ nước miếng: - Ông Đoàn, khi xưa tôi đã không nhìn lầm ông. Ông là đồ tồi. Lão Đoàn cười, bỏ đi. Lão ta đi rồi, lão Dương vẫn còn nằm trên giường mắng chửi lão. Con trai cả Dương Bách Nghiệp đi vào, ông ta là anh của Dương Bách Thuận, tuổi đã ngoài 50. Hồi nhỏ, Dương Bách Nghiệp đần độn, toàn bị lão Dương đánh. Sau hơn 40 năm, lão Dương nằm liệt giường, ông ta trở thành chủ gia đinh. Lão Dương giờ có muốn động chân động tay, cũng phải nhìn sắc mặt ông con cả. Bách Nghiệp tiếp tục đề tài của lão Đoàn, hỏi: - Lão Mã đánh xe ngựa. Ông bán đậu phụ. Hai người chẳng dây mơ rễ má gì với nhau. Hồi ấy, người ta chẳng coi ông là người, cớ sao ông lại cứ phải săn đón làm bạn với lão ta? Không hiểu ông có lý do gì? Lão Dương dám nổi nóng với lão Đoàn, nhưng không dám nổi nóng với Bách Nghiệp. Ông ta hỏi câu gì, lão phải trả lời câu ấy. Đành thôi chửi lão Đoàn, than: - Có chứ. Nếu không, bố cũng cóc sợ cái lão ấy. Bách Nghiệp: - Ông ăn chặn của lão ta thứ gì à? Hay có quả phốt nào bị lão ta bắt thóp? Lão Dương: “Giả có ăn chặn hay bị phốt thì lão ấy cũng chẳng bắt thóp được bố. Kiếp sau, không chơi bời, qua lại với lão ấy là được chứ gì. Chẳng là, ngay lần đầu tiên chạm nhau, bố đã bị lão ấy át vía. Bách Nghiệp: - Át thế nào? Lão Dương: - Lần đầu bố gặp lão ấy là ở phiên chợ bán gia súc. Lão ấy đi chợ mua ngựa, còn bố bán lừa. Cả bọn tán gẫu với nhau. Cùng một câu chuyện, nhưng bố chỉ có thể nhìn được một dặm, còn lão ấy thì nhìn được mười dặm. Bố chỉ nhìn được một tháng, nhưng lão ấy có thể nhìn được tới mười năm. Cuối cùng, bố không bán được lừa. Về khoản lời lẽ, bố bị lão Mã át vía. Lại lắc đầu: - Việc không bắt người, nhưng lời bắt người. Lại nói: - Sau này, hễ gặp việc gì, bố đều tìm lão ấy để bàn bạc. Bách Nghiệp: - Con hiểu rồi, vẫn là ông muốn ăn chặn người khác. Gặp việc, không tự mình quyết định được, muốn mượn thêm đôi mắt của người khác cho tinh tường. Nhưng con vẫn không hiểu, lão ấy đã không coi ông ra gì, nhưng sao vẫn cứ qua lại với ông nhỉ? Lão Dương: - Trong chu vi trăm dặm, tìm đâu ra người có thể nhìn được mười dặm, nhìn thấu một năm? Lão Mã cả đời cũng chẳng có bạn. Lại cảm thán: - Đời lão Mã không nên đánh xe ngựa. Bách Nghiệp: - Không đánh xe ngựa thì làm gì? Lão Dương: - Lão Giả mù thầy bói đã xem cho lão ấy, bảo đáng ra lão ấy phải là đám Trần Thắng, Ngô Quảng ấy, nhưng lão không có gan, trời vừa tối là đố dám ra khỏi nhà. Thực ra, cả đời lão ấy đánh xe ngựa, nhưng cũng chẳng đâu vào đâu. Đánh xe ngựa mà không dám đánh xe đi ban đêm, để lỡ biết bao nhiêu là việc! Rồi nổi giận: - Nhát như chuột nhắt mà dám coi thường tao à? Mẹ kiếp, có tao coi thường lão ấy thì có! Cả đời không coi tao là bạn à? Có mà tao không coi lão ấy là bạn thì có! Bách Nghiệp gật gù. Gã hiểu rằng, hai lão ấy phải là bạn của nhau suốt đời. Đã đến giờ ăn trưa. Hôm ấy là ngày Rằm tháng Tám, bữa trưa ăn bánh bột mỳ rán, canh rau hầm thịt. Bánh bột mỳ rán là món lão Dương khoái khẩu nhất. Nhưng hơn 60 tuổi, răng rụng quá nửa, không nhai nổi, phải có thêm món canh rau hầm thịt. Rau và thịt được đun lâu, rau nhừ, thịt cũng nhừ, nước canh nóng bỏng. Xé bánh thả vào nước rau hầm thịt, ngâm đến độ bánh vừa cho vào miệng là đã tan ra. Hồi lão Dương còn trẻ, vào dịp lễ tết đều ăn bánh bột mỳ rán. Nhưng sau khi lão bị liệt giường, chuyện có được ăn hay không, lão không quyết được. Vốn dĩ, Bách Nghiệp đã quyết định bữa trưa sẽ ăn món bánh bột mỳ rán và canh rau hầm thịt. Nhưng lão Dương lại tưởng vì vừa rồi mình nói thật, nên Bách Nghiệp mới cho ăn, coi như phần thưởng. Ăn một bữa bánh mà lão Dương mồ hôi mồ kê nhễ nhại. Trong hơi nóng của bát canh rau hầm thịt, lão ngẩng mặt lên, cười lấy lòng cậu con cả, ý bảo: - Lần sau anh hỏi gì, bố cũng sẽ nói thật. Mời các bạn đón đọc Một Câu Chọi Vạn Câu của tác giả Lưu Chấn Vân.